نوشته‌هایی از همه جا درباره اقتصاد و اجتماع با تاکید بر رابطه قدرت و ثروت مسیر ارتباطی: @jafkheir


«مشکل اضافه‌تحصیل‌کردگی».. مشکلی است که دارد جهانی می‌شود

نادر حبیبی استاد دانشگاه برندایس که چند سالی است روی این همین مساله متمرکز شده است و سایت. ایجاد کرده تازگی گزارشی درباره همین مشکل در آمریکا نوشته است. مطلب خود را اینگونه پایان می‌دهد. «A global problem». The US is not the only country that has fallen into an overeducation trap …Excess supply of university graduates is a global crisis, and in some countries it is even more severe than the United States. I have listed a large number of studies on the rise of overeducation as a serious issue in many countries on my website, www. overeducation. org …Other developed countries with high levels of overeducation include Canada, Spain and Ireland. Among European countries, Germany has been more successful in keeping the underemployment of college graduates low. ...
  • گزارش تخلف

«گره سلیمان: چگونه علم حقوق می‌تواند به فقر ملت‌ها پایان دهد؟»

اینهایی که در بالا آوردم گزیده‌ای از فصل چهارم کتاب گره سلیمان بود.. می‌شود گره سلیمان یکی از محکم‌ترین گره‌ها در بین دریانوردان است. حال نویسندگان کتاب به دنبال این هستند که چگونه می‌توان گره‌های محکم (تعهدات سفت و سخت) بین طرفین هر قرارداد ایجاد کرد به نحوی که اعتماد افزایش یافته و قراردادها اجرایی گردد. فصل یک کتاب را سه سال پش ترجمه کردم.. و اینک تصمیم به ترجمه کل کتاب گرفته‌ام. یکی از بهترین کتاب‌هایی که در زمینه علل سیاسی و حقوقی توسعه‌نیافتگی کشورها با مثال‌هایی زنده نوشته شده است. ...
  • گزارش تخلف

«رانت‌خواری به زبان ساده» (۴). کارتل‌ها و انحصارات

هر زمان مدیران بنگاه‌های رقیب با همدیگر می‌نشینند و صحبت و مذاکره می‌کنند منافع مصرف‌کنندگان به خطر خواهد افتاد. چون که گفتگوی آنها به ایجاد محدودیت بر تولید و تجارت منجر می‌شود- فعالان اقتصادی قیمت‌ها را تعیین کرده و قلمرو را بین خود تقسیم می‌کنند مانند استعمارگران اروپایی که در قرن نوزدهم قاره آفریقا را بین خود تقسیم کردند. بیشتر کشورها برای مبارزه با این مشکل، قوانینی در قرن بیستم تصویب کردند که همکاری و تبانی بنگاه‌ها در تعیین قیمت‌ها یا تقسیم قلمرو را ممنوع می‌کرد. این قوانین اگر به شکل بی‌طرفانه‌ای اجرا شود می‌تواند به عموم مردم نفع برساند اما اجرای این قوانین اغلب گرفتار سیاست‌زدگی می‌شود. برای اینکه سیاسی‌شدن آنها تا حد امکان کمتر شود، ساده‌ترین و قابل اطمینان‌ترین سیاست ضدانحصاری در بسیاری از بخش‌های یک اقتصاد، «تجارت آزاد» است چون که به انحصار درآوردن بازارهای جهانی به سختی امکان‌پذیر است. درحالیکه قانون ضدانحصار، کسب‌وکارهای خصوصی را از سازماندهی کارتل‌ها منع می‌کند، ‌ دولت‌ها خیلی عادی چنین کاری می‌کنند. برخی اوقات بنگاه‌های در یک صنعت، نهاد ناظر دولتی را به گروگان درمی‌آور ...
  • گزارش تخلف

«رانت‌خواری به زبان ساده» (۳). یارانه‌ها و مقررات‌گذاری

دزدی و رشوه‌گیری از مهمترین‌ روش‌های غیرقانونی تصاحب ثروت دیگران است. حالت دیگر اینکه به جای نقض قانون، از قانون برای گرفتن ثروت دیگران استفاده کنیم. سیاستمداران سعی در هدایت سیاست‌ها به سمت یارانه‌دهی به فعالیت‌های مختلف دارند. در این حالت دولت‌ها مثلا شروع به یارانه‌دادن به شرکت‌های تلفن، صنعت بانکداری، راه‌آهن، برق، ‌ تولیدکنندگان فولاد، کشاورزان، پروازهای هواپیما، نیروگاه بادی، معادن ذغال سنگ، صنایع جنوب، صنایع شمال، صنایع اصلی، صنایع صادراتی، صنایع سبز، کسب‌وکارهای در اقلیت‌مانده، ‌ کسب‌وکارهای اکثریت‌یافته و غیر آن می‌کنند. یارانه‌ها را اغلب در کشورهای متفاوت به گروه‌ها و اهداف متفاوتی پرداخت می‌کنند- بنابراین در دوران آرژانتین خوان پرون و روسیه استالین، کشاورزان روستایی به کارگران شهری یارانه می‌دادند در حالی که در امریکا، ‌ اتحادیه اروپا و ژاپن کارگران شهری به کشاورزان روستایی یارانه می‌دهند. معافیت‌های مالیاتی از جنبه اثرات علت و معلولی به یارانه‌ها شباهت دارد. لابی‌کننده‌ها شروع به گنجاندن انواع تبصره‌های خاص و معافیت‌ها در قوانین مالیاتی به نفع گروه‌های پرنفوذ می‌کنند. کشوره ...
  • گزارش تخلف

«رانت‌خواری به زبان ساده» (۲). دزدی و رشوه‌گیری:

قابل‌فروش‌ترین دارایی‌ها در بیشتر کشورهای فقیر، منابع معدنی هستند. پس از فروپاشی کمونیسم در روسیه در سال ۱۹۸۹ سرمایه‌داران-تبهکاران به غارت و چپاول منابع معدنی پرداخته و آنها را به خارج صادر کرده و می‌فروختند. براساس فهرست نشریه فوربس در سال ۲۰۰۳ در بین ۳۰۰ نفر با بیشترین ثروت در جهان، ۲۶ روس وجود داشت که ۱۱ تای آنها ثروتشان را از راه فروش نفت گرد آوردند. پس از اینکه در سال ۱۹۹۵ در گینه استوایی نفت کشف شد، تئودور اوبیانگ حاکم این کشور و دولتش ۷۰۰ میلیون دلار در حساب‌های خصوصی در ریگس بانک واشنگتن دی. سی. سپرده‌گذاری کردند (این حقایق زمانی برملا شد که نهادهای نظارتی امریکا اقدام به جریمه بانک به جرم گزارش‌ندادن پولشویی احتمالی کردند.) نمونه مشابه، سسه سکو موبوتو رئیس جمهور کنگو از ۱۹۶۹ تا ۱۹۹۷ بود که میلیاردها دلار پول‌های چایپده شده از کشورش را در حساب‌های بانکی سوئیس نگه داشت. نشریه فوربس هر ساله فهرست حدسی از ۱۰ نفر از ثروتمندترین «شاهان، ملکه‌ها و دیکتاتورها» منتشر می‌کند. بیشتر آدم‌های این فهرست کسانی هستند که بر کشورهای نفت‌خیز حکومت می‌کنند. برخی مقامات دولتی به جای اینکه ثروت مت ...
  • گزارش تخلف

«رانت‌خواری به زبان ساده» (۱)

صنعتگران و بازرگانانی که در شهر بخارا در مسیر جاده ابریشم فعالیت می‌کردند مرتب به رونق و ثروت این شهر می‌افزودند. اما در سال ۱۲۲۰ میلادی، دروازه‌های این شهر به روی یکی از قدرتمندترین سپاهیان گسیل شده از سوی چنگیزخان مغول گشوده شد. مهاجمان به جای نرمی و ملایمت، ثروت بخارا را تصاحب کرده، نیروی کار مفیدش را به بردگی گرفته و شهر را به تلی از خاک تبدیل کردند. مردمانی که در اقتصادهای مدرن امروزی ثروت را از دیگران می‌گیرند با روش‌هایی زیرکانه‌تر و ظریفانه‌تر از چنگیزخان عمل می‌کنند. چنگیزهای عصر مدرن کلاه‌برداران، رهبران خودکامه، نظامیانی که وارد سیاست می‌شوند، کارتل‌های تولیدی، دلالانی که قیمت سهام را دستکاری می‌کنند، اتحادیه‌های فاسد، سیاستمداران رشوه‌بگیر، تبهکاران، و انحصارگران از هر نوعی هستند. تصاحب ثروت دیگران به سه روش انجام می‌شود: دزدی و رشوه (جنایی)، یارانه‌ و مقرراتگذاری (سیاسی) و کارتل و انحصار (قدرت بازاری). ...
  • گزارش تخلف

«تاثیر تجربه و مقایسه»

♦️ ۱۰ سال پیش که بانک جهانی نماگرهای محیط کسب وکار را منتشر می‌کرد داخل ایران هیچ بحثی درباره آن نمی‌شد اما امروزه یکی از مطالبات و خواسته‌های اصلی دولت و مجلس و بخش خصوصی، بهبود شاخص سهولت انجام کسب و کار شده است. ♦️ ۲۰ سال پیش هنگامی که ناطق نوری بر صندلی ریاست قوه مقننه تکیه زده بود می‌گفت ایران آزادترین کشور جهان است (حرفهایی مشابه آن را هم هاشمی رفسنجانی ریاست قوه مجریه می‌زد). اما ۱۰ سال پیش که هر دو از قدرت کنار زده شده بودند و احمدی نژاد حسابی مشت و مالشان می‌داد صدای دادخواهی شان بلند شد که به ما ظلم شده است. ♦️ پس با گذر زمان، دیر نخواهد بود که مولفه‌ها و ارزش‌های موجود در شاخص دموکراسی نیز به مطالبه همگانی تبدیل شود و حاکمیت در برابر پایین بودن آن مجبور خواهد شد خود را پاسخگو بداند. ...
  • گزارش تخلف

«دموکراسی در عصر پر تشویش»

تعاریف متعددی از دموکراسی وجود دارد و سازمان‌های گوناگونی به محاسبه آن می‌پردازند. شرط برگزاری انتخابات آزاد و رقابتی که عادلانه باشد و وجود آزادی‌های سیاسی در همه تعاریف از دموکراسی وجود دارد. اما دموکراسی چیزی بیش از برگزاری انتخابات است؛ دموکراسی نیازمند بسط و گسترش دامنه‌ای از نهادها و نگرش‌های پشتیبان است. چنین دگرگونی به زمان طولانی نیاز دارد. واحد اطلاعات اکونومیست، هشتمین گزارش سالانه از وضعیت دموکراسی در ۱۶۷ کشور جهان برای سال ۲۰۱۵ را منتشر کرد. این شاخص بر اساس پنج مقوله فرایند انتخاباتی و تکثرگرایی؛ آزادی‌های مدنی؛ خدمات‌دهی دولت؛ مشارکت سیاسی؛ و فرهنگ سیاسی محاسبه شده است. گزارش این چنین شروع می‌شود: در بیشتر دموکراسی‌ها، فرادستان سیاسی نگران ناتوانی خود از درک و فهم رای‌دهندگان بوده و نگران چالشی هستند که احزاب پوپولیست بوجود می‌آورند. در برخی موارد، احزاب قدیمی تبانی می‌کنند تا پوپولیست‌ها را حذف یا به حاشبه برانند. با توجه به تهدیدات تروریستی، دولت‌های دموکراتیک، به شیوه‌های غیردموکراتیک واکنش نشان می‌دهند، آزادی بیان را محدود کرده یا قوانینی سخت و بیرحمانه‌ای وضع می‌کنن ...
  • گزارش تخلف

«گزارش تصویری از دوبی». گزارش مدعی است که ۱۵ سال پیش دوبی یک منطقه کویری پرت کم‌جمعیت بود!

اما حالا بزرگترین برج جهان و بیش از ۱۵۰ آسمان‌خراش دیگر دارد. گزارشگر دوبی را منهتن خاورمیانه می‌نامد و می‌نویسد هوای گرم دوبی و درخشش خورشید در تمام سال از مزایایی است که شهر نیویورک ندارد و سایر جاذبه‌های شهر را در ۱۵ تصویر نشان می‌دهد. Ahead, see ۱۵ photos of what life is like in the United Arab Emirates' biggest city. ...
  • گزارش تخلف

«برندسازی برای کشورها». شماره بهمن ۹۴ ماهنامه آینده‌نگر اتاق تهران منتشر شد

در بخش دیپلمات نشریه، گفتگویی درباره جایگاه برند کشوری در توسعه روابط کشورها انجام دادم با تیتر وقتی باید برای «کشور» نیز بازاریابی کرد. گزیده‌ای از مطالب:. 🔹یک فیلم خوب می‌تواند تأثیر زیادی بر ذهنیت و نگرش دیگران درباره یک کشور داشته باشد. برعکس، شورش و درگیری و سرکوب اعتراضات مردمی در عصر جدید و با وجود دوربین‌های تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی به سرعت نگاه مردم جهان به یک کشور را تغییر می‌دهد و آنجا را مکانی خطرناک و ناامن معرفی می‌کند؛ اتفاقی که برای مصر و اکنون برای ترکیه رخ داده است. 🔹مصرف‌کنندگان حاضرند پولی بیشتر برای محصولی بپردازند که هرگز تاکنون اسم آن را نشنیده‌اند تنها به این دلیل که ساخت ژاپن است. 🔹لازم است داشته‌ها، سرمایه‌ها و مزیت‌های بالقوه و بالفعل و پیدا و پنهانی را که داریم به خوبی شناخته و آنها را قدر بدانیم، سپس با گام‌های کوچک اما درست و حساب‌شده و بدون تعجیل و با پشتیبانی‌های مناسب و هماهنگ دولت، تلاش کنیم تا به بهترین برندهای جهان حداقل در چند زمینه مشخص تبدیل شویم …لینک دریافت کل ماهنامه آینده نگر شماره ۴۴. ...
  • گزارش تخلف

«فرصتی که از دست رفت». یکی از نمودارها نوسانات ۱۰ ساله درآمدسرانه نفتی ایران را نشان می‌دهد

در همین ارتباط، پل کالیر استاد اقتصاد دانشگاه آکسفورد می‌گوید «رونق منابع و ابرچرخه‌ای که در ۱۰ سال گذشته بوجود آمد، بزرگترین فرصت برای توسعه پایدار در کشورهای صاحب منابع طبیعی بود. اما بیشتر این کشورها این فرصت عظیم را از دست دادند. درک اینکه چرا اشتباه کردند بسیار مهم است.». پس یک دستورکار و اولویت مهم نظام پژوهشی کشور این است که با واقع‌بینی و جامع‌نگری به بررسی دلایل دودشدن این منابع و برباد رفتن این فرصت تاریخی برای توسعه کشور پرداخته شود و اینکه چه ضعف‌های نهادی باعث چنین شرمندگی تاریخی گردید. ...
  • گزارش تخلف

«تکیه کلام‌های سیاسی در ویکی‌پدیا»

ویکی‌پدیا فهرستی از شعارهای انتخاباتی و تکه کلام‌ها و گاف‌های مقامات سیاسی هر کشور را آورده است. اما به ایران که رسیده است تنها به مورد زیر بسنده کرده است آن هم از مردی که گاف‌ها و سوتی‌های بزرگ زیادی داد. «می شود و می‌توانیم». – (It is possible and we can do it) –. Mahmoud Ahmadinejad's campaign slogan in Iranian presidential election, ۲۰۰۵ … ...
  • گزارش تخلف

بازسازی و ترمیم برند ایران

در عصر پساتحریم کارهای عقب‌مانده بسیاری هست که باید انجام داد از جمله اصلاح تصویر و چهره ایران در سطح جهانی. شرایط ایران امروز شباهت‌هایی با انتهای فیلم دو زن دارد هنگامی که نیکی کریمی با رهایی یافتن از دست همسری سختگیر که محدودیت‌های فراوانی برایش ایجاد کرده بود چنین گفت: وای خدا چقدر کار دارم. ...
  • گزارش تخلف