نقدینگی ایجاد شده در دولت ۱۱ام با نقدینگی ایجاد شده در دولت ۹ام و ۱۰ام تفاوت ماهوی داره

نقدینگی ایجاد شده در دولت ۱۱ام با نقدینگی ایجاد شده در دولت ۹ام و ۱۰ام تفاوت ماهوی داره. نقدینگی ایجاد شده در چند سال گذشته، نتیجه وجود اشکال در نظام بانکیه.

مثلا در دولت ۱۰ام، بدهی دولت، ناشی از کسری بودجه یا مسکن مهر، با پول پرقدرت بانک‌مرکزی تبدیل به پول می‌شد و بدین ترتیب نقدینگی ایجاد می‌کرد.

در دولت ۱۱ام، همین روند در قالب‌های مختلفی مانند تامین منابع خرید تضمینی گندم از طریق شبکه بانکی، که عموما منجر به اضافه برداشت از بانک‌مرکزی می‌شد، ادامه داشت. منتها میزان این شکل خلق نقدینگی، در دولت ۱۱ام کمتر از دولت قبل بود. با این وجود، در پنج سالی که از آغاز دولت ۱۱ام گذشته، نقدینگی سه برابر شده. در دولت ۱۱ام، مولفه اصلی خلق نقدینگی نقص در ضوابط نظام بانکی بود.

یعنی در دولت ۱۱ام، خلق نقدینگی یک دستور سیاستی نبود، بلکه نقص در قوانین بود که این امکان رو به بانکها می‌داد. در سمت تعهدات ترازنامه، بانکها قول سود سپرده‌های بالا دادند. حالا در سمت دارایی‌های ترازنامه، اقساط نکول کرده یا استمهال شده، که مطابق مقررات و استانداردهای بین‌المللی بانکی باید زیان قلمداد بشن، بخاطر نقص در ضوابط داخلی، در ترازنامه بانکها تبدیل به «دارایی موهوم» می‌شن و بر اساس اونها بانک سود سپرده توزیع کرده و حتی کارانه پرداخت می‌کنه.

همین رشد نقدینگی بود که در این پنج سال ارز رو از قیمت تعادلی خارج کرد. حالا بازگشت ارز به نقطه تعادل باعث شده تورمی که پنج سال عقب‌افتاده بود، محقق بشه.

در عین حال، این تورم با افزایش هزینه و بالابردن نیاز به سرمایه‌ در گردش، بنگاه‌ها رو به سمت دریافت تسهیلات از بانک‌ها، و بانک‌ها رو به سمت خلق نقدینگی بیشتر سوق می‌ده.

پس ما گرفتار یک چرخه معیوب هستیم که با اشکالات نظام بانکی آغاز می‌شه، و پس از اون دائم خودش رو تشدید می‌کنه.

باید راه‌حلی برای اصلاح نظام بانکداری بیندیشیم. می‌تونیم سراغ کل انباره نقدینگی موجود بریم، اما اگر بخواهیم بدون توجه به روانه نقدینگی، با این انباره کلنجار بریم، التهاب بازار نمی‌خوابه. داده اسفند ۱۳۹۶ نشون می‌ده که در اسفندماه روزی «۴ هزار میلیارد تومن» نقدینگی خلق می‌شده. ما باید ابتدا جلوی این روانه نقدینگی رو بگیریم ...



این بخشی از مصاحبه‌ای با تجارت‌فردا بود.
👈 متن کامل مصاحبه رو در صفحه ۷۲ هفته‌نامه تجارت‌فردای شماره ۲۷۵، به تاریخ ۱۶ تیر ۱۳۹۷، مطالعه کنید.