بسم اللهدانشیار دانشگاه برکلی هستم و حوزه ی تحقیقم واسطه گری مالی، سیاست پولی، اقتصاد کلان، اقتصادسیاسی و تامین مالی مسکن است. به مددش امیدوارم بتوانم در اینجا بلند بلند فکر کنم و بیش از پیش یاد بگیرم.
در ضرورت تعطیلی چند هفته‌ای یا چگونه جان ۱۰۰هزار نفر را در یک سال نجات بدهیم؟
در ضرورت تعطیلی چند هفته ای یا چگونه جان 100هزار نفر را در یک سال نجات بدهیم؟
نویسنده مهمان: محمد مروتی و محمد اکبرپور
با توجه به شیوع کرونا، سطح فعالیتهای اجتماعی کاهش یافته و اکثریت مردم پروتکلهای بهداشتی (ماسک، شستشوی دست، فاصله گذاری اجتماعی) را رعایت می‌کنند. در عین حال به دلیل ناقل بودن افراد بدون علایم، افراد بیمار ناخواسته افراد جدیدی را مبتلا می‌کنند که در نتیجه زنجیره انتقال بیماری ادامه می یابد. فرض کنیم یک فرد متوسط با 50 نفر در تماس است و به دلیل رعایت پروتکلهای بهداشتی، هر فرد بیمار تقریبا یک نفر دیگر را بیمار میکند. در این صورت اگر در یک شهر 200 نفر بیمار باشند، تعداد بیماران کمابیش حدود 200 نفر میماند. به دلیل اینکه هر بیمار به طور متوسط یک فرد سالم را بیمار میکند، اگر به دلیلی ناگهان تعداد بیماران به 500 نفر برسد، از آن به بعد تا مدتها تعداد بیماران حدود 500 نفر خواهد ماند.
مشابها اگر بتوان به طریقی - مثلا یک تعطیلی ضربتی - تعداد بیماران را به 100 نفر رساند، با حفظ سطح تعاملات و رعایت پروتکلها، از آن به بعد تعداد بیماران حول و حوش 100 نفر باقی خواهد ماند. تفاوت این سناریوها در آن است که وقتی سطح پایدار تعداد بیماران حدود 500 نفر است، تعداد مرگ و میر حدود 5 برابر زمانی است که سطح پایدار تعداد بیماران 100 نفر است.
از همین مثال ساده روشن است که نقش یک تعطیلی ضربتی چند هفته ای چقدر برجسته است: بعد از چند هفته تعطیلی و کاهش شدید تماسها، تعداد بیماران افت شدیدی خواهد کرد. اگر بعد از تحمل این چند هفته دشوار، سطح تعاملات و فعالیتهای اقتصادی دقیقا به سطح فعلی برگردد، از آن به بعد سطح پایدار تعداد بیماران و به دنبال آن مرگ و میر روزانه در سطح تعادلی بسیار پایین تری پایدار خواهد شد.
فعالیتهای اقتصادی می‌تواند در سطح فعلی ادامه یابد و البته پروتکلها همچنان با جدیت رعایت شود. مساله ای که پیش روی سیاستگذار است به بیان ساده به شرح زیر است: میزان مرگ و میر روزانه فعلی در حدود 500 نفر را تا مدت مدیدی بپذیرد یا سختی 2-3 هفته تعطیلی را به جان بخرد و از آن پس تعداد مرگ و میر روزانه 100-150 نفر را تحمل کند. یعنی با چند هفته تعطیلی سراسری میتوان سالیانه جان بیش از 100 هزار نفر را نجات داد. لازم به تاکید است که اولا سطح فعالیتهای اقتصادی می‌تواند بعد از این تعطیلی به سطح فعلی بازگردد و ثانیا باید رعایت پروتکلهای ساده بهداشتی (ماسک و شستشوی دست و فاصله گذاری اجتماعی) با شدت و جدیت فعلی و حتی بیشتر ادامه یابد. به نظر میرسد انتخاب بین جان 100 هزار نفر از هموطنان به ازای تعطیلی دو هفته ای چندان محل تردید و تعلل نباشد.
چاغ داغ: در همین رابطه فایل پی‌دی‌اف بعدی را هم مطالعه کنید. مطلبی است در شماره آخر تجارت فردا و دنیای اقتصاد - توسط محمد اکبرپور، هژیر رحمانداد، بابک حیدری، نوید غفارزادگان و بنده - که منطق پشت تحلیل فعلی را با جزییات توضیح می‌‌دهد و اهمیت تعطیلی ضربتی را روشن و برجسته میکند.
تماس با نویسنده @hamed_ghoddusi
@hamedghoddusi