بدیو: آدم‌ها به همین اندازه از لیبرالیسم به تنگ آمده‌اند

بدیو: آدم‌ها به همین اندازه از لیبرالیسم به تنگ آمده‌اند. اگر بنا داریم جان‌باختگان را بشماریم، اجازه دهید همه مردگان را بشماریم.

ژوفرن: شما در کتاب‌تان استعمار را مطرح می‌کنید؛ یعنی منفی‌ترین جنبه سرمایه‌داری را…

بدیو: و شما – به شیوه‌ای بس بی‌محاباتر – روی منفی‌ترین جنبه کمونیسم انگشت می‌گذارید.

ژوفرن: شما به ما می‌گویید وقتی پای کشتارهای جمعی به میان می‌آید، کمونیسم بدتر از سرمایه‌داری نیست. این ادعا هم بسیار مشکوک است. ولی حتی اگر فرض کنیم حرف شما درست باشد: اگر حق با شما باشد، آن وقت کجا باید به دنبال پیشرفت باشیم؟ و به چه معنی می‌توان ادعا کرد که قربانیان استعمار با قربانیان کمونیسم یربه‌یر می‌شوند؟ بنا به اصول، کمونیسم نیرویی رهایی‌‌بخش است. قاعدتا باید معلوم باشد که به اندازه سرمایه‌داری جنایت به بار نیاورد. اما آنچه روی داده خلاف این بوده.

بدیو: فقط به این نکته اشاره می‌کنم که راه سرمایه‌داری به‌شدت جنایت‌آلود است. و نه فقط استعمار. در همین قرن گذشته دو جنگ فجیع جهانی روی داده با خون‌ریزی و کشت و کشتاری باورنکردنی. وقتی بر ضرورت کمونیسمی جدید پای می‌فشارم، حواسم به پیامدها و نتایجی هم هست که باید از ترازنامه گذشته گرفت اما شما با طیب خاطر کماکان زیر یوغ سرمایه‌اید.

ژوفرن: به هیچ‌وجه. به لحاظ تاریخی، سوسیالیسم دموکراتیک سرمایه‌داری را اصلاح کرده است و درعین‌حال از نظام قانون‌سالاری که ضامن بقای آزادی‌های فردی است، دفاع کرده است. و شمار قربانیانش به پای قربانیان فرمانروایی حزب واحد هم نمی‌رسد، حزبی که سعی بیهوده و ناموجهی در دفاع از آن دارید.

بدیو: من این «سوسیالیسم» را با چشم‌های خود دیده‌ام: تربیت سیاسی من در همین مکتب گذشت، در سال‌های جنگ الجزایر؛ هنگامی که دولت وقت به دست حزب سوسیالیست فرانسه بود و عمال حکومت زندانیان را در کلانتری‌های پاریس شکنجه می‌کردند.

ژوفرن: اجازه دهید حرفم را کامل کنم. سوسیالیسم و سوسیال دموکراسی اقتصاد بازار را تنظیم و مهار کرده و سبب‌ساز پیشرفت اجتماعی عظیمی شده. برنامه سوسیالیستی در ابتدای قرن بیستم – وجاهت قانونی‌دادن به اتحادیه‌های کارگری، مستمری‌های بازنشستگی، امنیت اجتماعی، نظام خدمات بهداشتی و درمانی، محدودشدن ساعات کار روزانه تدوین قوانین کار – همه این پیشرفت‌ها زندگی واقعی میلیون‌ها کارگر را تغییر داده است. تاریخ سوسیالیسم، در ترکیب با آزادی، نشان می‌دهد می‌توانیم پیشرفت چشم‌گیری را تضمین کنیم، حتی اگر دست به نظام مالکیت خصوصی نزنیم، نظامی که در تراز اقتصاد ثابت کرده است کارآمد بوده است در طی همین دوره، اقتصاد مبتنی بر اشتراکی‌سازی در کوران ناکارآمدی‌ها و کمبودها و رکود و دروغ و سرکوب وسیع فروپاشید.

بدیو: اما همه این به قول شما پیشرفت‌ها به جهانی منجر شده که سربه‌سر ناعادلانه است، اگر به این فکر کنید که اوضاع چگونه باید باشد: یعنی زمانی که به کل کره خاکی‌مان نظر کنید و نه فقط به منطقه حفاظت‌شده کوچک خودتان. امروزه ٣۶۴ نفر مالک دارایی‌هایی معادل با دارایی سه میلیارد تن از جمعیت جهانند. در جهان، دو میلیارد نفر دقیقا هیچ به حساب می‌آیند و در اقصی نقاط عالم پرسه می‌زنند تا فقط زنده بمانند.

ژوفرن: شما در کتاب‌تان بار دیگر از انقلاب فرهنگی چین که مائو در ١٩۶۶ به راه افتاد دفاع می‌کنید، راستش را بگویم: حرف‌های شما درباره آن واقعه مرا عمیقا شوکه کرد. در انقلاب فرهنگی چین، جوانانی که بیشترشان درس‌نخوانده و تحصیل‌نکرده بودند فوج‌فوج به دانشگاه‌ها هجوم بردند، به شرکت‌ها و وزارتخانه‌ها، تا روشنفکران و مأموران و مقامات را توقیف کنند و مجبورشان کنند در خیابان‌ها رژه بروند: جوانان به ایشان توهین می‌کردند و پارچه‌نوشته‌هایی به گردن‌شان آویختند که آنان را مرتد و خائن یا تجدیدنظرطلب معرفی می‌کرد. آنها را در میادین عمومی محاکمه می‌کردند، به قصد کشت می‌زدند یا روانه جاهایی مثل صحرای گوبی (Gobi) می‌کردند. تجربه وحشت و ارعابی مخوف، و شما آن را برهه‌ای مفید و ضروری وصف می‌کنید که راه رسیدن به آینده را کوتاه‌تر می‌کند! یک مثال: سونگ بین‌بین، یکی از «شاهدخت‌های سرخ»، دختر یکی از پایه‌گذاران ارتش خلق، در اعدام مدیر مدرسه‌اش شرکت جست، مدیری که از قضا کمونیست هم بوده و پس از یک شب شکنجه به هنگام سپیده‌ جان داد. سونگ بین‌بین در ١٩٩۴ به جهت این کار عذرخواهی کرد. سونگ همان دختری است که در عکس‌های مائو به هنگام استقبال از گاردهای سرخ در میدان تیان‌آن‌من می‌بینیم. سکاندار اعظم انقلاب از سونگ به عنوان اسوه یاد کرد.

راه سرمایه‌داری به‌شدت جنایت‌آلود است. و نه فقط استعمار. در همین قرن گذشته دو جنگ فجیع جهانی روی داده با خون‌ریزی و کشت و کشتاری باورنکردنی. وقتی بر ضرورت کمونیسمی جدید پای می‌فشارم، حواسم به پیامدها و نتایجی هم هست که باید از ترازنامه گذشته گرفت./ ادامه دارد....
@Kajhnegaristan