🔹ریشه‌های تاریخی شریعت اسلامی🔹. (الجذور التاریخیة للشریعة الاسلامیة).. جواد شریفی

🔹ریشه های تاریخی شریعت اسلامی🔹
(الجذور التاریخیة للشریعة الاسلامیة)

جواد شریفی

این اثر، کتابی از پژوهشگر عرب، خلیل عبدالکریم است. وی در مقدمه این کتاب می نویسد: "بسیاری از اهل منبر هنگامی که از اعراب پیش از اسلام سخن می گویند، آنان را مردمی یک‌سره بی فکر و نادان و گمراه و وحشی و زشت کردار توصیف می کنند و می پندارند سیاه نمایی درباره دوره پیشااسلامی، خدمت به اسلام است. در حالی که این کار اصلا به اسلام کمکی نمی کند."

عبدالکریم برای زدودن چنین توهمی سه دلیل می آورد تا نشان دهد بر خلاف تصور بسیاری افراد، اعراب پیش از اسلام دارای علم و فرهنگ و اخلاق و سطوحی از تمدن بوده اند.
1️⃣ طبق خود قرآن، اعراب در مقابل ادعاهای قرآن مناقشه و استدلال می کردند و در مسائلی مانند بعثت انبیا و آفرینش و امکان برقراری تماس میان خدا و انسان از طریق معجزه _که از مسائل مهم فیلسوفان بوده و هست_ با پیامبر گفتگو می کردند و اگر آن ها مردمی گمراه و نادان و وحشی بودند چنین توانی نمی داشتند.
2️⃣ همین که قرآن در برابر اعراب هماورد طلبی و تحدی کرده است، پس لابد آن ها را تا حدودی هم‌طراز خودش و در درجه درخور توجهی از دانش و فرهنگ می دانسته است. برای مثال دولت ایالات متحده در برابر کشورهایی چون شوروی یا چین یا ژاپن هماورد طلبی می کند نه با کشورهای بدبختی از جهان سوم.
3️⃣ اسلام در ساحت های مختلف اخلاقی، اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، سیاسی، زبانی و... میراث خوار اعراب است و بسیاری از نهادها و نظامات جامعه عربی را اقتباس کرده و ادامه داده است. و این حقیقتی است که اهل منبر وقتی مجبور می شوند از آن سخن بگویند به سرعت از کنارش رد می شوند.

دکتر عبدالکریم هدف اصلی کتابش را چنین می نویسد: "انتخاب چنین موضوعی تلاشی است برای کشف و شناخت میراث های تمدنی اسلام از اعراب، تا فهم درستی از اسلام به دست آوریم. این اثر، تلاشی پیشگام در این موضوع است که البته مانند دیگر آثار پیشگام در هر موضوعی، کم و کاست هایی دارد که ایجاب می کند گروهی از پژوهشگران به بخش های مختلف آن پرداخته و چنانکه باید و شاید آن را بررسی کنند. بسیاری اوقات انسان برای خواندن و فهم بهتر و عمیق تر یک متن، باید به نسخه های آزمایشی و چرک نویس آن متن مراجعه کند و بی شک زندگی اعراب شبه جزیره در بسیاری ساحات برای نظامات اجتماعی پس از اسلام، به مثابه نسخه آزمایشی و چرک نویس بوده است. و راز اهمیت مطالعه جامعه عربی پیشااسلامی در همین نکته است."

دکتر عبدالکریم در پیوستی کوتاه پیش از ورود به فصل اول، سخنی از خلیفه دوم عمر را نقل می کند که: "اعراب جوهره اصلی اسلام هستند." (العرب مادّة الاسلام)
وی می افزاید: "این سخن کاملا درستی است زیرا اعراب خاستگاه و منشأ بسیاری از احکام، قوانین، نهادها و رسوم و سنت هایی هستند که اسلام آن ها را تشریع کرد به حدی که امروزه می توانیم با جرأت بگوییم اسلام در بسیاری عرصه های تمدنی میراث خوار اعراب است."

دکتر عبدالکریم بخشی از این میراث عربی در دوره اسلامی را این ها می داند:

◀️سفر حج و عمره و بزرگ‌داشت کعبه

◀️تقدیس ماه رمضان و حرمت نهادن به ماه های حرام

◀️روز جمعه و گرد هم آمدن در این روز

◀️اعتقاد به سحر و چشم زخم و جادو و استفاده از حرز و طلسم برای خنثی کردن آن ها

◀️اهمیت شتر در مناسبات اقتصادی

◀️امکان چندهمسری برای مرد

◀️خودبرتربینی اعراب نسبت به دیگر اقوام بخاطر زبان متفاوت

◀️تبعیض میان خودشان و برتر دانستن بعضی اعراب نسبت به بعضی دیگر

◀️حقیر دانستن کشاورزی

◀️امان دادن، پناهندگی، برده گرفتن، عاقلة، قسامة، خمس غنایم جنگی و سلب(برداشتن دارایی های مقتول توسط قاتل)

#معرفی_کتاب
#جواد_شریفی
‍ (https://attach.fahares.com/JK6dyGVh3zEFR4KTL2curw==)
@social_studies_of_fiqh
@religionandsociety