جدیدترین نوشته‌ها

جامعه‌شناسی سیاسی بحران آب در ایران. قسمت دوم: بحران آب، ناشناخته بودن یا نتوانستن؟

✒️دکتر محمد فاضلی. ناشناخته نبوده است …. گزارشی تحت عنوان سیاست‌های توسعه و تکامل جمهوری اسلامی ایران در اردیبهشت سال ۱۳۵۹ ارائه شده که حاصل فعالیت دولت مهدی بازرگان برای برنامه‌ریزی توسعه است. این گزارش که اولین سند توسعه‌ای در جمهوری اسلامی ایران است، واقعیت کمبود منابع آب و شرایط نامناسب آن‌را به رسمیت می‌شناسد و برنامه‌هایی برای حل بحران توصیه می‌کند. نمونه‌های دیگر از این دانستن را می‌توان در سال‌های قبل از آن در کتاب منابع آب‌های ایران از نظر توسعه اقتصادی (مهندس، ۱۳۴۴)، نمودهایی از بحران را نشان داده است. کتاب منابع و مسائل آب در ایران، نوشته پرویز کردوانی (۱۳۶۳) نیز از مقدمه در برگیرنده هشدارهایی درباره بروز بحران است. بنابراین می‌توان گفت اگرچه آگاهی بر بحران آب برای افکار عمومی شناخته‌شده و پررنگ نبوده، اما دستگاه بوروکراتیک حداقل چهار دهه است که بر وضعیت بحرانی آب وقوف داشته است. سازمان‌های بین‌المللی نیز از میانه دهه ۱۳۷۰ ورود ایران به مرحله تنش آبی را اعلام کرده بودند و بنابراین نمی‌توان پیش‌روی بحران را محصول ناآگاهی نخبگان، متخصصان و دستگاه‌ بوروکراتیک تلقی کرد.. مسأله، ...
  • گزارش تخلف

«بی تفاوتی» یکی از آن صفاتی است که تعیین حد و مرزهایش خیلی پیچیده است

این که حدود این واژه چه گونه تعریف شود تا به مرز‌های «دخالت در زندگی شخصی دیگران» یا به اصطلاح عامیانه‌اش «فضولی» نزدیک نشود کار سختی است. معمولا هر وجه تمایزی میان این دو می‌تواند به نقطه اشتراک آن دو نیز تعبیر شود. در مسائلی مثل بی تفاوتی درباره حفظ محیط زیست در بدو الامر کمتر مصادیق مناقشه برانگیزند، اما در مسائلی مانند حجاب کار بدین گونه سهل نیست و شاهد برداشت‌های مانع الجمع از یک پدیده واحد هستیم چنان که تفاسیری آن را امری شخصی و قرائت هایی دیگر آن امری اجتماعی می‌دانند. اما به طور قطع در مسئله‌ای مثل حرف‌های رکیک ابوالفضل قناعتی عضو هیات رییسه شورای اسلامی شهر تهران نمی‌توان هیچ گونه توجیهی مبنی بر بی تفاوتی پیدا کرد. حال که گویا هیچ عامل بازدارنده‌ای در برابر فحاشی‌های امثال این افراد وجود ندارد و حکایت «گوش اگر گوش تو و ناله اگر ناله من، آنچه البته به جائی نرسد فریاد است» شرح حال این روزها شده؛ بهتر است تا وقتی امثال کسانی مثل قناعتی در شورای اسلامی شهر تهران و قاضی زاده نماینده شهر ارومیه در مجلس شورای اسلامی وجود دارند، پسوند اسلامی بودن را از این مکان‌ها حذف کنند تا به ساحت ...
  • گزارش تخلف

اگر بپذیریم که منافع و مصالح خاص موجودات زنده باید رعایت شود، و موجودات زنده واجد حقوق اخلاقی هستند، در آن صورت هرگونه تمایزگذاری

مبنای این استدلال تا حدّ زیادی مشابه استدلالی است که در تقبیح اخلاقی نژادپرستی یا تبعیض جنسیتی علیه زنان اقامه می‌شود. نژادپرستی یا تبعیض علیه زنان از آن رو اخلاقاً نارواست که مطابق آن دیدگاهها، انسانها بر مبنای نژاد یا جنسیت شان از یکدیگر متمایز می‌شوند، و بر آن مبنا منافع یک گروه بر گروه دیگر تقدم می‌یابد. اما تمایز اخلاقی نهادن میان انسانها بر مبنای نژاد یا جنسیت عقلاً دفاع پذیر نیست. در مورد حیوانات چه طور؟. زیست. ...
  • گزارش تخلف

آیا گیاه خواری یک فضیلت اخلاقی است؟.. قسمت اول: انسان برتر از حیوانات

🖋 آرش نراقی؛ آرش نراقی با نام مستعار احمد نراقی (زاده ۱۳۴۵ در تهران) نویسنده، مترجم، دانشیار کالج موروین است. عمدهٔ فعالیت‌های وی در زمینهٔ فلسفهٔ دین و معرفت‌شناسی است.: تارنمای صدانت. پرسش اصلی در این نوشتار این است: آیا رژیم غذایی گوشتخوارانه از منظر اخلاقی دفاع پذیر است؟ به بیان دیگر، آیا انسانها اخلاقاً حق دارند که برای تأمین خوراک خود جان حیوانات دیگر را از ایشان سلب کنند؟. بسیاری از کسانی که رژیم غذایی گوشتخوارانه را بدون هیچ قید و شرطی اخلاقاً روا می‌دانند، کمابیش به اصل زیر باور دارند (بگذارید آن را «اصل انسان محوری» بنامیم):. اصل انسان-محوری: انسانها اخلاقاً برتر از سایر موجودات زنده هستند. اینجا مقصود از «برتری اخلاقی» انسانها دست کم این است که ارزش اخلاقی انسانها بیشتر از سایر موجودات زنده است، و لذا نیازهای انسانها اخلاقاً بر نیازهای سایر موجودات زنده تقدم دارد. بنابراین، هرگاه که میان نیازهای انسانها و موجودات زنده دیگر تعارض رخ دهد، برآوردن نیازهای انسانها اخلاقاً اولویت می‌یابد. برای مثال، اگر برآوردن نیازهای غذایی انسانها در گرو کشتن حیوانات دیگر باشد، مطابق «اصل انسان ...
  • گزارش تخلف

سلسله مقالاتی در باره اخلاقی بودن یا نبودن گیاه خواری خدمتتان ارائه می‌کنم که نوشته دکتر آرش نراقی است

ایشان با استفاده از زمینه مطالعاتی خود بعنی فلسفه دین به مسئله گیاه خواری پرداخته است. این سلسله مطالب نیازمند صرف زمان و انرژی است اما با این حال خواندن آنان خالی از لطف نیست …آرش نراقی با نام مستعار احمد نراقی (زاده ۱۳۴۵ در تهران) نویسنده، مترجم، دانشیار کالج موروین است. عمدهٔ فعالیت‌های وی در زمینهٔ فلسفهٔ دین و معرفت‌شناسی است. نراقی در سال ۱۳۴۵ در تهران متولد شد. دکترای داروسازی را از دانشگاه تهران؛ و پس از مهاجرت به آمریکا، دکترای فلسفه را از دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا اخذ نمود. وی هم اکنون دانشیار دین و فلسفه، در کالج موراوین (Moravian College) پنسیلوانیای آمریکا است …او در ابتدا مقالاتش را با نام احمد نراقی می‌نوشته است. آرش نراقی دروس فلسفه و دین را به دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشگاه موراویان پنسیلوانیا تدریس کرده است. دین شناخت: مدلی در تحلیل ایمان ابراهیمی (تهران، انتشارات طرح نو، ۱۳۷۸)؛. اخلاق حقوق بشر (تهران، انتشارات نگاه معاصر، ۱۳۸۹)؛. ...
  • گزارش تخلف

بحران آب در ایران و پیامدهای احتمالی آن و راهکارها.. ✒لقمان امامقلی

(دانشجوی دکتری بررسی مسائل اجتماعی ایران دانشگاه مازندران). یکی از چالشهای که جامعه جهانی به خصوص ایران با آن مواجه است، بحران آب است. بحران آب در زمره موضوعات تازه‌ای است که به صورت چالشی جدی فراروی دولتمردان و شهروندان و روستاییان قرار گرفته و زندگی آنها را با تهدید جدی مواجه کرده است. احداث سدها غیر کارشناسی شده بر روى رودخانه‌ها در نقاط مختلف، حفر هزاران چاه، فقدان مدیریت درست آب، استفاده نادرست از آب (نظیر استفاده از آب آشامیدنی برای شستشوی اتومبیل، حیاط، لباس شویی، ظرف شویی و آبیاری باغچه)، توسعه نامتوازن شهرها و گسترش شهرنشینی و در نتیجه آن افزایش مصرف آب در شهرهای ایران بحران را تشدید کرده است. ایران هم با توجه به اینکه بر روی کمربند خشکی قرار دارد و مساحت عمده‌ای از آن را مناطق کویری و نیمه کویری پوشانده با محدودیت کمیت منابع آب شیرین و به ویژه با مشکل توزیع غیر یکنواخت این منابع در نقاط مختلف رو به روست. ایران با متوسط نزولات جوی ۲۶۰ میلی متر در سال (یک سوم متوسط بارندگی جهان) از کشورهای خشک جهان و دارای منابع آب محدود است. با توجه به رشد جمعیت در ایران سرانه‌ی منابع آب تجدید ...
  • گزارش تخلف

صلح از نظر یک شاعر افغان چه گونه است؟ … «انتحار می‌کنم».. 🖋 سید ابوطالب مظفری _ افغانستان

امیل آخرت نوشته بودی. این روز‌ها در مرز یونان هستی. گفته بودی با ملوانان مست چانه می‌زنی. به قاچاقبران انسان التماس می‌کنی. تمام عشوه‌های زنانه‌ات را حراج کرده‌ای. تا هرچه زود‌تر،. دور و دورترت ببرند. از سوادی که وطن نام دارد. گفته بودی پادزهر نیش همسفرانم را. ...
  • گزارش تخلف

سلام

با توجه به اینکه خاصیت دنیای مجازی به گونه‌ای است که تاثیرگذاری و دیده شدن منوط به حضور در شبکه‌های مختلف اجتماعی است تصمیم گرفته‌ام صفحه فیس بوک و اینستاگرام و وبلاگ و توییتر ساحت زیست را هم فعال کنم، اما این کار منوط به کمک دوستانی مثل شماست. به همین خاطر اگر دوستاننی مایل بودند تا این کمک داوطلبانه را به عهده گرفته و به عنوان مسئول این صفحات فعالیت داشته باشند می‌توانند با بنده تماس بگیرند. به عنوان اطلاع باید عرض کنم کپی مطالب یا گزیده‌های کانال در صفحات فوق به صورت میانگین پانزده دقیقه در روز برای هر اپلیکیشن وقت خواهد گرفت.. ...
  • گزارش تخلف

نشست محیط زیست و جامعه شناسی اقتصادی، روز دوشنبه دوم آذر ماه ۱۳۹۴، در سالن کنفرانس انجمن جامعه ‌شناسی ایران برگزار شد

سخنران این جلسه دکتر علی رضاقلی نویسنده کتاب جامعه شناسی نخبه کشی به همراهی دکتر حسین راغفر بودند که در موضوع محیط زیست با تمرکز بر مسئله آب به بیان دیدگاه‌های خود پرداختند. بخش دوم:. به لحاظ جغرافیایی، تاریخی و تمدن کاریزی اش کشور منحصر به فردی است. فلات ایران که از آذربایجان تا زاگرس و البرز گسترده شده، زندگی خاصی را برای این منطقه ایجاد کرده که مشابهی در دنیا ندارد. میزان قنات‌ها و طول آنها به طرز شگفت آور و عجیبی زیاد است؛ درحدود ۳۳ هزار قنات با طولی تقریبی به اندازه فاصله کره زمین و کره ماه! هرچند آب قنات‌ها مراحل کم شدن را گذرانده و می‌توان ادعا کرد از مرحله بحران گذشته و تقریبا نابود شده است. واژه هایی مانند بیابان (بی+آبان)، آبیاری (آب+بیآوری) آبادی و … نشان از همین اهمیت آب در فرهنگ و تمدن ایران دارد. اساسا این تمدن بر پایه آب شکل گرفته و همین مساله نشان دهنده ضرورت و اهمیت بررسی اجتماعی مساله آب است. ادامه دارد. ...
  • گزارش تخلف

نشست محیط زیست و جامعه شناسی اقتصادی، روز دوشنبه دوم آذر ماه ۱۳۹۴، در سالن کنفرانس انجمن جامعه ‌شناسی ایران برگزار شد

سخنران این جلسه دکتر علی رضاقلی نویسنده کتاب جامعه شناسی نخبه کشی به همراهی دکتر حسین راغفر بودند که در موضوع محیط زیست با تمرکز بر مسئله آب به بیان دیدگاه‌های خود پرداختند.. بخش اول:. محیط زیست به عنوان مسئله‌ای جامعه شناختی، نه توصیف صرف کم آبی است و نه اخطار به مردم و ارائه راه حل. علوم انسانی به طور اعم و اقتصاد و جامعه شناسی به طور اخص، باید مقوله محیط زیست را وارد تئوری‌های خود کنند و تئوری پردازی در این باب جز از طریق اتصال به مباحث درون گفتمانی ایشان امکان پذیر نیست. لذا باید در این باره پیش زمینه ذهنی داشته و آن را به طور تئوریکال به مباحث خود وصل کنند. محیط زیست ایران شامل موارد بسیاری از جمله آب، خاک، مرتع، جنگل و … است. این کمیت و کیفیت جمعیت است که روی محیط زیست اثر میگذارد. جامعه شناسان مایل نیستند مسائل غیر جامعه شناختی را وارد تحلیل‌های خود کنند، مانند کلاسیک‌های جامعه شناسی که اساسا به دنبال بیرون کردن مباحث بی ربط از جامعه شناسی بوده اند. لذا باید ابتدا از لحاظ روش شناختی روی موضوع کار کرد تا موضوع محیط زیست وارد جامعه شناسی شود، در غیر این صورت یک تقلیل گرایی جدی صور ...
  • گزارش تخلف

فراخوان دکتر محمد فاضلی درباره ایران به مثابه جامعه در مخاطره. Fazeli۱۱۴ جامعه در مخاطره

مدت‌هاست که فکر می‌کنم وظیفه جامعه‌شناسی آن است که نظریه‌ای درباره جامعه ایران ارائه کند، نظریه‌ای که اول جامعه ایران را توصیف کند، دوم پیدایش آن در شکل و قواره فعلی را توضیح دهد و تبیین کند و سوم، به تبع توصیف و تبیین‌هایش، راهکارهای خروج از وضع فعلی را تشریح کند. من هر قدر به نظریه‌ای واحد که همه ابعاد جامعه ایران را در سه وجه فوق در بر داشته باشد فکر می‌کنم، بیشتر به ناممکن بودن آن می‌رسم و اندک اندک به این فکر افتاده‌ام که مجموعه‌ای از نظریه‌ها لازم است که وجوه مختلف جامعه ایران را در سه وجه فوق در بر بگیرند و دست آخر از سرجمع آن‌ها شاید بشود یک نظریه تا حد لازم منسجم استخراج کرد. من فکر می‌کنم اولین نمونه از چنین نظریه‌ای – یا تلاش برای نظریه‌پردازی – در قالب «ایران، جامعه در مخاطره» قابل بروز باشد. چرا؟. ایران امروز جامعه‌ای را در بر گرفته که به جهات زیر در مخاطره است:. ۱. بحران آب فراگیر و به تهدید تمدن ایرانی تبدیل شده است. ۲. فرسایش خاک به حد نگران‌کننده‌ای رسیده و تهدیدی برای امنیت غذایی و سلامت تبدیل شده است. ...
  • گزارش تخلف

🔴 بحران آب چگونه ایران را خواهد بعلید!.. ✍

پیش از شروع چرایی جدی بودن بحران آب در ایران، باید پرسید آیا مردم و مسئولان ما آگاهی یا درک لازمی از بحران آب در ایران دارند یا خیر؟ بدون شک بسیاری از مردم به غیر از مردمی که با این مسئله درگیر شده اند (آنهم در سطح بسیار محدود) از بلایی که قرار است بر سرشان بیایید و یا بلایی که سرشان آمده، اطلاع چندانی ندارند. اما در سطح دولتمردان و حاکمان چطور؟ این‌ها نیز دو دسته هستند. دسته‌ای از مسئولین و به ویژه نمایندگان مجلس که اصلا درکی از بحران آب در کشور ندارند و تصور می‌کنند که در کشور ما بحرانی به نام بحران آب وجود ندارد. دسته‌ای دیگر از مسئولین که اطلاعات کافی و یا اولیه در مورد این بحران و تبعات آن دارند نیز بنابه دلایل مختلف اراده‌ای برای مقابله با این بحران ندارند …یکی از این دلایل این است که بسیاری از مسئولان ما نگاه بلندمدت در برنامه‌ریزی‌هایشان ندارند. نداشتن چنین نگاهی واقعا یک معضل است؛ زیرا باعث می‌شود برنامه‌ریزی‌ها برای خوشامد امروزمان باشد و نه برای فردای خود و فرزندانمان. مردم هم معمولا برای کسی یا چیزی ابراز احساسات می‌کنند یا به طرفداری از آن می‌پردازند که به وضع فعلی‌شان مرت ...
  • گزارش تخلف

پرونده‌ای درباره بحران آب:.. گفتگو با عیسی کلانتری، مشاور معاون اول رئیس‌جمهور

گفتگو با کاوه مدنی، یکی از چهار دانشمند برجسته جهان در حوزه آب. ایران در مرکز تنش‌های آبی خاورمیانه. خشکی زاینده رود و امکان باززنده‌سازی آن. جنگ بر سر آب در جهان توهم یا واقعیت؟. در شماره ۱۷.
  • گزارش تخلف

ذبح در ملاء عام

روانشناسی دعوای گروهی که معتقدند کودکان پرخاشگر به سراغ دیدن تصاویر خشونت بار تمایل دارند و گروه دیگری که دیدن صحنه‌های خشونت آمیز را علت پرخاشگری کودکان می‌دانند، به مثابه دعوای مرغ و تخم مرغ به لحاظ پشتوانه تجربی حل نشده است؛ اما به همان میزان و شدیدتر برای همبستگی بالا بین گرایش به خشونت ورزی در بین کودکان و دیدن تصاویر یا فیلم‌های خشونت آمیز، اجماع نظری و تجربی وجود دارد. از تیوری‌های روانشناسی ابراز می‌دارند که کودکان در سنین ابتدایی نه تنها درک اخلاقی از خشونت ندارند بلکه قادر به تشخیص و تمایز تفاوت خشونت علیه انسان و علیه حیوانات نیستند. به همین دلیل است که در جنگ‌های مختلف مثل جنگ‌های داخلی آفریقا، و یا نمونه اخیر آن در سوریه و عراق، جنگ طلبانی همانند داعش سعی می‌کنند تا با اجبار کودکان به دیدن صحنه‌های قتل و کشتار و سربریدن‌های هر روزه، خشونت را برای آنان امری طبیعی جلوه دهند. عدم توانایی تفکیک و تمیز خشونت بین جاندارن مختلف و همچنین ناتوانی در ارزیابی اهمیت حق حیات، کودکان را می‌تواند تبدیل به ماشین‌های کشتار و شکنجه خارق العاده‌ای کند که به هیچ وجه از یک انسان بالغ ساخته نیس ...
  • گزارش تخلف

قربانی کردن و چند پرسش. حلاج.. منبع تارنمای صدانت

رسم قربانی کردن، رسمی دیرین و دیرپا در میان ادیان و ایین‌ها و اسطوره هاست. خلاصه عمل «قربانی» این است که من، موجود دیگری (غالبا یک حیوان) را در پیشگاه خدا یا خدایان قربانی می‌کنم تا آن خدا/خدایان خرسند شوند و از جانب آن/آن‌ها به من آسیب و گزندی نرسد. این رسم منحصر به اسلام یا هیچ دین و آئین خاصی هم نیست حتی بسیاری از ما در زندگی روزمره، دست به قربانی می‌زنیم: خانه‌ای می‌خریم و گوسفندی را قربانی می‌کنیم، ماشین می‌خریم یا شغلی به دست می‌آوریم یا عروسی می‌کنیم و قس علی هذا. فیلسوفان اخلاق طرفدار گیاهخواری، معمولا به اصل عدم وارد کردن رنج ناضرور به موجودات صاحب رنج استناد می‌کنند و می‌گویند کشتن حیوانات برای استفاده از گوشت یا سایر متعقاتشان موجب وارد آمدن رنجی به آن‌ها می‌شود که ناضرور است. به جای استفاده از گوشت می‌توان گیاه را مصرف کرد و از رنج ناضرور پرهیز نمود. پذیرفتن این استدلال من اما به روی دیگر موضوع اشاره می‌کنم. تمام فلسفه قربانی کردن در این است که من/ما بر موجود/موجودات دیگر ارجحیم و آن‌ها می‌توانند و بلکه باید به خاطر ما قربانی شوند. شبیه این تلقی در مورد بسیاری از جنگ‌ها و د ...
  • گزارش تخلف