جدیدترین نوشته‌ها

چیزی را فراموش نکرده‌ای؟. درختی، تپه‌ای یا صدای جیرجیرک را ….. 🖋زینب یوسف زاده

-فصل بهار برای ریواس. از این آبراهه به بعد … ما از همینجاها کوهنوردی رو شروع می‌کردیم یادش بخیر تا اون بالا‌ها می‌رفتیم …- توهم زدی پدرم؟ تا کدوم بالاها؟ …اینجا که تا چشم کار می‌کنه خیابون کشی و ساختمونه …مشابه این مکالمه را شنیده اید؟ شاید حتی خط دوم را در ذهن خود گفته باشید. اگر جواب شما مثبت است شما در مواجهه با موضوع مهمی به نام «فراموشی نسلی زیست محیطی» قرار گرفته اید … منظور از «فراموشی نسلی زیست‌محیطی» آن است که متر و معیار فرد در مورد سلامت طبیعت و محیط زیستش آن چیزی است که در دوران حساس کودکی خود ادارک کرده است. او آن را به عنوان طبیعت و محیط پاک می‌شناسد. هر تغییری در آینده را بر مبنای آن می‌سنجد و لذا، با پیشرفت هر نسل، طبیعت و محیط تخریب بیشتری می‌یابد بدون آنکه کل تخریب حاصل در طی چندین نسل به صورت یکجا محسوس باشد. از آنجا که هر نسل فقط اندکی از آن را تجربه کرده لذا نمی‌تواند نسبت به کل این تخریب حساس باشد. ...
  • گزارش تخلف

چرایی مغفول ماندن محیط زیست. قسمت چهارم: تقلیل هدف به ابزار.. 🖋دکترمحمد فاضلی

این مقاله در شماره ۳۱ مجله اندیشه پویا با عنوان «باید خشمگین باشیم: بحران محیط زیست و مسئولیت علوم اجتماعی» منتشر شده است.. پیچیدگی‌های ساده‌سازی‌شده. بحران محیط زیست در ایران متأثر از پیچیدگی‌هایی است که ساده‌سازی شده‌اند. نوعی تقلیل‌ صورت گرفته است. تقلیل هدف به ابزار، یکی از مسیرهای طی شدن فرایند بروز بحران بوده است. برای مثال، هدف هر کشوری امنیت غذایی است، اما این هدف در تمامی سال‌های گذشته به امنیت کشاورزی تقلیل یافته است. می‌توان امنیت غذایی را با ایجاد کشاورزی رقابتی، ترکیب درستی از واردات و صادرات آب مجازی، بهبود فناوری، ارتقای دانش کشاورزان، سیاست‌های تجاری مناسب و سیاست خارجی کارآمد به ارمغان آورد. اما امنیت غذایی در ایران به امنیت کشاورزی – به هر قیمتی – تقلیل یافته است. تقلیل توسعه از فرایند به پروژه، سازوکار خطرناک دیگری در مسیر پیدایش بحران بوده است. ...
  • گزارش تخلف

تیپولوژی زباله بریزها و زباله نریزها!. 🖋ایمان معمار

تیپولوژی خیلی واژه دهن پر کنی است درست مثل تی تاپ. شما اگر برای اولین بار اسم تی تاپ را بشنوید به هیچ وجه فکر نمی‌کنید این بزرگوار این قدر متواضع و کوچک باشد. تیپولوژی هم همین طور است و از همه مهمتر این که هرچیزی در این دنیا را می‌شود تیپولوژی اش کرد. مثلا کلیه مردم به دودسته تقسیم می‌شوند: دسته اول و دسته دوم …نام دسته اول را زباله بریز می‌گزاریم. این دسته یک استدلال توی حلق برو دارند و آن اعتقاد راسخ به منطق بازیافت و برگشتن به چرخه طبیعت در یک شکل کلی آن است. یعنی زمین برای این‌ها شبیه یک ظرف اسید است که به صورت هوشمند زباله‌ها را از غیر زباله‌ها جدا کرده و آن‌ها را در خود حل می‌کند. این دسته اول از این جا به بعد بر اساس ارزیابی قدرت اسیدی بازیافت طبیعت به سه دسته تقسیم می‌شوند:. دسته اول دسته اول:. این‌ها معتقد به بازیافت در ابعاد نفت کش سیصدهزار تنی و بقایای ماشین‌های اقساطی هستند. ...
  • گزارش تخلف

اکو فمنیسم چیست؟ قسمت اول.. این مطلب برگرفته از سایت تحلیلی خبری مهرخانه می‌باشد …🖋 سیمین یکتایی

تولد اکوفمینیسم. اگرچه توسعه در جوامع انسانی همیشه در طول تاریخ با تأثیرگذاری بر محیط زیست همراه بوده است، روند تخریب جدی محیط زیست در اثر توسعه عمدتاً با فرایند مدرنیزاسیون و صنعتی شدن در غرب آغاز شد. ساخت کارخانه‌های بزرگ، جاری شدن سیل مهاجران روستایی به شهرها و بزرگ شدن شهرها، استفاده بی رویه از منابع طبیعی، افزایش جمعیت و انباشت آلودگی در هوا، خاک، صدا، زباله و …، به هم خوردن تعادل طبیعی اکوسیستم‌ها و از بین رفتن گونه‌های گیاهی و جانوری، و صدها نشانه دیگر از تخریب، زنگ خطر را در غرب به صدا درآورد و اندیشمندان را به توقف، و تأمل واداشت. جریان‌های فلسفی و فکری متعددی در نقد ِمدرنیته -از زاویه محیط زیست- پا گرفتند، جریان هایی که توسعه کورکورانه و بی توجه به حیات آینده اکوسیستم زمین، گیاهان و جانوران را به نقد کشیدند و از لزوم بازنگری در مفهوم «توسعه» و «مدرنیزاسیون» سخن گفتند. «اکوفمینیسم ecofeminism» یکی از این جریانات فکری است.. مفاهیم اصلی. اکوفمینیسم به جنبش‌ها و فلسفه هایی اشاره دارد که میان محیط زیست و فمینیسم، رابطه برقرار می‌کنند. این واژه اولین بار توسط نویسنده فمینیست فرانسو ...
  • گزارش تخلف

معرفی کتاب هبوط

کتاب هبوط، نوشته دنیل کویین، رمانی درباره ریشه‌های بحران فلسفی محیط زیست معرفی شده است. این اسم شاید برای بعضی، تداعی کننده روایتی آبکی برای تشویق مخاطب به نریختن زباله در خیابان تعبیر شود. اما این طور نیست. این کتاب شما را دچار وحشت معرفت شناسانه می‌کند. مخاطب را به سرزمین‌های ناشناخته‌ای از جهان هستی می‌برد که لحظه لحظه خواندش همراه با شگفتی می‌شود, در حقیقت نویسنده , درست یا غلط , با منتسب دانستن بسیاری از معضلات زیست محیطی به تفکر اشرف مخلوقات بودن انسان سعی در به چالش کشیدن این اسطوره اپیستومولوژیکال دارد و برای این کار اساطیر دوران پیشاتاریخ را وا میکاود. اگر بخواهیم کتاب را متعلق به ژانر مشخصی معرفی کنیم مضحک می‌نمایاند, ادبیات و تاریخ و فلسفه و روانشناسی و جامعه شناسی و حتی خود دغدغه‌های محیط زیستی هیچ کدام متعلق این کتاب نیستند, که البته همه نیز در آن سهیم اند!. نویسنده با قلمی شیوا و داستانی روان به دنبال یافتن این پرسش است که چرا ما با طبیعت چنین می‌کنیم و مخاطب را برای یافتن پاسخ به بخش‌های تاریک فلسفه اساطیر و ادیان می‌برد, و حتی روایت‌های علمی مثل داروینیسم از خلقت انسان ...
  • گزارش تخلف

آثار هایو میازاکی؛. پیچیدگی‌های زیست محیطی در جادوی انیمیشن

هایو میازاکی در ۵ ژانویه‌ی ۱۹۴۱ در توکیو به دنیا آمد. او در ۲۲ سالگی با ورود به کمپانی تویی دوران حرفه‌ای خود را به عنوان یک انیماتور آغاز کرد. وی در سال ۱۹۹۷ با «پرنسس منونوکه» بزرگترین جایزه‌ی سینمایی ژاپن که به اسکار ژاپنی معروف است را به دست آورد. ولی جهان او را در سال ۲۰۰۳ و با اسکار بهترین انیمیشن برای شاهکار خود «شهر اشباح» شناخت. او با حمایت‌های کمپانی دیزنی در سطح جهانی هم، موفقیتی همانند ژاپن به دست آورد. میازاکی در سال ۲۰۰۶ نیز با انیمیشن دیگر خود «قلعه‌ی متحرک هاول» نامزد دریافت جایزه‌ی اسکار بود. او که در پایان مراسم اعلام کرده بود که این آخرین فیلم او خواهد بود با اسرار طرفداران دوباره به عرصه‌ی انیمیشن بازگشته و امسال با فیلم «پنیو بر روی صخره» دوبار رکورد فروش انیمیشن را در ژاپن شکسته است. این انیمیشن در سطح جهانی برای اولین بار در چشنواره‌ی ونیز نمایش داده شد و برای سال ۲۰۰۹ در نوبت اکران جهانی قرار دارد. میازاکی چنان تاثیر بر صنعت انیمیشن ژاپن دارد که به والت دیزنی ژاپن معرف است …میازاکی علاوه بر خلق شخصیت‌های دوست داشتنی و دنیا‌های زیبا در انیمیشن‌های خود حرف‌های دیگ ...
  • گزارش تخلف

تغییر اقلیمی یا تغییر سیستم؟.. قسمت چهارم.. 🖋 مترجم: مسلم یوسف زاده

استراتژی ۳:. از تقسیم بندی‌های شمالی-جنوبی برای ممانعت از توافق بهره ببرید. گناه شکست‌های قبلی در ایجاد یک توافق در زمینه تغییرات اقلیمی اغلب به حساب جدال کشورهای فقیر و غنی گذاشته شده است: کشورهای صنعتی ثروتمند تا حد زیادی مسئول مازاد کنونی دی اکسید کربن موجود در جو هستند؛ کشورهای فقیر نقش نسبتا کمی در تغییرات اقلیمی داشته اند و می‌خواهند همچنان به سوزاندن سوخت‌های فسیلی به عنوان سوخت توسعه خود ادامه دهند. این چارچوب، از فقر به عنوان توجیهی هم برای افزایش انتشار دی اکسید کربن و هم برای گسترش بهره برداری ابرشرکت‌ها از شرکت‌های کمتر صنعتی استفاده می‌شود. به لطف قراردادهای «تجارت آزاد»، هم اکنون ابرشرکت‌ها تولید خود را به جایی که نیروی کار ارزانتر است منتقل کرده اند – به عبارت دیگر: کشورهای فقیر. وقتی عروسک‌های باربی و اجاقهای باربیکیوی فروخته شده در Wal-Martهای آمریکا از کارخانه‌های آلوده کننده جنوب جهانی می‌آیند، چه کسی از اینکه به چنین کارخانه هایی اجازه ایجاد آلودگی بیشتر داده شود سود می‌برد؟ دادن حق انتشار بیشتر گازهای گلخانه‌ای به کشورهای فقیر در واقع ایجاد یک حیاط خلوت برای ابرشرک ...
  • گزارش تخلف

سایر ساکنان سیاره. قسمت دوم: زندگی در پیچ و تاب تنوع زیستی. 🖋زینب یوسف زاده

این خبر چه احساسی در شما ایجاد می‌کند؟ «گرگ یا ببر تاسمانی پستاندار کیسه دار گوشتخوار بومی جزیره تاسمانی بود که به علت شکار بی رویه برای دریافت پاداش دامداران در قرن بیستم منقرض شد.» شاید در انبوه جنگ و کشته شدن میلیونها غیر نظامی توجه به این خبر به نوعی غیرضروری به نظر بیاید یا تنها حسرتی باشد برای کاهش جذابیت نمایشگاه طبیعت. ولی کمتر کسی است که به این موضوع توجه کند که عملا تمام تلاش بشر برای حفظ تنوع گونه‌ها در واقع به حفظ بقای گونه خودش خواهد انجامید. از آنجا که انسان بیش از آنکه موجودی اخلاقی باشد و یا درکی از میزان نیازش به کشف یگانگی خود با محیط پیرامونش داشته باشد، موجودی است با تمایل بی پایان برای مرتفع نمودن منافع نه چندان کوتاه مدت خود، بهتر است نگاهی به اهمیت مقوله‌ای به نام «تنوع زیستی» بر زندگی بشر بیاندازیم. روند تکامل گونه‌های جدید و نیز انقراض گونه هایی که توان سازگاری با تغییرات شرایط محیطی را نداشتند، بیش از چند میلیارد سال به طول انجامیده تا سرانجام سیاره‌ای موسوم به کره زمین به وجود آمده است که ارزشمند‌ترین منبع آن «تنوع زیستی» است. این تنوع از سه مفهوم مرتبط به هم ...
  • گزارش تخلف

گرگ تاسمانی به بیشه رفت که انسان را ببیند. ولی هیچ جا او را نیافت. چرا که خلق نشده بود …

هزاران سده بگذشت گرگ تاسمانی همچنان انتظار کشید. **********ء. فقط چند سال گذشت. پسرک به بیشه رفت که گرگ تاسمانی را ببیند. ولی هیچ جا او را نیافت چرا که منقرض شده بود. به گرگ تاسمانی. با پوزشی دردآور و بی حاصل. «فرخ وهاب زاده» … ...
  • گزارش تخلف

تغییر اقلیمی یا تغییر سیستم؟.. قسمت سوم.. 🖋 مترجم: مسلم یوسف زاده

استراتژی ۲:. راهکارهای متکی بر بازار را ترویج کنید. ابرشرکت‌ها در قانع کردن افکار عمومی به اینکه تراکنش‌های بازار آزاد در مقایسه با مقررات جهانی بهترین روش کاهش انتشار کربن هستند، بسیار موفق عمل کرده اند. این راهکار نه تنها قدرت ابر شرکت‌های چند ملیتی را حفظ می‌کند، بلکه حتی آن را افزایش می‌دهد. به طور مثال، تجارت کربن اساسا به صنایع حق آلوده کردن در مقابل پرداخت بهای مشخصی را اعطا می‌کند و اتمسفر را که حیات به آن وابسته است، به کالایی تبدیل می‌کند که می‌تواند به بالاترین پیشنهاد فرخته شود؛ آنهم در زمانی که تعدادی از ابرشرکت‌های چند ملیتی از تمام کشورها ثروتمندترند. روش‌های بازار-محور مشابهی نیز برای «حفاظت» از جنگلهای استوایی باقیمانده سیاره پیشنهاد گردیده اند. ولی همانگونه که فعال برزیلی کامیلا مورنو می‌گوید، پیشنهاداتی مانند این، خصوصی سازی و تبدیل به کالا کردن سرزمینیست که تا پیش از این همواره عمومی بوده است. او می‌پرسد: «آیا این چیزی است که ما به عنوان یک سیاست عمومی بین المللی به دنبال آنیم که آخرین جنگلها و زمینهای عمومی بر روی زمین – که دارای تنوع زیستی و مردمان بومی هستند – از ...
  • گزارش تخلف

چرایی مغفول ماندن محیط زیست. قسمت سوم: جعل راه حل کم آبی با سد سازی.. 🖋دکتر محمد فاضلی

این مقاله در شماره ۳۱ مجله اندیشه پویا با عنوان «باید خشمگین باشیم: بحران محیط زیست و مسئولیت علوم اجتماعی» منتشر شده است.. مسائل برساخته‌شده. برساخته‌شدن مسائل در فضای گفتمانی، واقعیتی است که در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی به‌طور کلی و در حوزه جامعه‌شناسی محیط زیست به‌طور خاص درباره آن بسیار گفته شده است. در حوزه محیط زیست هم برخی مسائل از قبیل «مسأله آب» توسط قدرت (منظور از قدرت صرفاً نظام حاکمیتی و سیاسی نیست، قدرت گاهی توسط یک شرکت خصوصی، پیمانکار، مشاور، رسانه و غیره اعمال می‌شود) برساخته شده است. برای مثال، ایران به این معنا کم‌آب است که میانگین بارندگی آن در مقایسه با دنیا بسیار کمتر است. اما راه بردن از تعریف مسأله کم‌آبی به ضرورت سدسازی یا طرح‌های انتقال آب، نیازمند طی شدن فرایند برساختن مسأله آب و قدرت تکنولوژی سد یا انتقال آب به عنوان راهکار حل مسأله است. این برساختن از طریق تصویرسازی سدسازی به عنوان تکنولوژی پیشرو و نماد پیشرفت صنعتی، قدرت ملی و جلوه قدرت مهندسی و امکانی برای صادرات خدمات فنی-مهندسی صورت گرفته است. می‌توان ادعا کرد که از میان همه مسائل توسعه و محیط زیست که م ...
  • گزارش تخلف