دین و جامعه مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین: نشستها، همایش ها، پایان نامه ها، معرفی کتاب، مقالات، پژوهشها و یادداشتهای تحلیلی. اطلاع رسانی، تبادل و دریافت مطلب: مریم محمدی اکمل @maryam_mohamadiakmal دین و جامعه ۲۱:۴۴ ۱۳۹۸/۱۰/۰۱ منشأ تکفیر ناشی از تقسیمبندی انسانها به کافر و مومن است.. مصطفی محقق داماد اکنون صدای فرزندان یتیمی را میشنویم که پدرانشان را میکشند و صدای ناله بیوهزنانی را میشنویم که شوهرانشان را سر میبرند. زمانه ما زمانه عجیبی است و در این زمان سخن از سهروردی میگوییم. اگر به تاریخ مراجعه کنیم میبینیم که تفکرات و جریانات تکفیری چقدر کشته و خون داده است و ریشه این تکفیر به چه چیزی برمیگردد. ریشه تکفیر به پیروان ادیان الهی برمیگردد که متهم هستند جامعه بشری را تقسیم به مومن و کافر کردند و این تقسیمبندی منشأ خونریزی شده است. جام شوکران سقراط به دست کسانی به او داده شد که میگفتند سقراط کافر است و او هم براساس تبعیت از قانون شوکران را نوشید و تاریخ را در سوگ دانایی بزرگ نشاند. در تاریخ اسلام نیز از همان روزهای آغازین چنین موضوعی مطرح شده است اما در زمان رسولالله کسی تکفیر نشد البته قدرت دینی از آنجا که خودش را مفسر رسمی دین میداند با هر تفسیری که مخالف آن باشد میتواند او را محکوم کند …شیخ اشراق یکی از قربانیان تکفیر است. سهروردی فقیه، فیلسوف و حکیمی بزرگ بود و کتاب «التنقیحات فی اصول الفقه» را تالیف کرد که در دانشگاه ریاض روی آن تحقیق شده است و جالب است که فردی که ... دین و جامعه ۲۱:۴۳ ۱۳۹۸/۱۰/۰۱ تصمیم بزرگ آیتالله موسوی خلخالی.. ️یادداشت روز/ مصطفی دری طلاب بهخصوص اگر متأهل باشند حتما بارها مجبور به انتخاب میان موفقیتهای شخصی و رفاه خانوادگی شدهاند. این در حالی است که آموزههای حوزوی، حکم به تقدم موفقیتهای علمی و شخصی در قبال رفاه خانواده میکند. آیتالله موسوی خلخالی اما از معدود افرادی بود که خانواده را بر خود مقدم داشت و تا پایان عمر نیز هیچگاه از این تصمیم خود پشیمان نشد …شاید بتوان مهمترین تصمیم زندگی آیتالله را هجرت از نجفاشرف به قم و سپس به تهران و اقامت قریب به چهلساله در تهران دانست. آیتالله خود در توصیف چرایی این هجرت، مشکلات مالی را عنوان میکرد و میگفت برای بهبود وضع معیشت خانوادهاش، راهی ایران و پذیرش اقامه جماعت در مسجد صدریه تهران شده است …تفصیل مطلب ... دین و جامعه ۱۸:۴۷ ۱۳۹۸/۰۹/۲۷ به مناسبت ۲۷آذر روز جهان عاری از خشونت؛.. خشونت دینی و سیاسی، و پیامدها.. ==️==== … به نام خدا. خشونت؛ اقدام بر علیه شخص و یا شخصیت افراد است که قهرا جسم، جان، شرف، مال، و یا حقوق افراد را در مخاطره قرار میدهد. قهرا؛ خشونت، فرد یا خانوادگی و نیز جامعه را از مسیر صحیح و پیشرفت خارج میسازد …. در میان انواع خشنونتها، خشنونت فرقهای که بازگشتش به «تعصبات» است و خشنونت مذهبی که بازگشتش به «دین» است و خشنونت سیاسی که بازگشتش به «فدرت» است، شدید، و حتی خونین خواهد بود …. اولین خشونتی در زمین اتفاق افتاد طبق گزارش قرآن؛ خشونت قابیل نسبت به برادرش بود که با قتل و خونریزی بر پیشانی خلقت ثبت شد! … در قاموس وجودی انسانهای شریف چیزی بنام خشونت وجود ندارد. خشونت و خشونت گرایی ذاتا از آن دشمنان بشریت و معنویت است:. 《 هر زمان پیامبری، چیزی بر خلاف هوای نفس گوید، در برابر اوتکبر کردید و عدهای را تکذیب، و جمعی را به قتل رساندید؟!. افکلما جائکم رسول بما لاتهوی انفسکم استکبرتم ففریقا کذبتم و فریقا تقتلون》 (مائده/۷۰) …. ... دین و جامعه ۱۸:۴۶ ۱۳۹۸/۰۹/۲۷ طرح جدید بانکداری مناسب با ترکیه و مالزی است، نه جمهوری اسلامی ️حجتالاسلام دکتر محمد اسماعیل توسلی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی. حتی اگر یک فرد عادی آخرین نسخه طرح را مطالعه کند، فکر میکند این طرح برای ترکیه و مالزی نوشته شده است و نه جمهوری اسلامی ایران چراکه تنها نشانه اسلام در این طرح، چند عنوان اسلامی است که در بخشهایی از طرح گنجانده شده است …کسانی که این طرح را تنظیم کردهاند اعتقادی به وجود اقتصاد اسلامی ندارند و پیش فرضشان این است که اقتصاد اسلامی نظرات اساسی در رابطه با پول و بانک ندارد که ما بخواهیم از آن مبانی و نظرات در طرح بانکداری استفاده کنیم. به واسطه این پیش فرض از این طرح یک موجود سکولار متولد میشود که نتایج آن نیز ایجاد آثار اقتصاد لیبرالی در جامعه خواهد بود …همه تلاشهایی که در طرح بانکداری بدون ربا صورت گرفته است به اندازه قابل قبولی نبوده است که مردم و مراجع معظم تقلید را قانع کند. مراجع معظم تقلید معتقدند این بانکداری موجود ربوی است. از این رو طرح بانکداری با بحران مشروعیت مواجه است …تفصیل مطلب ... دین و جامعه ۰۸:۵۴ ۱۳۹۸/۰۹/۱۸ محبوبیت «محمد» در آمریکا ️ برای نخستین بار، نام «محمد» در میان ۱۰ اسم برتر و پرطرفدار نوزادان پسر در آمریکا قرار گرفت …وبگاه خبری CNN در گزارشی بهنقل از پایگاه اینترنتی Babycenter اعلام کرد نام «محمد» که در سالهای اخیر بهصورت مستمر محبوبیتش در حال افزایش بوده، با چهار رتبه ارتقا نسبت به سال گذشته در ردهٔ دهم اسامی برتر پسران متولد شدهٔ سال ۲۰۱۹ ایالات متحده آمریکا قرار گرفته است. این در حالی است که این نام در سال ۲۰۱۳ در ردهٔ صدمین نام برتر پسران آمریکایی بوده است …دبیر این پایگاه تخصصی اطلاعات و نیازمندیهای کودکان میگوید دادههای این ردهبندی از گردآوری اطلاعات نزدیک به ششصد هزار والدینی بهدست آمده است که نام فرزندانشان را با این سازمان بهاشتراک گذاشتهاند …️ ... دین و جامعه ۱۳:۱۸ ۱۳۹۸/۰۸/۱۹ بهموازات عوامل فرهنگی اجتماعی و سیاسی، یک عامل مؤثر در پدیدهی تورم مناسکی شیعه در سالهای اخیر، عامل اقتصادی بوده است مرورگر شما از ویدیو پشتیبانی نمیکند. دانلود و مشاهده در تلگرام سبک مداحی عامهپسند، بهعنوان گونهای از «صنعت مذهب»، امروزه به یک بیزینس پرسود و کمدردسر تبدیل شده؛ بیزینسی خدماتی با بازار وسیع، ابزار کار ارزان و مشتریان گسترده. بااین اوصاف طبیعی است که مداحان و سخنرانان مذهبی در خط مقدم مناسکسازی و ترویج و توسعهی مراسم مذهبی نوظهور باشند. چراکه تورم مناسک، بهمعنای توسعهی بازار و افزایش درآمدهای ایشان است. پس در کنار مواردی چون رشد هویتگرایی و تمایزات فرقهای و منافع نظام سیاسی، کسب سود اقتصادی مداحان و سخنرانان و دیگر کارگزاران مجالس مذهبی را نیز باید در شمار دلایل رشد مناسک شیعی ذکر کرد ….۱۳۹۸/۸/۱۸. ... دین و جامعه ۱۳:۱۷ ۱۳۹۸/۰۸/۱۹ #دیدگاهها♦️چیزی به نام لعن خصوصی نداریم / لعن یا فردی است یا عمومی ✍️مهدی مسائلی معمولا در ایام ربیع ️چیزی به نام لعن خصوصی نداریم / لعن یا فردی است یا عمومی …️مهدی مسائلی …معمولا در ایام ربیعالاول میان شیعیان مذهبی بحث لعن خصوصی و عمومی (علنی) رونق پیدا میکند. بعضی بدون هیچ محدودیت و قیدی طرفدار لعن هستند و آن را مساوی تبری میدانند، اما بعضی با این گروه مخالف بوده و فقط لعن خصوصی را جایز میدانند، بعضی نیز فرقی میان لعن عمومی و خصوصی نگذاشته و لعن را به کلی نفی میکنند. در جبههبندی درون مذهبی معمولا گروه اول (یعنی کسانی که هیچ محدودیتی برای لعن قائل نیستند) به عنوان برائتیها، و گروه دوم و سوم به عنوان وحدتیها شناخته میشوند. برائتیها با هردو گروه وحدتی مخالف هستند و معمولا آنها را متهم به خروج از تشیع میکنند. البته هجمهها علیه گروه سوم (یعنی مخالفان کلی لعن) بسیار بیشتر است و گروه دوم (محدودکنندگان لعن) نیز گاهی آنها را متهم به کوتاهی در اندیشههای مذهبی میکنند. بر اساس این تقسیمبندی بارها از من سؤال شده است که آیا لعن خصوصی را قبول دارم یا نه؟ یا به تعبیری دیگر لعن خصوصی جایز است یا نه؟. پاسخ به این سوال مقدماتی را میطلبد که به صورت مفصل در کتاب «لعنهای نامقدس» به آن پر ... دین و جامعه ۲۳:۵۳ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ ️جامعه امروز تعدد زوجات را قبیح میداند.. حجتالاسلام سید محمدصادق ابطحی، استاد حوزه علمیه اصفهان: رعایت عدالت در مسائل عادی نیز برای انسان بسیار مشکل است، حال چه رسد به مدیریت عدالت عواطف میان زوجین. لذا اسلام این حکم را با شرط بسیار سختی بیان کرده است …مطابق نظر امام در احکام باید ملاحظه زمان و مکان را نیز در نظر داشته باشیم. این حکم برای شرایط صدر اسلام بود که بسیاری از مردان در جبهههای جنگ شهید شده و زنان بیسرپرست میشدند، لذا این حکم وضع شد تا این مشکل را در آن شرایط حل کند …مقام معظم رهبری اعتقاد دارند که حتی طرح این موضوع در زندگی زناشویی خوب نیست، چه رسد به اینکه اتفاق بیفتد. البته حکم قرآن مبنی بر رعایت عدالت بحث دیگری است، ولی در شرایط امروز جامعه نظر ایشان این است که طرح این موضوع حتی به شوخی نیز صحیح نیست …قرآن تاکید کرده که عدالت در همه ابعاد رعایت شود، نه اینکه وقتی زوج دیگری آمد زوج قبلی مورد بیمهری قرار گیرد. متاسفانه در جامعه ما گاهی این اتفاق رخ میدهد و به همین خاطر این کار در میان مردم قبیح دانسته میشود …منبع: شبکه اجتهاد. ... دین و جامعه ۲۳:۴۶ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ ️ارتباط بحران اخلاقی فعلی جامعه-ی ما با اسلام چیست؟ … (قسمت دوم).۵️⃣ اسلام در یک کانتکست قبیلهای تکوین یافته و آموزهها و احکام اش با آن زمینه-ی فرهنگی و اجتماعی تناسب دارد؛. تقریبا به نحو مطلق با 《غیر خودی ها》 ستیز دارد؛. در اسلام، جهاد ابتدایی وجود دارد، یعنی 《یا اسلام یا جزیه یا مرگ و شمشیر》؛. تازه اگر مسلمان نشوی و جزیه بدهی، در این دنیا کشته نمیشوی، اما در جهنم الله تا ابد میسوزی و در دهان ات چرک و مواد مذاب میریزند؛. یعنی به عبارت دیگر، در این دنیا اگر چه مثل سگ نجس هستی و با مسلمانان حقوق برابر نداری، اما کشته نمیشوی، منتها به هر شکل، در آن دنیا مجازات میشوی؛. خدای قرآن، در وجه غالب، یک خدای قلدر و مستبد و بی رحم و خون-ریز و خشن و بی منطق و غیر اخلاقی است؛. اصلا توان 《تخیل و درک دیگری》 را ندارد؛. یک انسان با هزار و یک نقص و ضعف خلق کرده و به نحو سادیستیک، یک شیطان مکار به جان اش انداخته و اعلام میکند که 《خوبیها از خدا و بدیها از انسان و شیطان است》 و اساسا عشق اش میکشد که یکسری را هدایت نکند و فحش هایی چون حرامزاده و گوره خر و سگو بوزینه به 《کافر-دیگری》 میدهد و مرتب به جای استدلال، نفرین و تهدید نسبت به جهنم میکند و … ... دین و جامعه ۲۳:۴۵ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ ️ارتباط بحران اخلاقی فعلی جامعه-ی ما با اسلام چیست؟ … (قسمت اول).۱️⃣ مرادم از ارتباط این است که آموزههای اسلامی در 《تولید》 یا 《تقویت》 یا 《بقا》 یا 《مزاحمت در رفع》 یا دو یا سه یا هر چهار مورد مذکور نقش دارد؛. همچنین مرادم این نیست که عوامل این وضع، منحصر به اسلام و آموزههای آن است …۲️⃣ در جهان سنت، نیروی محرک و غالب برای دوری از افعال غیر اخلاقی در آموزش غالب افراد جامعه از کودکی، ترس از خدا و جهنم یا ترس از داوری مردم یا هر دو بود؛. خدا و جهنم، یک 《لولو خرخره》 بود؛. به کودکان نمیگفتند که 《رذایل اخلاقی، چه زیانی برای درون و بیرون فرد و جامعه در همین جهان دارد》؛ بلکه 《کودک را از خدا و جهنم یا حرف مردم یا هر دو میترساندند》؛. حال، در جامعه-ی ما به جهات مختلف، آن تصویر از خدا (نه هر نوع تصویر از خدا) فرو ریخته است؛. ترس از حرف مردم نیز در زندگی شهری و پرجمعیت و در خانوادههای هستهای، دیگر کار نمیکند؛. لذا افرادی که یاد گرفته بودند به خاطر ترس از خدا و جهنم یا ترس از حرف مردم یا هر دو 《بدی》 نکنند، دیگر هیچ پشتوانهای درونی برای کشانده شدن به 《خوبی》 ندارند؛. از طرف دیگر، خود آموزههای اسلام که در یک زمان، 《خوب》 تلقی میشد، امروزه 《بد》 شده ا ... دین و جامعه ۲۳:۴۱ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ ️چند نکته دربارهی لعن.. ️احمد فربهی در کانال خود نوشت: (۱) اصل لعن کردن؛ همانند رحمتفرستادن، یکی از فرهنگهای قرآنی است ما باید مراقب باشیم این آموزهی دینی، در فراز و نشیب رفتارهای صواب و خطا، از دست نرود؛ این فرهنگ را همانند سایر آموزههای قرآنی، باید تبیین و ترویج کرد … (۲) هر کس نسبت به لعن کردن کسانی که خدا آنها را لعن کرده، احساس گناه و بدبودن کند، در واقع خودش را مستحق لعن الهی کرده، مانند ابلیس که خودش را؛ به جهت مخالفت با آنچه خدا آنرا امر فرموده بود، مستحق لعن کرد؛ اینکه کسی بگوید؛ لعن یعنی چه؟! چرا لعن؟! و امثال این تعابیر، برخوردی مخالف با قرآن کرده، برخی از افراد؛ با بهکاربردن اینتعابیر، خود را مستحق لعن الهی میکنند؛ این یک واقعیت است … (۳) برخی از کسانی که مورد لعن اهل بیت علیهمالسلام قرار گرفتند، کسانی بودند که در لعن کردن دشمنان اهل بیت، ضوابط و آداب را مراعات نمیکردند؛ مراقب باشیم با رفتارهای غلطمان مستحق لعن اهل بیت علیهمالسلام نشویم … (۴) نشر حقیقت باید در یک «مکانیسم مصونیتبخش» باشد؛ مصونیت خود حقیقت و اهل آن، و حتی مصونیت مخاطب، از انحراف و عناد؛ ما در فرهنگ شیعه، به این مکانیسم، تقیه گوییم؛ تقیه، عقلائ ... دین و جامعه ۱۳:۰۴ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ دلیلی بر لزوم تبعیت از فرزند امام (ع) وجود ندارد گفتگوی شبکه اجتهاد با استاد نجم الدین طبسی، پژوهشگر نامی مهدویت و استاد درس خارج فقه مهدویت حوزه علمیه قم؛ در مورد پدیده احمدالحسن بهعنوان یکی از انحرافات جدی مهدویت:. اگر امام صد تا فرزند داشته باشد و جلوی ما بایستند ما میگوییم منتظر شما نیستیم و با شما کاری نداریم. شما هم مثل ما باید تقلید کنید، اگر در دین اجتهاد ندارید …یک روز میگویند که یمانی آمده است بروید با آن بیعت کنید. روزی میگویند پسر امام زمان است یا روزی میگویند نائب خاص امام زمان است. من نشنیدهام که اینها بگویند که ما دجال هستیم ما سفیانی هستیم. کسانی که چهرههای منفی دارند هیچوقت اینها خودشان نمیگویند که یکی از اینها هستیم. چون منفی است طرف دار ندارد …مشروح گفتگو. ... دین و جامعه ۱۳:۰۲ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ ️استفتای تلفنی سرائر از دفاتر مراجع تقلید درباره مجالس «عیدالزهرا».. ️اختصاصی سرائر نظر آیت الله خامنهای:. هر جلسهای که تشکیل و شرکت در آن موجب اختلاف شود اشکال دارد (پاسخ تلفنی دفتر معظم له در قم). نظر آیت الله سیدصادق شیرازی:. اگر مجالس در مرآی اهل سنت نباشد اشکالی ندارد اما اگر علنی باشد به این معنا که سبب خطر برای مومن و مسلمان شود جایز نیست. (پاسخ تلفنی دفتر معظم له در قم). نظر آیت الله صافی گلپایگانی:. مجالسی که موجب گناه و معصیت و وهن نظام و اختلاف نباشد، اگر به صورت خصوصی طوری که هم مسائل به کودکان تفهیم شود و موجب سوء استفاده دشمن قرار نگیرد باشد اشکالی ندارد (پاسخ تلفنی دفتر معظم له در قم). نظر آیت الله وحید خراسانی:. چیزی در این خصوص [از معظم له] نشنیدهایم (پاسخ تلفنی دفتر معظم له در قم و مشهد). ... دین و جامعه ۰۰:۰۳ ۱۳۹۸/۰۸/۱۶ (دنباله) حتی علاقه اهل سنت ایران به اهل بیت (ع)، محدود به دوران صفوی به این طرف هم نیست از نخستین سدههای اسلامی تسنن در ایران با نوعی دلبستگی به اهل بیت (ع) آمیخته شد. بعدا تصوف و گسترش آن در تسنن و تشیع زمینه این نزدیکی را بیشتر فراهم کرد. بنابراین دولت صفوی بیمقدمه نبود. میدانیم که یکی از پایههای استقرار دولت صفوی در ایران تصوف قزلباشی بود. شیخ صفی اردبیلی خود یک صوفی سنی مذهب متمایل به تشیع بود. احفاد او در شرایطی انتقال از تسنن به تشیع را تجربه کردند که جامعه ایرانی و گرایشهای مذهبی در دوران تیموریان و اخلاف آنان کاملا آماده برای آن بود. چیزی که مرحوم استاد محمدتقی دانشپژوه از آن به «تسنن دوازده امامی» تعبیر میکند. باز هم تأکید میکنم که مقصود من از تشیع جنبه تمدنی آن است که علاوه بر امامیه، همه سنتهای مذهبی ایرانی علاقهمند به اهل بیت (ع) را در برمیگیرد؛ هم مذهب دارد، هم فرهنگ؛ هم هنر دارد و هم ادبیات و شعر و موسیقی آیینی … حافظ و مولانا و سعدی هم در آن جای میگیرند و همچون کسای پیامبر همه «اهل بیت» را زیر بال و پر دارد …منبع: یادداشتهای حسن انصاری. ... دین و جامعه ۰۰:۰۱ ۱۳۹۸/۰۸/۱۶ تبیین نسبت میان ایرانیت و اسلامیت و تشیع (در دو فرسته).. حسن انصاری بحث من در اینجا درباره هویت ایرانی و پایههای تاریخی آن و وحدت ملی و تمامیت ارضی است. در راستای یافتن پاسخی برای نسبت میان سنت و تجدد یکی از مهمترین اولویتها پاسخ دادن به پرسش چیستی ما و هویت ماست. اینکه ما بهعنوان ایرانی، که هستیم و ایرانی بودن یعنی چه؟ جایگاه مؤلفههای مختلف هویتی ما ایرانیان در آنچه آن را هویت تاریخی ایرانی میشناسیم، چیست؟ اگر با نگاه تاریخی و جامعه شناختی نگاه کنید میبینید که نمیتوان سهم مهم تشیع را در شکلگیری هویت ایرانی نادیده گرفت. تشیع برای ما ایرانیان صرفا یک برداشت مذهبی و اعتقادی از دین اسلام نیست؛ چنان که معمولا از آن چنین برداشتی دارد، بلکه بخشی از هویت ملی ماست. طبعا من اینجا منظورم تشیع در مفهوم تمدنی آن است که خیلی شمولگراست. تشیع حتی قرنها قبل از دوره صفوی، یکی از مؤلفههای حفظ هویت ایرانی بوده است. سببش هم روشن است؛ تشیع با دین رسمی خلیفگان در تعارض بود. ... دین و جامعه ۲۳:۵۹ ۱۳۹۸/۰۸/۱۵ ️ارتباط بحران اخلاقی فعلی جامعه-ی ما با اسلام چیست؟ … (قسمت دوم).۵⃣ اسلام در یک کانتکست قبیلهای تکوین یافته و آموزهها و احکام اش با آن زمینه-ی فرهنگی و اجتماعی تناسب دارد؛. تقریبا به نحو مطلق با 《غیر خودی ها》 ستیز دارد؛. در اسلام، جهاد ابتدایی وجود دارد، یعنی 《یا اسلام یا جزیه یا مرگ و شمشیر》؛. تازه اگر مسلمان نشوی و جزیه بدهی، در این دنیا کشته نمیشوی، اما در جهنم الله تا ابد میسوزی و در دهان ات چرک و مواد مذاب میریزند؛. یعنی به عبارت دیگر، در این دنیا اگر چه مثل سگ نجس هستی و با مسلمانان حقوق برابر نداری، اما کشته نمیشوی، منتها به هر شکل، در آن دنیا مجازات میشوی؛. خدای قرآن، در وجه غالب، یک خدای قلدر و مستبد و بی رحم و خون-ریز و خشن و بی منطق و غیر اخلاقی است؛. اصلا توان 《تخیل و درک دیگری》 را ندارد؛. یک انسان با هزار و یک نقص و ضعف خلق کرده و به نحو سادیستیک، یک شیطان مکار به جان اش انداخته و اعلام میکند که 《خوبیها از خدا و بدیها از انسان و شیطان است》 و اساسا عشق اش میکشد که یکسری را هدایت نکند و فحش هایی چون حرامزاده و گوره خر و سگو بوزینه به 《کافر-دیگری》 میدهد و مرتب به جای استدلال، نفرین و تهدید نسبت به جهنم میکند و …. ... دین و جامعه ۲۳:۵۷ ۱۳۹۸/۰۸/۱۵ ️ارتباط بحران اخلاقی فعلی جامعه-ی ما با اسلام چیست؟ … (قسمت اول).۱⃣ مرادم از ارتباط این است که آموزههای اسلامی در 《تولید》 یا 《تقویت》 یا 《بقا》 یا 《مزاحمت در رفع》 یا دو یا سه یا هر چهار مورد مذکور نقش دارد؛. همچنین مرادم این نیست که عوامل این وضع، منحصر به اسلام و آموزههای آن است …۲⃣ در جهان سنت، نیروی محرک و غالب برای دوری از افعال غیر اخلاقی در آموزش غالب افراد جامعه از کودکی، ترس از خدا و جهنم یا ترس از داوری مردم یا هر دو بود؛. خدا و جهنم، یک 《لولو خرخره》 بود؛. به کودکان نمیگفتند که 《رذایل اخلاقی، چه زیانی برای درون و بیرون فرد و جامعه در همین جهان دارد》؛ بلکه 《کودک را از خدا و جهنم یا حرف مردم یا هر دو میترساندند》؛. حال، در جامعه-ی ما به جهات مختلف، آن تصویر از خدا (نه هر نوع تصویر از خدا) فرو ریخته است؛. ترس از حرف مردم نیز در زندگی شهری و پرجمعیت و در خانوادههای هستهای، دیگر کار نمیکند؛. لذا افرادی که یاد گرفته بودند به خاطر ترس از خدا و جهنم یا ترس از حرف مردم یا هر دو 《بدی》 نکنند، دیگر هیچ پشتوانهای درونی برای کشانده شدن به 《خوبی》 ندارند؛. از طرف دیگر، خود آموزههای اسلام که در یک زمان، 《خوب》 تلقی میشد، امروزه 《بد》 شده است ... دین و جامعه ۲۳:۵۵ ۱۳۹۸/۰۸/۱۵ ️ پاسخ آرش نراقی به پرسشی درباره اسلام «رامش» یکی از خوانندگان گفتهاند که شما [آرش نراقی] تلاش دارید با میکروسکوپ دنبال جنبههای مثبت اسلام بگردید و گفتهاند که اساسا ذات جوهر اسلام تعبد بیچون و چرا و دشمنی با تعقل مستقل و تفکر آزاد است. […] این دوستمان پرسیده که به نظر میرسد که اسلام این ظرفیت را ندارد که بتواند با چنین خشونت درونی خودش بتواند مرزبندی کند. قضاوتی است که این خواننده داشته … پاسخ دکتر آرش نراقی:. تصور من این نیست که برای یافتن زیباییهای آیین اسلام به میکروسکوپ نیاز باشد. من به عنوان یک مسلمان این دین را زیبا مییابم. البته آیین اسلام هم مثل تمام ادیان دیگر در طول زمان محتاج پالایش و پیرایش و بازسازی است. به نظر من تجربه قدسی ای که در این دین تجلی یافته است اصیل و الهام بخش است، و همچنان قادر است روح انسان را حتی در روزگار مدرن در عالم معنا ارتقا بخشد. روشن است که اسلام محبوب من در دستان فقیهان و اهل شریعت پرورده نشده است. به نظرم حق با غزالی بود که علم فقه را از جمله امور دنیایی و نه دینی میدانست …من البته معتقدم که دین محتاج فقه و شریعت است، اما فقه و شریعت موجود را با زندگی بشر جدید متناسب نمیدانم و ... دین و جامعه ۲۳:۵۳ ۱۳۹۸/۰۸/۱۵ تنافی توهین مذهبی با اخلاق اسلامی و تبلیغ مذهبی.. مهدی مسائلی شامگاه هشتم ربیع بعضی از شیعیان که تا قبل از غروب، لباس مشکی بر تن داشتند، لباس عزا از تن در آورده و شادی و پایکوبی را آغاز میکنند، آن هم به مناسب کشته شدن خلیفهدوم. بگذریم از این که خلیفه در ماه ذیالحجه کشته شده است و چنین مناسبتی بیاساس است، در نقد توهینهای مذهبی صورت گرفته در این ایام دو نکته را متذکر شوم:.۱. نظریهپردازان قرن بیستم در تحقیقات خود پی بردهاند که تخیل ابزار مهم حیات اخلاقی است و آدمی با قوه تخیل میتواند درد و رنج دیگران را احساس کند، ما با تخیل میتوانیم خود را در جای دیگران قرار دهیم و با دیگران چنان رفتار کنیم که دوست داریم با ما رفتار کنند. احساس یگانگی با دیگران جز با قوهی تخیل حاصل نمیشود. بر اساس این تخیل، در علم اخلاق قاعدهای معروف وجود دارد به نام «قاعدۀ زرین» یا «قاعدۀ طلایی». مضمون این قاعده چنین است: «آنچه برای خود میخواهی، برای دیگران هم بخواه و هر چه برای خود نمیپسندی، برای دیگری مپسند.» قاعدۀ زرین، اصلی معروف و انسانی است که دین مبین اسلام نیز بر آن تأکید بسیار کرده است. روایاتی پرشمار با این رویکرد اخلاقی به دست ما رسیده است. امامعلی (ع) ... دین و جامعه ۱۴:۰۱ ۱۳۹۸/۰۸/۱۵ نظر آیتالله خامنهای درباره تعدد زوجات دارای پشتوانه قوی فقهی است ️استاد عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری:. نظر حضرت آیتالله خامنهای این است که تعدد زوجات جایز است اما ثواب و استحباب ندارد. این نظر نه تنها دارای پشتوانه قوی فقهی است و مطابق نظر مشهور فقهای متقدم و برخی از متاخرین و معاصرین میباشد بلکه براین نظر و بر استحباب اکتفاء به یک همسر، شیخ طوسی ادعای اجماع کرده است …جواز اختیار همسر دوم یا بیشتر برای مردان تا چهار همسر در اصل شرع و به حکم اولی، درصورت تامین عدالت بین همسران و توانمندی تامین نفقه برابر بین آنان، از ضروریات مذهب و دین است و در میان فقها هیچ نظر مخالفی وجود ندارد و نظر مرجع بزرگوار، حضرت آیتالله خامنهای نیز همین است. . بطور عمده برای استحباب تعدد زوجات، استناد به اطلاقات و عمومات روایاتی شده است که دلالت بر استحباب اصل ازدواج میکند و نه تعدد زوجات و در علم اصول فقه ثابت شده است که امر دلالت بر طبیعت میکند نه (مرة) و نه (تکرار) و (الطبیعة توجد بوجود فرد ما) و در مساله ما طبیعت ازدواج با یک بار با همه فضیلت آن محقق شده است …منبع: اجتهاد. ... ‹ 1 2 3 4 5 6 ›
دین و جامعه ۲۱:۴۴ ۱۳۹۸/۱۰/۰۱ منشأ تکفیر ناشی از تقسیمبندی انسانها به کافر و مومن است.. مصطفی محقق داماد اکنون صدای فرزندان یتیمی را میشنویم که پدرانشان را میکشند و صدای ناله بیوهزنانی را میشنویم که شوهرانشان را سر میبرند. زمانه ما زمانه عجیبی است و در این زمان سخن از سهروردی میگوییم. اگر به تاریخ مراجعه کنیم میبینیم که تفکرات و جریانات تکفیری چقدر کشته و خون داده است و ریشه این تکفیر به چه چیزی برمیگردد. ریشه تکفیر به پیروان ادیان الهی برمیگردد که متهم هستند جامعه بشری را تقسیم به مومن و کافر کردند و این تقسیمبندی منشأ خونریزی شده است. جام شوکران سقراط به دست کسانی به او داده شد که میگفتند سقراط کافر است و او هم براساس تبعیت از قانون شوکران را نوشید و تاریخ را در سوگ دانایی بزرگ نشاند. در تاریخ اسلام نیز از همان روزهای آغازین چنین موضوعی مطرح شده است اما در زمان رسولالله کسی تکفیر نشد البته قدرت دینی از آنجا که خودش را مفسر رسمی دین میداند با هر تفسیری که مخالف آن باشد میتواند او را محکوم کند …شیخ اشراق یکی از قربانیان تکفیر است. سهروردی فقیه، فیلسوف و حکیمی بزرگ بود و کتاب «التنقیحات فی اصول الفقه» را تالیف کرد که در دانشگاه ریاض روی آن تحقیق شده است و جالب است که فردی که ...
دین و جامعه ۲۱:۴۳ ۱۳۹۸/۱۰/۰۱ تصمیم بزرگ آیتالله موسوی خلخالی.. ️یادداشت روز/ مصطفی دری طلاب بهخصوص اگر متأهل باشند حتما بارها مجبور به انتخاب میان موفقیتهای شخصی و رفاه خانوادگی شدهاند. این در حالی است که آموزههای حوزوی، حکم به تقدم موفقیتهای علمی و شخصی در قبال رفاه خانواده میکند. آیتالله موسوی خلخالی اما از معدود افرادی بود که خانواده را بر خود مقدم داشت و تا پایان عمر نیز هیچگاه از این تصمیم خود پشیمان نشد …شاید بتوان مهمترین تصمیم زندگی آیتالله را هجرت از نجفاشرف به قم و سپس به تهران و اقامت قریب به چهلساله در تهران دانست. آیتالله خود در توصیف چرایی این هجرت، مشکلات مالی را عنوان میکرد و میگفت برای بهبود وضع معیشت خانوادهاش، راهی ایران و پذیرش اقامه جماعت در مسجد صدریه تهران شده است …تفصیل مطلب ...
دین و جامعه ۱۸:۴۷ ۱۳۹۸/۰۹/۲۷ به مناسبت ۲۷آذر روز جهان عاری از خشونت؛.. خشونت دینی و سیاسی، و پیامدها.. ==️==== … به نام خدا. خشونت؛ اقدام بر علیه شخص و یا شخصیت افراد است که قهرا جسم، جان، شرف، مال، و یا حقوق افراد را در مخاطره قرار میدهد. قهرا؛ خشونت، فرد یا خانوادگی و نیز جامعه را از مسیر صحیح و پیشرفت خارج میسازد …. در میان انواع خشنونتها، خشنونت فرقهای که بازگشتش به «تعصبات» است و خشنونت مذهبی که بازگشتش به «دین» است و خشنونت سیاسی که بازگشتش به «فدرت» است، شدید، و حتی خونین خواهد بود …. اولین خشونتی در زمین اتفاق افتاد طبق گزارش قرآن؛ خشونت قابیل نسبت به برادرش بود که با قتل و خونریزی بر پیشانی خلقت ثبت شد! … در قاموس وجودی انسانهای شریف چیزی بنام خشونت وجود ندارد. خشونت و خشونت گرایی ذاتا از آن دشمنان بشریت و معنویت است:. 《 هر زمان پیامبری، چیزی بر خلاف هوای نفس گوید، در برابر اوتکبر کردید و عدهای را تکذیب، و جمعی را به قتل رساندید؟!. افکلما جائکم رسول بما لاتهوی انفسکم استکبرتم ففریقا کذبتم و فریقا تقتلون》 (مائده/۷۰) …. ...
دین و جامعه ۱۸:۴۶ ۱۳۹۸/۰۹/۲۷ طرح جدید بانکداری مناسب با ترکیه و مالزی است، نه جمهوری اسلامی ️حجتالاسلام دکتر محمد اسماعیل توسلی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی. حتی اگر یک فرد عادی آخرین نسخه طرح را مطالعه کند، فکر میکند این طرح برای ترکیه و مالزی نوشته شده است و نه جمهوری اسلامی ایران چراکه تنها نشانه اسلام در این طرح، چند عنوان اسلامی است که در بخشهایی از طرح گنجانده شده است …کسانی که این طرح را تنظیم کردهاند اعتقادی به وجود اقتصاد اسلامی ندارند و پیش فرضشان این است که اقتصاد اسلامی نظرات اساسی در رابطه با پول و بانک ندارد که ما بخواهیم از آن مبانی و نظرات در طرح بانکداری استفاده کنیم. به واسطه این پیش فرض از این طرح یک موجود سکولار متولد میشود که نتایج آن نیز ایجاد آثار اقتصاد لیبرالی در جامعه خواهد بود …همه تلاشهایی که در طرح بانکداری بدون ربا صورت گرفته است به اندازه قابل قبولی نبوده است که مردم و مراجع معظم تقلید را قانع کند. مراجع معظم تقلید معتقدند این بانکداری موجود ربوی است. از این رو طرح بانکداری با بحران مشروعیت مواجه است …تفصیل مطلب ...
دین و جامعه ۰۸:۵۴ ۱۳۹۸/۰۹/۱۸ محبوبیت «محمد» در آمریکا ️ برای نخستین بار، نام «محمد» در میان ۱۰ اسم برتر و پرطرفدار نوزادان پسر در آمریکا قرار گرفت …وبگاه خبری CNN در گزارشی بهنقل از پایگاه اینترنتی Babycenter اعلام کرد نام «محمد» که در سالهای اخیر بهصورت مستمر محبوبیتش در حال افزایش بوده، با چهار رتبه ارتقا نسبت به سال گذشته در ردهٔ دهم اسامی برتر پسران متولد شدهٔ سال ۲۰۱۹ ایالات متحده آمریکا قرار گرفته است. این در حالی است که این نام در سال ۲۰۱۳ در ردهٔ صدمین نام برتر پسران آمریکایی بوده است …دبیر این پایگاه تخصصی اطلاعات و نیازمندیهای کودکان میگوید دادههای این ردهبندی از گردآوری اطلاعات نزدیک به ششصد هزار والدینی بهدست آمده است که نام فرزندانشان را با این سازمان بهاشتراک گذاشتهاند …️ ...
دین و جامعه ۱۳:۱۸ ۱۳۹۸/۰۸/۱۹ بهموازات عوامل فرهنگی اجتماعی و سیاسی، یک عامل مؤثر در پدیدهی تورم مناسکی شیعه در سالهای اخیر، عامل اقتصادی بوده است مرورگر شما از ویدیو پشتیبانی نمیکند. دانلود و مشاهده در تلگرام سبک مداحی عامهپسند، بهعنوان گونهای از «صنعت مذهب»، امروزه به یک بیزینس پرسود و کمدردسر تبدیل شده؛ بیزینسی خدماتی با بازار وسیع، ابزار کار ارزان و مشتریان گسترده. بااین اوصاف طبیعی است که مداحان و سخنرانان مذهبی در خط مقدم مناسکسازی و ترویج و توسعهی مراسم مذهبی نوظهور باشند. چراکه تورم مناسک، بهمعنای توسعهی بازار و افزایش درآمدهای ایشان است. پس در کنار مواردی چون رشد هویتگرایی و تمایزات فرقهای و منافع نظام سیاسی، کسب سود اقتصادی مداحان و سخنرانان و دیگر کارگزاران مجالس مذهبی را نیز باید در شمار دلایل رشد مناسک شیعی ذکر کرد ….۱۳۹۸/۸/۱۸. ...
دین و جامعه ۱۳:۱۷ ۱۳۹۸/۰۸/۱۹ #دیدگاهها♦️چیزی به نام لعن خصوصی نداریم / لعن یا فردی است یا عمومی ✍️مهدی مسائلی معمولا در ایام ربیع ️چیزی به نام لعن خصوصی نداریم / لعن یا فردی است یا عمومی …️مهدی مسائلی …معمولا در ایام ربیعالاول میان شیعیان مذهبی بحث لعن خصوصی و عمومی (علنی) رونق پیدا میکند. بعضی بدون هیچ محدودیت و قیدی طرفدار لعن هستند و آن را مساوی تبری میدانند، اما بعضی با این گروه مخالف بوده و فقط لعن خصوصی را جایز میدانند، بعضی نیز فرقی میان لعن عمومی و خصوصی نگذاشته و لعن را به کلی نفی میکنند. در جبههبندی درون مذهبی معمولا گروه اول (یعنی کسانی که هیچ محدودیتی برای لعن قائل نیستند) به عنوان برائتیها، و گروه دوم و سوم به عنوان وحدتیها شناخته میشوند. برائتیها با هردو گروه وحدتی مخالف هستند و معمولا آنها را متهم به خروج از تشیع میکنند. البته هجمهها علیه گروه سوم (یعنی مخالفان کلی لعن) بسیار بیشتر است و گروه دوم (محدودکنندگان لعن) نیز گاهی آنها را متهم به کوتاهی در اندیشههای مذهبی میکنند. بر اساس این تقسیمبندی بارها از من سؤال شده است که آیا لعن خصوصی را قبول دارم یا نه؟ یا به تعبیری دیگر لعن خصوصی جایز است یا نه؟. پاسخ به این سوال مقدماتی را میطلبد که به صورت مفصل در کتاب «لعنهای نامقدس» به آن پر ...
دین و جامعه ۲۳:۵۳ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ ️جامعه امروز تعدد زوجات را قبیح میداند.. حجتالاسلام سید محمدصادق ابطحی، استاد حوزه علمیه اصفهان: رعایت عدالت در مسائل عادی نیز برای انسان بسیار مشکل است، حال چه رسد به مدیریت عدالت عواطف میان زوجین. لذا اسلام این حکم را با شرط بسیار سختی بیان کرده است …مطابق نظر امام در احکام باید ملاحظه زمان و مکان را نیز در نظر داشته باشیم. این حکم برای شرایط صدر اسلام بود که بسیاری از مردان در جبهههای جنگ شهید شده و زنان بیسرپرست میشدند، لذا این حکم وضع شد تا این مشکل را در آن شرایط حل کند …مقام معظم رهبری اعتقاد دارند که حتی طرح این موضوع در زندگی زناشویی خوب نیست، چه رسد به اینکه اتفاق بیفتد. البته حکم قرآن مبنی بر رعایت عدالت بحث دیگری است، ولی در شرایط امروز جامعه نظر ایشان این است که طرح این موضوع حتی به شوخی نیز صحیح نیست …قرآن تاکید کرده که عدالت در همه ابعاد رعایت شود، نه اینکه وقتی زوج دیگری آمد زوج قبلی مورد بیمهری قرار گیرد. متاسفانه در جامعه ما گاهی این اتفاق رخ میدهد و به همین خاطر این کار در میان مردم قبیح دانسته میشود …منبع: شبکه اجتهاد. ...
دین و جامعه ۲۳:۴۶ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ ️ارتباط بحران اخلاقی فعلی جامعه-ی ما با اسلام چیست؟ … (قسمت دوم).۵️⃣ اسلام در یک کانتکست قبیلهای تکوین یافته و آموزهها و احکام اش با آن زمینه-ی فرهنگی و اجتماعی تناسب دارد؛. تقریبا به نحو مطلق با 《غیر خودی ها》 ستیز دارد؛. در اسلام، جهاد ابتدایی وجود دارد، یعنی 《یا اسلام یا جزیه یا مرگ و شمشیر》؛. تازه اگر مسلمان نشوی و جزیه بدهی، در این دنیا کشته نمیشوی، اما در جهنم الله تا ابد میسوزی و در دهان ات چرک و مواد مذاب میریزند؛. یعنی به عبارت دیگر، در این دنیا اگر چه مثل سگ نجس هستی و با مسلمانان حقوق برابر نداری، اما کشته نمیشوی، منتها به هر شکل، در آن دنیا مجازات میشوی؛. خدای قرآن، در وجه غالب، یک خدای قلدر و مستبد و بی رحم و خون-ریز و خشن و بی منطق و غیر اخلاقی است؛. اصلا توان 《تخیل و درک دیگری》 را ندارد؛. یک انسان با هزار و یک نقص و ضعف خلق کرده و به نحو سادیستیک، یک شیطان مکار به جان اش انداخته و اعلام میکند که 《خوبیها از خدا و بدیها از انسان و شیطان است》 و اساسا عشق اش میکشد که یکسری را هدایت نکند و فحش هایی چون حرامزاده و گوره خر و سگو بوزینه به 《کافر-دیگری》 میدهد و مرتب به جای استدلال، نفرین و تهدید نسبت به جهنم میکند و … ...
دین و جامعه ۲۳:۴۵ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ ️ارتباط بحران اخلاقی فعلی جامعه-ی ما با اسلام چیست؟ … (قسمت اول).۱️⃣ مرادم از ارتباط این است که آموزههای اسلامی در 《تولید》 یا 《تقویت》 یا 《بقا》 یا 《مزاحمت در رفع》 یا دو یا سه یا هر چهار مورد مذکور نقش دارد؛. همچنین مرادم این نیست که عوامل این وضع، منحصر به اسلام و آموزههای آن است …۲️⃣ در جهان سنت، نیروی محرک و غالب برای دوری از افعال غیر اخلاقی در آموزش غالب افراد جامعه از کودکی، ترس از خدا و جهنم یا ترس از داوری مردم یا هر دو بود؛. خدا و جهنم، یک 《لولو خرخره》 بود؛. به کودکان نمیگفتند که 《رذایل اخلاقی، چه زیانی برای درون و بیرون فرد و جامعه در همین جهان دارد》؛ بلکه 《کودک را از خدا و جهنم یا حرف مردم یا هر دو میترساندند》؛. حال، در جامعه-ی ما به جهات مختلف، آن تصویر از خدا (نه هر نوع تصویر از خدا) فرو ریخته است؛. ترس از حرف مردم نیز در زندگی شهری و پرجمعیت و در خانوادههای هستهای، دیگر کار نمیکند؛. لذا افرادی که یاد گرفته بودند به خاطر ترس از خدا و جهنم یا ترس از حرف مردم یا هر دو 《بدی》 نکنند، دیگر هیچ پشتوانهای درونی برای کشانده شدن به 《خوبی》 ندارند؛. از طرف دیگر، خود آموزههای اسلام که در یک زمان، 《خوب》 تلقی میشد، امروزه 《بد》 شده ا ...
دین و جامعه ۲۳:۴۱ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ ️چند نکته دربارهی لعن.. ️احمد فربهی در کانال خود نوشت: (۱) اصل لعن کردن؛ همانند رحمتفرستادن، یکی از فرهنگهای قرآنی است ما باید مراقب باشیم این آموزهی دینی، در فراز و نشیب رفتارهای صواب و خطا، از دست نرود؛ این فرهنگ را همانند سایر آموزههای قرآنی، باید تبیین و ترویج کرد … (۲) هر کس نسبت به لعن کردن کسانی که خدا آنها را لعن کرده، احساس گناه و بدبودن کند، در واقع خودش را مستحق لعن الهی کرده، مانند ابلیس که خودش را؛ به جهت مخالفت با آنچه خدا آنرا امر فرموده بود، مستحق لعن کرد؛ اینکه کسی بگوید؛ لعن یعنی چه؟! چرا لعن؟! و امثال این تعابیر، برخوردی مخالف با قرآن کرده، برخی از افراد؛ با بهکاربردن اینتعابیر، خود را مستحق لعن الهی میکنند؛ این یک واقعیت است … (۳) برخی از کسانی که مورد لعن اهل بیت علیهمالسلام قرار گرفتند، کسانی بودند که در لعن کردن دشمنان اهل بیت، ضوابط و آداب را مراعات نمیکردند؛ مراقب باشیم با رفتارهای غلطمان مستحق لعن اهل بیت علیهمالسلام نشویم … (۴) نشر حقیقت باید در یک «مکانیسم مصونیتبخش» باشد؛ مصونیت خود حقیقت و اهل آن، و حتی مصونیت مخاطب، از انحراف و عناد؛ ما در فرهنگ شیعه، به این مکانیسم، تقیه گوییم؛ تقیه، عقلائ ...
دین و جامعه ۱۳:۰۴ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ دلیلی بر لزوم تبعیت از فرزند امام (ع) وجود ندارد گفتگوی شبکه اجتهاد با استاد نجم الدین طبسی، پژوهشگر نامی مهدویت و استاد درس خارج فقه مهدویت حوزه علمیه قم؛ در مورد پدیده احمدالحسن بهعنوان یکی از انحرافات جدی مهدویت:. اگر امام صد تا فرزند داشته باشد و جلوی ما بایستند ما میگوییم منتظر شما نیستیم و با شما کاری نداریم. شما هم مثل ما باید تقلید کنید، اگر در دین اجتهاد ندارید …یک روز میگویند که یمانی آمده است بروید با آن بیعت کنید. روزی میگویند پسر امام زمان است یا روزی میگویند نائب خاص امام زمان است. من نشنیدهام که اینها بگویند که ما دجال هستیم ما سفیانی هستیم. کسانی که چهرههای منفی دارند هیچوقت اینها خودشان نمیگویند که یکی از اینها هستیم. چون منفی است طرف دار ندارد …مشروح گفتگو. ...
دین و جامعه ۱۳:۰۲ ۱۳۹۸/۰۸/۱۷ ️استفتای تلفنی سرائر از دفاتر مراجع تقلید درباره مجالس «عیدالزهرا».. ️اختصاصی سرائر نظر آیت الله خامنهای:. هر جلسهای که تشکیل و شرکت در آن موجب اختلاف شود اشکال دارد (پاسخ تلفنی دفتر معظم له در قم). نظر آیت الله سیدصادق شیرازی:. اگر مجالس در مرآی اهل سنت نباشد اشکالی ندارد اما اگر علنی باشد به این معنا که سبب خطر برای مومن و مسلمان شود جایز نیست. (پاسخ تلفنی دفتر معظم له در قم). نظر آیت الله صافی گلپایگانی:. مجالسی که موجب گناه و معصیت و وهن نظام و اختلاف نباشد، اگر به صورت خصوصی طوری که هم مسائل به کودکان تفهیم شود و موجب سوء استفاده دشمن قرار نگیرد باشد اشکالی ندارد (پاسخ تلفنی دفتر معظم له در قم). نظر آیت الله وحید خراسانی:. چیزی در این خصوص [از معظم له] نشنیدهایم (پاسخ تلفنی دفتر معظم له در قم و مشهد). ...
دین و جامعه ۰۰:۰۳ ۱۳۹۸/۰۸/۱۶ (دنباله) حتی علاقه اهل سنت ایران به اهل بیت (ع)، محدود به دوران صفوی به این طرف هم نیست از نخستین سدههای اسلامی تسنن در ایران با نوعی دلبستگی به اهل بیت (ع) آمیخته شد. بعدا تصوف و گسترش آن در تسنن و تشیع زمینه این نزدیکی را بیشتر فراهم کرد. بنابراین دولت صفوی بیمقدمه نبود. میدانیم که یکی از پایههای استقرار دولت صفوی در ایران تصوف قزلباشی بود. شیخ صفی اردبیلی خود یک صوفی سنی مذهب متمایل به تشیع بود. احفاد او در شرایطی انتقال از تسنن به تشیع را تجربه کردند که جامعه ایرانی و گرایشهای مذهبی در دوران تیموریان و اخلاف آنان کاملا آماده برای آن بود. چیزی که مرحوم استاد محمدتقی دانشپژوه از آن به «تسنن دوازده امامی» تعبیر میکند. باز هم تأکید میکنم که مقصود من از تشیع جنبه تمدنی آن است که علاوه بر امامیه، همه سنتهای مذهبی ایرانی علاقهمند به اهل بیت (ع) را در برمیگیرد؛ هم مذهب دارد، هم فرهنگ؛ هم هنر دارد و هم ادبیات و شعر و موسیقی آیینی … حافظ و مولانا و سعدی هم در آن جای میگیرند و همچون کسای پیامبر همه «اهل بیت» را زیر بال و پر دارد …منبع: یادداشتهای حسن انصاری. ...
دین و جامعه ۰۰:۰۱ ۱۳۹۸/۰۸/۱۶ تبیین نسبت میان ایرانیت و اسلامیت و تشیع (در دو فرسته).. حسن انصاری بحث من در اینجا درباره هویت ایرانی و پایههای تاریخی آن و وحدت ملی و تمامیت ارضی است. در راستای یافتن پاسخی برای نسبت میان سنت و تجدد یکی از مهمترین اولویتها پاسخ دادن به پرسش چیستی ما و هویت ماست. اینکه ما بهعنوان ایرانی، که هستیم و ایرانی بودن یعنی چه؟ جایگاه مؤلفههای مختلف هویتی ما ایرانیان در آنچه آن را هویت تاریخی ایرانی میشناسیم، چیست؟ اگر با نگاه تاریخی و جامعه شناختی نگاه کنید میبینید که نمیتوان سهم مهم تشیع را در شکلگیری هویت ایرانی نادیده گرفت. تشیع برای ما ایرانیان صرفا یک برداشت مذهبی و اعتقادی از دین اسلام نیست؛ چنان که معمولا از آن چنین برداشتی دارد، بلکه بخشی از هویت ملی ماست. طبعا من اینجا منظورم تشیع در مفهوم تمدنی آن است که خیلی شمولگراست. تشیع حتی قرنها قبل از دوره صفوی، یکی از مؤلفههای حفظ هویت ایرانی بوده است. سببش هم روشن است؛ تشیع با دین رسمی خلیفگان در تعارض بود. ...
دین و جامعه ۲۳:۵۹ ۱۳۹۸/۰۸/۱۵ ️ارتباط بحران اخلاقی فعلی جامعه-ی ما با اسلام چیست؟ … (قسمت دوم).۵⃣ اسلام در یک کانتکست قبیلهای تکوین یافته و آموزهها و احکام اش با آن زمینه-ی فرهنگی و اجتماعی تناسب دارد؛. تقریبا به نحو مطلق با 《غیر خودی ها》 ستیز دارد؛. در اسلام، جهاد ابتدایی وجود دارد، یعنی 《یا اسلام یا جزیه یا مرگ و شمشیر》؛. تازه اگر مسلمان نشوی و جزیه بدهی، در این دنیا کشته نمیشوی، اما در جهنم الله تا ابد میسوزی و در دهان ات چرک و مواد مذاب میریزند؛. یعنی به عبارت دیگر، در این دنیا اگر چه مثل سگ نجس هستی و با مسلمانان حقوق برابر نداری، اما کشته نمیشوی، منتها به هر شکل، در آن دنیا مجازات میشوی؛. خدای قرآن، در وجه غالب، یک خدای قلدر و مستبد و بی رحم و خون-ریز و خشن و بی منطق و غیر اخلاقی است؛. اصلا توان 《تخیل و درک دیگری》 را ندارد؛. یک انسان با هزار و یک نقص و ضعف خلق کرده و به نحو سادیستیک، یک شیطان مکار به جان اش انداخته و اعلام میکند که 《خوبیها از خدا و بدیها از انسان و شیطان است》 و اساسا عشق اش میکشد که یکسری را هدایت نکند و فحش هایی چون حرامزاده و گوره خر و سگو بوزینه به 《کافر-دیگری》 میدهد و مرتب به جای استدلال، نفرین و تهدید نسبت به جهنم میکند و …. ...
دین و جامعه ۲۳:۵۷ ۱۳۹۸/۰۸/۱۵ ️ارتباط بحران اخلاقی فعلی جامعه-ی ما با اسلام چیست؟ … (قسمت اول).۱⃣ مرادم از ارتباط این است که آموزههای اسلامی در 《تولید》 یا 《تقویت》 یا 《بقا》 یا 《مزاحمت در رفع》 یا دو یا سه یا هر چهار مورد مذکور نقش دارد؛. همچنین مرادم این نیست که عوامل این وضع، منحصر به اسلام و آموزههای آن است …۲⃣ در جهان سنت، نیروی محرک و غالب برای دوری از افعال غیر اخلاقی در آموزش غالب افراد جامعه از کودکی، ترس از خدا و جهنم یا ترس از داوری مردم یا هر دو بود؛. خدا و جهنم، یک 《لولو خرخره》 بود؛. به کودکان نمیگفتند که 《رذایل اخلاقی، چه زیانی برای درون و بیرون فرد و جامعه در همین جهان دارد》؛ بلکه 《کودک را از خدا و جهنم یا حرف مردم یا هر دو میترساندند》؛. حال، در جامعه-ی ما به جهات مختلف، آن تصویر از خدا (نه هر نوع تصویر از خدا) فرو ریخته است؛. ترس از حرف مردم نیز در زندگی شهری و پرجمعیت و در خانوادههای هستهای، دیگر کار نمیکند؛. لذا افرادی که یاد گرفته بودند به خاطر ترس از خدا و جهنم یا ترس از حرف مردم یا هر دو 《بدی》 نکنند، دیگر هیچ پشتوانهای درونی برای کشانده شدن به 《خوبی》 ندارند؛. از طرف دیگر، خود آموزههای اسلام که در یک زمان، 《خوب》 تلقی میشد، امروزه 《بد》 شده است ...
دین و جامعه ۲۳:۵۵ ۱۳۹۸/۰۸/۱۵ ️ پاسخ آرش نراقی به پرسشی درباره اسلام «رامش» یکی از خوانندگان گفتهاند که شما [آرش نراقی] تلاش دارید با میکروسکوپ دنبال جنبههای مثبت اسلام بگردید و گفتهاند که اساسا ذات جوهر اسلام تعبد بیچون و چرا و دشمنی با تعقل مستقل و تفکر آزاد است. […] این دوستمان پرسیده که به نظر میرسد که اسلام این ظرفیت را ندارد که بتواند با چنین خشونت درونی خودش بتواند مرزبندی کند. قضاوتی است که این خواننده داشته … پاسخ دکتر آرش نراقی:. تصور من این نیست که برای یافتن زیباییهای آیین اسلام به میکروسکوپ نیاز باشد. من به عنوان یک مسلمان این دین را زیبا مییابم. البته آیین اسلام هم مثل تمام ادیان دیگر در طول زمان محتاج پالایش و پیرایش و بازسازی است. به نظر من تجربه قدسی ای که در این دین تجلی یافته است اصیل و الهام بخش است، و همچنان قادر است روح انسان را حتی در روزگار مدرن در عالم معنا ارتقا بخشد. روشن است که اسلام محبوب من در دستان فقیهان و اهل شریعت پرورده نشده است. به نظرم حق با غزالی بود که علم فقه را از جمله امور دنیایی و نه دینی میدانست …من البته معتقدم که دین محتاج فقه و شریعت است، اما فقه و شریعت موجود را با زندگی بشر جدید متناسب نمیدانم و ...
دین و جامعه ۲۳:۵۳ ۱۳۹۸/۰۸/۱۵ تنافی توهین مذهبی با اخلاق اسلامی و تبلیغ مذهبی.. مهدی مسائلی شامگاه هشتم ربیع بعضی از شیعیان که تا قبل از غروب، لباس مشکی بر تن داشتند، لباس عزا از تن در آورده و شادی و پایکوبی را آغاز میکنند، آن هم به مناسب کشته شدن خلیفهدوم. بگذریم از این که خلیفه در ماه ذیالحجه کشته شده است و چنین مناسبتی بیاساس است، در نقد توهینهای مذهبی صورت گرفته در این ایام دو نکته را متذکر شوم:.۱. نظریهپردازان قرن بیستم در تحقیقات خود پی بردهاند که تخیل ابزار مهم حیات اخلاقی است و آدمی با قوه تخیل میتواند درد و رنج دیگران را احساس کند، ما با تخیل میتوانیم خود را در جای دیگران قرار دهیم و با دیگران چنان رفتار کنیم که دوست داریم با ما رفتار کنند. احساس یگانگی با دیگران جز با قوهی تخیل حاصل نمیشود. بر اساس این تخیل، در علم اخلاق قاعدهای معروف وجود دارد به نام «قاعدۀ زرین» یا «قاعدۀ طلایی». مضمون این قاعده چنین است: «آنچه برای خود میخواهی، برای دیگران هم بخواه و هر چه برای خود نمیپسندی، برای دیگری مپسند.» قاعدۀ زرین، اصلی معروف و انسانی است که دین مبین اسلام نیز بر آن تأکید بسیار کرده است. روایاتی پرشمار با این رویکرد اخلاقی به دست ما رسیده است. امامعلی (ع) ...
دین و جامعه ۱۴:۰۱ ۱۳۹۸/۰۸/۱۵ نظر آیتالله خامنهای درباره تعدد زوجات دارای پشتوانه قوی فقهی است ️استاد عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری:. نظر حضرت آیتالله خامنهای این است که تعدد زوجات جایز است اما ثواب و استحباب ندارد. این نظر نه تنها دارای پشتوانه قوی فقهی است و مطابق نظر مشهور فقهای متقدم و برخی از متاخرین و معاصرین میباشد بلکه براین نظر و بر استحباب اکتفاء به یک همسر، شیخ طوسی ادعای اجماع کرده است …جواز اختیار همسر دوم یا بیشتر برای مردان تا چهار همسر در اصل شرع و به حکم اولی، درصورت تامین عدالت بین همسران و توانمندی تامین نفقه برابر بین آنان، از ضروریات مذهب و دین است و در میان فقها هیچ نظر مخالفی وجود ندارد و نظر مرجع بزرگوار، حضرت آیتالله خامنهای نیز همین است. . بطور عمده برای استحباب تعدد زوجات، استناد به اطلاقات و عمومات روایاتی شده است که دلالت بر استحباب اصل ازدواج میکند و نه تعدد زوجات و در علم اصول فقه ثابت شده است که امر دلالت بر طبیعت میکند نه (مرة) و نه (تکرار) و (الطبیعة توجد بوجود فرد ما) و در مساله ما طبیعت ازدواج با یک بار با همه فضیلت آن محقق شده است …منبع: اجتهاد. ...