به وضوح ناقض برجام بوده و افکار عمومی، متحدان آمریکا و آژانس بین المللی انرژی اتمی هم به این مساله واقف و معترف هستند

به وضوح ناقض برجام بوده و افکار عمومی، متحدان آمریکا و آژانس بین المللی انرژی اتمی هم به این مساله واقف و معترف هستند. و از سوی دیگر همه به نوعی منتظر واکنش و اقدام جدی ایران به خروج آمریکا بوده و آن را برای پاسخ به آمریکا محق می دانند، ایران حالا می تواند از موضع طلبکارانه برخورد کند. در واقع، الان ببهترین فرصت برای مشروط کردن ماندن در توافق از سوی ایران است که می تواند به اشکال مختلف انجام شود. اما نکته قابل توجه این است که این مطالبه امتیاز و مشروط کردن باید به گونه ای و به میزانی باشد که ضمنا طرف های دیگر را نیز به ماندن در توافق متقاعد کند.

* تصور نکنیم آمریکا از این پس به کناری نشسته و نظاره می کند. همانطور که گفته شد، دونالد ترامپ بر مبنای محاسبات خاص خود و در راستای اهداف کلان تر از برجام خارج شد. با وجود اینکه تا همین حالا هم دولت آمریکا توانسته بود ایران را از بسیاری از مزایای برجام محروم کند، اما او تمام هزینه ها و سرزنش های خروج از برجام را متقبل شد. طبیعتا قصد ترامپ تشدید فشار بر ایران و اعمال محدودیت های بیشتر است. مهمترین مثال در این زمینه می تواند تلاش برای تحریم نفت و بانک مرکزی ایران از طریق اعمال تحریم های ثانویه باشد.

* بیش از حد روی اروپا حساب نکنیم. اروپا تا کنون نشان داده که از برجام حمایت می کند. این مساله از یک طرف با رویکرد اروپا در مدیریت نظام بین المللی و بحران های جهانی و ترجیح دیپلماسی و سازمان های بین المللی بر زور و یکجانبه گرایی از سوی آن ها همخوانی دارد و از سوی دیگر در راستای منافع اقتصادی و همچنین ملاحظات امنیتی کشورهای اروپایی معنا پیدا می کند. با وجود "تمایل" اروپا مبنی بر حفظ برجام و تلاش برای نگه داشتن ایران در این توافق، باید دید آیا آن ها "توان" مقابله با اقدامات آینده ترامپ و یا ارئه امتیازهای کافی به ایران برای راضی کردن ما به ماندن در برجام را دارند. گذر زمان نشان خواهد داد که ما با اروپای دهه 1990 مواجهیم که در مقابل تحریم های داماتو قاطعانه ایستاد یا با اروپایی دور نخست مذاکرات هسته ای (2003-2005) که عملا نتوانست مستقل از آمریکا به تعهدات خود در قبال ایران پایبند بماند.

*** از این اقدام ترامپ برای تقویت انسجام و وحدت ملی و آمادگی برای اقدامات و فشارهای آینده بر ایران استفاده کنیم. برجام را سیاسی نکنیم و آن را به این بهانه که دستاورد دولت آقای روحانی است مورد حمله قرار ندهیم. این دقیقا بازی در زمین ترامپ است. آنچه که ما در حال حاضر بیش از همیشه به آن نیازمندیم، وحدت، انسجام و همبستگی است که هم باید در بین سیاستمداران و هم بین ومردم و سیاستمداران تقویت شود. مردم ایران در سال های اخیر یک رویکرد انتقادی نسبت به رفتار خارجی ایران پیدا کرده و بعضا بیش از آنکه از اقدامات دولت خود حمایت کنند، رفتارهای دشمنان و رقبای ایران را توجیه می کنند. دولت ایران همانگونه که برای اثبات حقانیت خود در عرصه بین المللی و در نزد افکار عمومی دنیا باید تلاش کند، باید عقلایی بودن و رفتار بر مبنای منافع ملی را نیز برای مردم در داخل تشریح و تبیین کند و ضمن تقویت غرور و اتحاد ملی زمینه را برای تقویت همبستگی ملت ایران در پاسخ به اقدام دولت آمریکا بیش از پیش فراهم کند. روزهای دشواری در پیش است و دولت ایران بیش از هر چیزی و هر کسی نیازمند حمایت و همراهی قاطع ملت است.