️عزاداری انتقادی و خطر روزمره‌شدن.. (قسمت دوم)

♦️عزاداری انتقادی و خطر روزمرّه‌شدن

(قسمت دوم)

روزمرّه شدن در این جا به معنای تنزیل و تبدّل امر عام به امر خاص، امر فرازمینه‌ای به امر زمینه‌مند، امر اجتماعی-سیاسی به امر سیاست‌زده، امر فراگیر به امر مقطعی، و امر انسانی به امر جاری می‌شود (محدثی، 1381: 96). نمونه‌ی جالب روزمرّه شدن عزاداری انتقادی را می‌توانیم در عزاداریِ "تبریزی‌های مقیم تهران در ماه رمضان 1397 در حسینیه‌ی اعظم مکتب العباس تهران در شب 19 رمضان به مدّاحی حاج طاهر قلندری" (این اطّلاعات در ویدئوی منتشر شده مندرج است) مشاهده کنیم. متن مدّاحی چنین است:

"یا علی اِیلَه مدد دیل دولومی غم‌دی آقا
زندگی اهل تولّایه جهنّم دی آقا
(یا علی مددی فرما دل مالامال از غم است / زندگی برای اهل تولّا جهنّم شده است آقا)

هارداسان آش گوزووی شیعه‌له‌ری حالینه باخ
ظلم اَلی لَن پوزولان گلشن آمالینه باخ
(کجایی آقا؟ چشم بگشا و حال و روز شیعیان‌ات را ببین / که به خاطر ظلم، آرزوهای‌شان بر باد رفته است)

آقاجان بس تلاش ادّون هموار اولا یول‌لاری میز
ولی بو باره دَه کم گویدولا مسؤول‌لاری میز
(آقاجان تو تلاش کردی مسیر هموار شود / ولی در این باره مسؤولان ما کم کاری کردند)

دِمورم تک به تکی بی‌خِرد و خائین دی
ولی بیر عدّه لَه‌ری خصم خدا و دین دی
(نمی‌گویم همه‌ی مسؤولان خائن و بی‌خرد هستند / ولی یک عدّه‌شان دشمن دین و خدا هستند)

او کی مسؤول دی گَرَک سینه سینی چاک اِیلیه
دوره سین‌نَن علف هرز لَه‌ری پاک اِیلیه
(کسی که مسؤول است باید سینه‌ی خود را چاک کند / از دور خود علف‌های هرز را پاک کند)

سعی ادولّر آلالار اَلدَکی ایمانی میزی
داراشیپ بعضی سُورور زالوکیمی قانی میزی
(سعی می‌کنند ایمان ما را از بین ببرند / و مانند زالو خون ما را بمکند)

بیر زمان رُوشوه حرامیدی، رِبا چُخ بَدی دی
هاردا صحبت از تبصره و دَرصَدی دی
(یک زمان رشوه حرام بود و ربا بس بد بود / کجا صحبت از تبصره و درصد بود)
... ... ... ... ... ... ... .... ...

چنان‌که محتوای این متن مدّاحی نشان می‌دهد، بسیاری از مسائل اجتماعی و سیاسی و فرهنگی زمانه‌ی ما نظیر فقر و فساد و تبعیض، نابرابری، بی‌کاری و یأس و پریشانی و افسردگی جوانان، تزویر، نابه‌سامانی کشور و مسائل دیگر به نحو بسیار برهنه و به‌زبانی نه چندان فاخر و البته نزدیک به زبان و بیان عامیانه و محاوره‌ای در قالب مدّاحی در عزاداری شهادت امام نخست شیعیان در ماه رمضان (شب نوزدهم ماه رمضان) ذکر گردیده است. روشن است که چنین محتوایی و چنین نقّادی‌های صریحی، برای مخاطبان زیادی که از این مسائل و مشکلات رنج می‌برند و در عذاب‌اند، جاذبه‌ی بسیاری دارد.

(ادامه دارد.)👇


5 مهر 1398


#عزاداری_انتقادی

@religionandsociety