دین و جامعه مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین: نشستها، همایش ها، پایان نامه ها، معرفی کتاب، مقالات، پژوهشها و یادداشتهای تحلیلی. اطلاع رسانی، تبادل و دریافت مطلب: مریم محمدی اکمل @maryam_mohamadiakmal دین و جامعه ۱۲:۰۸ ۱۳۹۸/۰۵/۱۰ حجاب؛ شرعی یا عرفی؟.. رضا بابایی پوشش زن، مهمترین مسئلۀ فرهنگی، دینی، حقوقی و امنیتی ایران در چهل سال گذشته بوده است. هیچیک از آرمانهای انسانی یا دینی (مانند عدالت، توسعه، اخلاق و معنویت، حقوق بشر، آزادیهای مدنی، برابری فرصتها و استقلال قوا) در ایران اسلامی نتوانست به جایگاهی نزدیک به حجاب و چادر دست یابد و به اندازۀ آن موضوع خطابههای دینی و باعث نگرانی مسئولان کشوری و لشگری، و معیار خوب و بد شود؛ چندانکه اکنون پوشش حداکثری، تنها یا مهمترین توقع جمهوری اسلامی از زن مسلمان و حتی نامسلمان است و برای زن نیز گویی وظیفهای مهمتر و زنانهتر از آن نمیشناسد. امروز، حجاب شرعی اجباری، حتی بیش از اصل دین و انقلاب، مردم را به دو گروه موافق و مخالف تقسیم کرده و آنان را در برابر هم نهاده است … اینکه چرا پس از انقلاب، حجاب چنین جایگاهی یافت و پرچم دین را در دست گرفت و همچنان بخشی مهم از بودجۀ فرهنگی و تبلیغاتی کشور را میبلعد و بیش از اموری همچون نابودی محیط زیست، اعتیاد، طلاق، تورم، آلودگی هوا، ترافیک و خشونت علیه زنان، مسئولان کشوری را نگران میکند، به گمان من بیشتر علل سیاسی و حکومتی دارد تا انگیزههای دینی و اخلاقی. به ... دین و جامعه ۱۲:۰۴ ۱۳۹۸/۰۵/۱۰ دین سیاسیشده …️دکتر محمدجواد کاشی …زندگی را دارایی میدانیم به همین جهت مرگ را لحظهای میانگاریم که این دارایی را از ما میستانند. اما درک زندگی به مثابه یک فقدان، یک نیاز، و یک خواست ناتمام تصویری تازه از زندگی تولید میکند و البته تصویری تازه از مرگ. زندگی را پر شور تجربه میکنیم شور ناشی از هجران یا گاه شور ناشی از شوق وصل. گاه در اندوه ناکامی و گاه در شور رسیدن پیامی از آنی که نیست. اما روال متعارف زندگی و بخصوص زندگی اجتماعی و سیاسی مستلزم فراموشی است. مستلزم این باور دروغ که زندگی یک دارایی است. جز با این دروغ زندگی قوام نمییابد. اما به شرطی که گاهی آنچه را فراموش کردهایم، به یاد بیاوریم و الا یکسره در آتش ناشی از دروغ کباب میشویم. زندگی در گوهر خود یک فقدان است. ... دین و جامعه ۰۰:۲۰ ۱۳۹۸/۰۵/۰۵ فقه و مصلحت.. مهراب صادقنیا در خبرها آمده بود که آیتالله استادی به پخش مسابقههای ورزشی بانوان از تلویزیون انتقاد کرده و گفتهاند: اساس مشکل ما در بحث حجاب، عملکرد نادرست صداوسیما است …. صداوسیما وقتی میخواهد تبلیغ گوجه فرنگی کند یا با کسی مصاحبه کند خانمی میآورد با پوششی نادرست و یا همه ورزشهای دختران را در صدا و سیما نشان میدهد. … این کار اثر کار دیگران را خنثی میکند و آن وقت انتظار داریم که دختران محجبه شوند. ". از سالها پیش با این حساسیت فقهی آیتالله آشنا بودم. چندین سال پیش یکی از دوستان من در یک پروژه مطالعاتی با ایشان همکاری میکرد. میگفت وقتی تلفن محل کار ما زنگ میخورد و جناب آیتالله استادی پاسخ میدهند، اگر تماسگیرنده یک خانم (از بستگان همکاران) باشد، ایشان بدون هیچ حرفی گوشی را به کناری میگذارند و میگویند یکی بیاد ببینه این چی میخواد! از نظر ایشان همکلام شدن با زن نامحرم تا این اندازه ایراد دارد. به هر حال، به نظرم آنچه ایشان در بارهی پخش مسابقههای ورزشی از صدا و سیما گفتهاند، باور فقهی ایشان است. ... دین و جامعه ۰۱:۲۰ ۱۳۹۸/۰۴/۲۵ ️What does it mean to be Shia?. ️پروفسور لنگهازن از تشیع و وظایف شیعیان در آمریکا میگوید! مرورگر شما از ویدیو پشتیبانی نمیکند. دانلود و مشاهده در تلگرام گری کارل لگنهازن که بعد از مسلمان شدن، نام «محمد» را برای خود انتخاب کرد، استاد مقدمه منطق، مقدمه فلسفه، زیباییشناسی، فلسفه علم، علم اخلاق، فلسفه مذهب و متافیزیک، بنیانگذار انجمن دانشجویان مسلمان دانشگاه تگزاس جنوبی و عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی است. انتشار محتوا، به معنای رد یا تأیید آن از سوی انجمن بین المللی ترنم صلح نیست … …منبع: ترنم صلح. ... دین و جامعه ۰۰:۵۴ ۱۳۹۸/۰۴/۲۵ پوشیدن چادر مشکی مستحب نیست. استفاده از رنگهای غیر از مشکی در حجاب، فینفسه محذوری ندارد کاظم قاضیزاده، رئیس مؤسسه پژوهشی فرهنگی فهیم. به لحاظ شرعی نمیتوان حکم وجوبی یا حکم تحریمی نسبت به چادر مشکی داشته باشیم، بلکه تنها در مواقعی، چادر مشکی ترجیح دارد. در برخی موارد محدود نیز چادر مشکی شاید مورد توصیه نبوده و اگر در حد لباس شهرت نیز باشد، شاید استفاده از آن حرام باشد … در مورد رنگ پوشش بانوان یکی از عناوین کلی که وجود دارد، حفظ کرامت و وقار زن با رنگی خاص، ساتر بودن و پوشش بیشتر با رنگی خاص و لباس شهرت بودن با رنگی خاص است. از باب حفظ کرامت و وقار زن نباید هر رنگی برای پوشش استفاده شود. از باب ساتر بودن و پوشش بیشتری که برای رنگ مشکی نسبت به رنگهای دیگر هست، بهتر است رنگ پوشش مشکی باشد. علاوه بر این موارد بهطورکلی در جوامع اسلامی چادر مشکی لباس شهرت نیست درحالیکه حداقل برخی از دیگر رنگها علاوه بر چادر در سایر لباسها، لباس شهرت هستند …متن کامل. طلبه بانو. ... دین و جامعه ۱۶:۱۰ ۱۳۹۸/۰۴/۲۲ بازخوانی بدون سانسور اندیشههای متفکرین برجسته در باب «آزادی» با روایت صاحب نظران مطرح کشوری در قالب طرح «برای انسان» … زمان: ۲۷و ۲۸ تیر، ۳و۴مرداد_۱۰و۱۱ مرداد. مکان: تهران، میدان ولیعصر (عج)، تقاطع ولیعصر (عج) - زرتشت. آیدی ادمین جهت ثبت نام و اطلاعات بیشتر:. به علت محدودیت ظرفیت کلاسها، حق تقدم با کسانی است که زودتر اقدام به ثبت نام نمایند …. ... دین و جامعه ۲۲:۱۱ ۱۳۹۸/۰۴/۲۱ ️ «رواداری اسلامی».. جان لاک از فیلسوفان سده هفدهم میلادی در انگلستان بود او از تأثیرگذارترین اندیشمندان عصر روشنگری شمرده میشود. نوشتههای او بر و ژان ژاک روسو، بسیاری از اندیشوران اسکاتلندی و انقلابیون آمریکائی اثرگذار بود. او که در بحبوحه جنگهای مذهبی اروپا میزیست، پس از سفری که به هلند انجام میدهد در جستجوی علل و اسباب شرایط غیرقابل تحمل روزگارش است. حاصل این دوره تفکر، نامهای به فردی خیالی است که بعدها یکی از دوستان نزدیکش تحت عنوان «نامهای درباب مدارا» آن را منتشر کرد …لاک در این نامه از حاکمان دینی آن روز جامعه انتقاد میکند و میگوید شرایط امروز جامعه محصول خودخواهیها و زیادهخواهیهای بشری است و ارتباطی با مسیحیت و کلیسا ندارد. از دیدگاه لاک، دین و کلیسا نه به منظور برانگیختن نوعی شکوه ظاهری و نه با هدف کسب تفوق دینی و مذهبی و نه برای اعمال فشار و اجبار نیستند، بلکه کارشان منظم کردن حیات بشری برمبنای فضیلت و تقواست. لاک به این مطلب اشاره میکند که خشونت دینی محصول اندیشه ایست که تلاش میکند با فشار و اجبار صرفا یک دین و عقیده خاص را بر جامعه حاکم کند. او میگوید دینداران افراطی، که با تعبیر زیلوت از آنها نام میبرد، از آن سبب سزاوار توبیخ هست ... دین و جامعه ۲۲:۰۷ ۱۳۹۸/۰۴/۲۱ ️ «نخستین کنفرانس بین المللی قرآن و سلامت اجتماعی».. برای اطلاعات بیشتر به وبسایت b۲n ir/۳۳۴۲۲ مراجعه نمایید …منبع: ترنم صلح. دین و جامعه ۱۸:۵۹ ۱۳۹۸/۰۴/۱۹ ️ اسلام، ایمان بدون عدالت را به رسمیت نمیشناسد امام موسی صدر: صدها دستور اسلامی، که عدالت اجتماعی و اقتصادی را در عمق عبادات وارد میسازد و آن را از جمله شرایط صحیح بودن آنها میشمارد، به روشنی نشان میدهد که عدالت اجتماعی و عدالت اقتصادی نهتنها دو حکم فرعی و دو واجب عادی و معمولی نیستند، بلکه بر پایه عقیده و ایمان استوارند و از آنها جداشدنی نیستند. اسلام ایمانی را که نتیجه آن عدالت در زندگی فرد و جامعه نباشد، برنمیتابد. از این رو عدالت اقتصادی و اجتماعی در اسلام ریشهدار، دائمی و فراگیر است، زیرا با طبیعت و هستی مؤمن درآمیخته و از درون فرد و جامعه مسلمان سرچشمه گرفته است … برگرفته از سخنرانی امام صدر در نهمین همایش اندیشه اسلامی در الجزایر / ۱۷ تیر۱۳۵۴ / کتاب رهیافتهای اقتصادی اسلام. منبع: نو اندیشی دینی کیان. ... دین و جامعه ۱۸:۵۷ ۱۳۹۸/۰۴/۱۹ داود فیرحی:..۱️⃣ فقه شیعه مفهوم «ترور» و «خودکشى» را تحریم کرده است اما عملیات شهادت طلبانه را ذیل مفهوم عمومى «جهاد دفاعى» قرار د شیعیان درباره جهاد دو دیدگاه را مطرح کردهاند: عده اى اندک از فقیهان شیعه جهاد را مطلقا دفاعى دانسته و از تقسیم جهاد به «ابتدایى» و «دفاعى» انتقاد کردهاند اما اغلب فقیهان شیعه تقسیم رایج مسلمانان از جهاد به «جهاد اولیه» و «دفاعى» را پذیرفتهاند؛ با این قید تعیین کننده که جهاد ابتدایى مشروط به حضور امام مبسوط الید معصوم است. چنین قیدى استراتژى جهادى شیعه در دوره غیبت را محصور در جهاد دفاعى و دفاع مشروع کرده است. بنابراین، از فقه شیعه به هیچ وجه نمى توان براى توجیه هیچ اقدام تروریستى و خشونت طلبانه بین المللى استفاده کرد …۲️⃣ همچنین فقه شیعه در استراتژى دفاعى خود، دو قید ممنوع دارد: تحریم فتک و غدر، منع ترور و حرمت نقض عهد و میثاق. بدین سان، استناد تروریستها و ادبیات تروریستى در حمایت شیعیان از تروریسم، یک خطاى حقوقى آشکار است. فقه شیعه ترور و نقض عهد و پیمان را مطلقا تحریم مى کند. منابع فقه شیعه علاوه بر مواضع بنیادى مزبور، ملاحظات مهم دیگرى را در استراتژى دفاعى خود لحاظ کردهاند:. اولا، وقتى دفاع واجب است که مهاجمان هجوم مسلحانه به درون خانه / مرزهاى جامعه اسلامى داشته و قصد جان و نا ... دین و جامعه ۱۷:۵۷ ۱۳۹۸/۰۴/۱۸ هشداری برای آینده مرجعیت شیعه.. خبرگزاری مهر؛ یادداشت وارده/علی مهدوی: هر مجتهدی جایز است ادعای مرجعیت کند، خمس بگیرد و فتوا دهد. اخلاق فردی هم میگوید: کاری به هیچ مجتهدی نداشته باشید؛ هرکسی آزاد است اعلام مرجعیت کند و اگر به وی انتقادی کردی یا نسبت به آینده به وی تذکر دادی، این دخالت در کار دیگران است …اما نه فقه نظام و نه اخلاق اجتماعی و نه حتی سیره متداول سلف گرانقدر، هیچیک جواز گزارههای فوق را ثابت نمیداند. اخلاق و تقوای اجتماعی، هر انسان مؤمنی را مکلف میداند که نسبت به آینده تشیع هوشیار باشد و تذکر دهد که اگر اینچنین نکند از دستور «کلکم راع و کلکم مسؤول» تخطی کرده است.. آیتالله مکارم شیرازی، آیتالله شبزندهدار، دیگر اعضای جامعه مدرسین بارها تذکرات مختلفی مبنی بر تعطیلی دفاتر مراجع تقلید متوفی، رعایت احتیاط و عدم اخذ خمس توسط بیوت ایشان دادهاند؛ چرا که اخلاق حقیقی رعایت این موارد و پرهیز از ورود به دایره مرجعیت است؛ مگر در شرایط خاصی که مطابق سیره سلف صالح است …مردم از اینکه حوزه از درون خود، دست به تذکر و اصلاح بزند هیچ ملول و ناراحت و زده نخواهند شد؛ اما از اینکه حس کنند بنیاد استوار مرجعیت از مدار سابق خود خارج شده و در حال تبدیل به نهادی ... دین و جامعه ۱۱:۳۴ ۱۳۹۸/۰۴/۱۷ دفاع تأملبرانگیز امامجمعهی مشهد از مناسکسازی …دیروز (۱۴ تیر ۱۳۹۸) آیتالله علمالهدی امامجمعه مشهد در خطبههای نمازجمعه به دف این شاید نخستین دفاع صریح و جدی یک مقام مذهبی رسمی در جمهوری اسلامی از مناسکسازی و نیز اعتراف به تولید مناسک توسط نظام سیاسی است و ازین جهت اهمیت زیادی دارد. نکتهی مهم دیگر اینکه ایشان تنها به دفاع سیاسی/مذهبی اکتفا نکرده، بلکه کوشیده است منطق و استدلالی هم برای مناسکسازی بیان کند که منطق قابل اعتنایی هم هست. به نظر ایشان مناسکسازی، سیرهی پیامبران و اهل بیت و پاسخی به نیاز جامعهی شیعی بوده است. هنوز به متن کامل خطبههای ایشان دست نیافتهام. ناچار گزارش این بخش از خطبهها را از سایت رسمی ایشان نقل میکنم: … «نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی، دهه کرامت را یک سنت حسنه توصیف کرد و گفت: دهه کرامت از جمله سنتهای حسنه و ارزشمندی است که در سالهای اخیر تثبیت شد و جا افتاده همه افراد در نقاط مختلف در داخل و خارج کشور در ایام دهه کرامت توجه خاصی به ولایت خاصه امام هشتم (ع) دارند. ایشان با انتقاد از برخی افراد که دهه کرامت را مناسکی خودساخته میدانند، خاطرنشان کرد: متأسفانه برخی افراد ناآگاه این را بهعنوان نقطه ضد ارزشی، مشکل و اشکال مطرح میکنند، میگویند مناسک سازی میکنید با دهه کرامت ر ... دین و جامعه ۲۲:۵۸ ۱۳۹۸/۰۴/۱۳ چالشهای تاریخنگاری دین.. حسن یوسفی اشکوری.. ️درآمد اول بگویم که من هم از گذشتهها (حتی از دوران نوجوانی) به تاریخ و موضوعات تاریخی علاقهمند بودهام و هم بعدها به طور متمرکز روی تاریخ اسلام کار کرده و چند سالی نیز در دانشگاه تاریخ اسلام تدریس کرده و مقالات متعددی در دایره المعارف بزرگ اسلامی و دایره المعارف تشیع نوشتهام که الان در مجلدات مختلف این مجموعهها موجودند. در پانزده سال اخیر نیز با تمرکز بیشتر روی تاریخ ایران پیش از اسلام و بعد قرن نخست هجرت کار کرده و هنوز هم ادامه دارد. فرازهایی از این تحقیق و نگارش با عنوان «جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام»، ابتدا در وب سایت زیتون منتشر شده و بعد در دو جلد جداگانه انتشار یافته و در «آمازون» قابل دسترسی اند. اما امروز میخواهم در جمع فرهیختگان این جمع تحت عنوان «چالشهای تاریخ نگاری دین» نکاتی را عرض کنم و در واقع دغدغههای روزمرهام را با شما به اشتراک بگذارم و احیانا از نقطه نظرهایتان استفاده کنم …️بنیاد محوری چالش تاریخ نگاری دین. بنیاد محوری چالش مورد نظر در یک تقریر اجمالی این است: تاریخ به مثابه یک علم (هرچند ظنیترین علم) صرفا به تحقیق کافی و روشمند و تعادل و تراجیح معقول و ... دین و جامعه ۱۲:۵۳ ۱۳۹۸/۰۴/۱۲ ️سخنرانی در جمع گروهی از مدیران تولید بمناسبت شهادت امام صادق (ع).. موضوع: نگاه دین به دنیا نگاه دین به دنیا.mp3 (13.7 MB) دانلود و مشاهده در تلگرام محمدسروش محلاتی. ️شهرری، ۱۰تیرماه ۹۸. منبع: کانال محمد سروش محلاتی. دین و جامعه ۱۱:۴۲ ۱۳۹۸/۰۴/۱۰ آن چیزی که ارزش دارد فرمانبرداری انتخابی است» (بهشتی، ۱۳۷۷: ۹) اصطلاحی که خود بهشتی بهکار میبرد برای توصیف بینش ترمیمگرایان دینی دربارهی امر به معروف و نهی از منکر بسیار دقیق است: «فرمانبرداری انتخابی». تصور کنید ده راه پیش پای انسان باشد که ۹ تای آن صواب (با درجات متفاوت) و راه دهم راه ضلالت و گمراهی باشد. در اینجا ما به فرد میگوییم که حق داری از میان این ده راه یکی را برگزینی. توصیهی ما این است که راه دهم را انتخاب نکنی چون به ضلالت منجر خواهد شد. اگر فرد مورد نظر یکی از راههای صواب را انتخاب کرد، او «فرمانبرداری انتخابی» مورد نظر را تحقق بخشیده است. از نظر بهشتی خطاست که ما راه دهم را حذف کنیم یا فرد را مجبور سازیم که یکی از نه راه را طی کند. شق اول به «فرمانبرداری اجباری» میانجامد و شق دوم تحمیل دین است. اما تصور آیتالله بهشتی از شرایط اجتماعی بهویژه در دوران مدرن تصوری ساده و غیرواقعبینانه است. راههای ضلالت در جامعه اگر بیشتر از راههای صواب نباشد کمتر نیست. ... دین و جامعه ۱۱:۴۰ ۱۳۹۸/۰۴/۱۰ ️اسلام و محدودسازی آزادی بشری: بررسی انتقادی آرای بهشتی.. حسن محدثی گیلوایی این روزها برخی در حال ساختن تصویری آرمانی و بسیار آزاداندیشانه از آیتالله بهشتی هستند. اما بررسی آرای او نشان میدهد این تصویرسازیهای ایدهآل از بهشتی کاذب است. بخشی از کتاب در حال انتشار «تخریب قلمرو دینی» نوشتهی حسن محدثی گیلوایی و رسول انبارداران در همین باره تقدیم میشود تا مخاطبان گرامی بهنحو دقیقتری با آرای آیت الله بهشتی آشنا شوند. اگر چه بین آرای او بهعنوان یک ترمیمگرای دینی با آرای محافظتگرایان دینی (نظیر آیتالله مصباح یزدی) تفاوت فاحشی وجود دارد، اما نمیتوان بهشتی را فردی آزاداندیش تلقی کرد. بین آرای او و آرای کسانی چون سیدموسی صدر و علی شریعتی نیز تفاوتهای جدی و قابل اعتنایی وجود دارد. …. آیتالله بهشتی معتقد است که «انسان … موجودی است چند بعدی با ابعاد گوناگون، مایههای رنگارنگ» (بهشتی۹:۱۳۷۷). بهعلاوه، «انسان اسلام انسانی است آزاد و این آزادی را رایگان به او ندادهاند، این آزادی را به او دادهاند و به او گفتهاند ای انسان آیندهات و سرنوشتت را خودت بساز» (همان). بر این اساس، بهشتی معتقد است که «اسلام هیچ] چیز [را بر کسی ت ... دین و جامعه ۱۶:۴۰ ۱۳۹۸/۰۴/۰۸ تفاوت حجاب شرعی با پوشش اخلاقی. سید حمید حسینی اگر چه میان حکم شرعی ستر بهمعنی حدود خاصی که باید به حکم دین از نامحرم پوشانده شود با مفهوم اخلاقی آن که نوعی پوشش عرفی است، پیوندی عمیق وجود دارد، ولی بیتوجهی به تفاوت این دو، موجب اشتباهاتی بزرگ، هم در میان برخی ملتزمان به حجاب شرعی و هم در مسلمانان غیر پایبند به حجاب شده است …ما وقتی حجاب را نه بهعنوان ارزشی اخلاقی، بلکه بهمثابهٔ حکمی شرعی در نظر بگیریم، دیگر نمیتوانیم آن را از ایمان شخصی و حدود دقیق احکام تعبدی جدا کنیم. چرا که در این فرض حتی آشکار ساختن چند تار مو هم تعبد کسانی که واجب بودن پوشاندنش را پذیرفتهاند خدشهدار میکند و اگر کسی بگوید با این مقدار، به عفت شخص یا جامعه لطمهای وارد نمیشود، به او خواهیم گفت: پایبندی به فرمان خداوند در گرو رعایت دقیق مرزهای آن است. اما وقتی حجاب را بهعنوان رفتاری اخلاقی و صرفا برای حفظ عفاف در نظر بگیریم، دیگر منتظر حدود و مقرراتی شرعی در این زمینه نمیمانیم و پوششی را که عرف و فرهنگ هر جامعه بهعنوان حداقل لازم برای این منظور ضروری بشمارد ملاک قرار خواهیم داد …مشکل اصلی در موضوع حجاب با خلط میان این دو مفهوم پدید آمده است. یعنی بسی ... دین و جامعه ۱۶:۳۸ ۱۳۹۸/۰۴/۰۸ ️سرطان تقلید در حوزههای علمیه️. (چرا «بخارای حوزوی» متولد نمیشود؟).. مهدی سلیمانیه مجلات علمی و پژوهشی چندین سال است که در ادامه فرآیند «بروکراتیزه شدن» و «شبهدانشگاهی شدن» حوزه، در این نهاد تکثیر میشوند. ظهور و تکثیری که نشان میدهد ساز و کارهای درونی حوزوی، دیگر برای تشویق طلاب به نوشتن کفایت نمیکند. ساز و کارهایی که نشان میدهد چگونه حوزه نیز به تقلید چشمبسته از مسیر دانشگاه افتاده است. مسیری که نشان میدهد که چگونه از «ساختن فرم» خاص خود عاجز مانده است. فرمی که با تاریخ، داشتهها، سرمایهها و منابع فرهنگی چند صدسالهاش نسبی داشته باشد و به صورتی «اجتهاد» ی، این بار نه در محتوا، که در فرم، خلاقانه ظهور کند.. سؤال این است که این ساز و کار «مجلات علمی و پژوهشی» که در خود دانشگاه هم سالهاست شکست خورده و به خصوص در رشتههای علومانسانی، غالبا سهم و اثری در تولید دانش نداشته و اغلب تنها به کار ارتقاء و امتیاز و افزایش حقوق و تبدیل وضعیت و استخدام و هیأت علمی شدن دانشگاهیان آمده است، چطور به حوزههای علمیه هم سرایت کردهاست. آیا جز این است که علاقمندی حوزویان به این مجلات، نشان از تمایل پیدا و پنهان آنان به کسب امتیازات مالی و مادی و ارتقاء، چه در نظام دانشگاه و چه ... دین و جامعه ۰۹:۳۶ ۱۳۹۸/۰۴/۰۵ حکومت دینی؛ امکان یا امتناع؟.. حکومتها را به استبدادی و دموکراتیک تقسیم میکنند نوع سوم در تصور نمیگنجد؛ زیرا حکومتها یا در فرایندی آزاد و بدون فیلترهای ایدئولوژیک یا طبقاتی یا حزبی شکل میگیرند و استمرار مییابند یا با دخالت عواملی که همه یا بخشی از آزادیهای سیاسی جامعه را نقض میکنند. در نظامهای دموکراتیک، لاجرم غلبۀ کمی و کیفی با نهادهای انتخابی است و نیز همۀ مسئولیتها زمان محدود و قلمرو معین (تفکیک قوا) دارد. اما در نظامهای استبدادی (از الیگارشی و آریستوکراسی تا خودکامگی فردی)، مسئولیتهای انتصابی دست بالا را دارند و زمام امور در دست اقلیتی مقتدر و منسجم است.. اینکه در جهان امروز حکومت دموکراتیک وجود خارجی دارد یا نه، و اینکه کدامیک از این دو نوع حکومت، به نفع شهروندان است، سخن دیگری است. در اینجا سخن من این است که دین نه با دموکراسی سازگار است و نه با استبداد. بنابراین حکومت موصوف به دینی باید قادر به تولید نوع سومی از حکومت باشد که به نظر ناممکن میآید؛ مگر از رهگذر بازی با الفاظ. هیچ کس مانند شیخ فضل الله نوری، درست و صریح و شجاعانه دربارۀ ناهمدلی دین با دموکراسی سخن نگفته است. خلاصه و عصارۀ سخن او در لوایح و سخنرانیهایش این است که در دموکراسی، مرد ... دین و جامعه ۰۹:۳۳ ۱۳۹۸/۰۴/۰۵ عصر جمعه و تبلیغ مهدویت سکولار!.. سلمان کدیور.. به طاها به یاسین به معراج احمد به قدر و به کوثر به رضوان و طوبی. به وحی الهی به قران جاری. به تورات موسی و انجیل عیسی. بسی پادشاهی کنم در گدایی. چو باشم گدای گدایان زهرا (س). این آهنگ چند سال است به عنوان مهمترین دستاورد رسانه ملی، در ترویج مهدویت، در بازه زمانی سی دقیقه قبل از مغرب، به طور هم زمان از تمام شبکههای تلویزیونی و رادیویی، با همگامی مناظر طبیعت مثل آبشار و گل و بلبل و ابر و آسمان پخش میشود …آهنگی تهی، از هرگونه حقیقت ظهور که مخاطب دلخسته را با چکاندن چند قطره اشک، به خلسهای خوشایند وارد میسازد …اگر عاشقانه هوادار یاری،. اگر مخلصانه گرفتار یاری،. اگر آبرو میگذاری به پایش،. یقینا یقینا خریدار یاری،. ... ‹ 7 8 9 10 11 12 13 ›
دین و جامعه ۱۲:۰۸ ۱۳۹۸/۰۵/۱۰ حجاب؛ شرعی یا عرفی؟.. رضا بابایی پوشش زن، مهمترین مسئلۀ فرهنگی، دینی، حقوقی و امنیتی ایران در چهل سال گذشته بوده است. هیچیک از آرمانهای انسانی یا دینی (مانند عدالت، توسعه، اخلاق و معنویت، حقوق بشر، آزادیهای مدنی، برابری فرصتها و استقلال قوا) در ایران اسلامی نتوانست به جایگاهی نزدیک به حجاب و چادر دست یابد و به اندازۀ آن موضوع خطابههای دینی و باعث نگرانی مسئولان کشوری و لشگری، و معیار خوب و بد شود؛ چندانکه اکنون پوشش حداکثری، تنها یا مهمترین توقع جمهوری اسلامی از زن مسلمان و حتی نامسلمان است و برای زن نیز گویی وظیفهای مهمتر و زنانهتر از آن نمیشناسد. امروز، حجاب شرعی اجباری، حتی بیش از اصل دین و انقلاب، مردم را به دو گروه موافق و مخالف تقسیم کرده و آنان را در برابر هم نهاده است … اینکه چرا پس از انقلاب، حجاب چنین جایگاهی یافت و پرچم دین را در دست گرفت و همچنان بخشی مهم از بودجۀ فرهنگی و تبلیغاتی کشور را میبلعد و بیش از اموری همچون نابودی محیط زیست، اعتیاد، طلاق، تورم، آلودگی هوا، ترافیک و خشونت علیه زنان، مسئولان کشوری را نگران میکند، به گمان من بیشتر علل سیاسی و حکومتی دارد تا انگیزههای دینی و اخلاقی. به ...
دین و جامعه ۱۲:۰۴ ۱۳۹۸/۰۵/۱۰ دین سیاسیشده …️دکتر محمدجواد کاشی …زندگی را دارایی میدانیم به همین جهت مرگ را لحظهای میانگاریم که این دارایی را از ما میستانند. اما درک زندگی به مثابه یک فقدان، یک نیاز، و یک خواست ناتمام تصویری تازه از زندگی تولید میکند و البته تصویری تازه از مرگ. زندگی را پر شور تجربه میکنیم شور ناشی از هجران یا گاه شور ناشی از شوق وصل. گاه در اندوه ناکامی و گاه در شور رسیدن پیامی از آنی که نیست. اما روال متعارف زندگی و بخصوص زندگی اجتماعی و سیاسی مستلزم فراموشی است. مستلزم این باور دروغ که زندگی یک دارایی است. جز با این دروغ زندگی قوام نمییابد. اما به شرطی که گاهی آنچه را فراموش کردهایم، به یاد بیاوریم و الا یکسره در آتش ناشی از دروغ کباب میشویم. زندگی در گوهر خود یک فقدان است. ...
دین و جامعه ۰۰:۲۰ ۱۳۹۸/۰۵/۰۵ فقه و مصلحت.. مهراب صادقنیا در خبرها آمده بود که آیتالله استادی به پخش مسابقههای ورزشی بانوان از تلویزیون انتقاد کرده و گفتهاند: اساس مشکل ما در بحث حجاب، عملکرد نادرست صداوسیما است …. صداوسیما وقتی میخواهد تبلیغ گوجه فرنگی کند یا با کسی مصاحبه کند خانمی میآورد با پوششی نادرست و یا همه ورزشهای دختران را در صدا و سیما نشان میدهد. … این کار اثر کار دیگران را خنثی میکند و آن وقت انتظار داریم که دختران محجبه شوند. ". از سالها پیش با این حساسیت فقهی آیتالله آشنا بودم. چندین سال پیش یکی از دوستان من در یک پروژه مطالعاتی با ایشان همکاری میکرد. میگفت وقتی تلفن محل کار ما زنگ میخورد و جناب آیتالله استادی پاسخ میدهند، اگر تماسگیرنده یک خانم (از بستگان همکاران) باشد، ایشان بدون هیچ حرفی گوشی را به کناری میگذارند و میگویند یکی بیاد ببینه این چی میخواد! از نظر ایشان همکلام شدن با زن نامحرم تا این اندازه ایراد دارد. به هر حال، به نظرم آنچه ایشان در بارهی پخش مسابقههای ورزشی از صدا و سیما گفتهاند، باور فقهی ایشان است. ...
دین و جامعه ۰۱:۲۰ ۱۳۹۸/۰۴/۲۵ ️What does it mean to be Shia?. ️پروفسور لنگهازن از تشیع و وظایف شیعیان در آمریکا میگوید! مرورگر شما از ویدیو پشتیبانی نمیکند. دانلود و مشاهده در تلگرام گری کارل لگنهازن که بعد از مسلمان شدن، نام «محمد» را برای خود انتخاب کرد، استاد مقدمه منطق، مقدمه فلسفه، زیباییشناسی، فلسفه علم، علم اخلاق، فلسفه مذهب و متافیزیک، بنیانگذار انجمن دانشجویان مسلمان دانشگاه تگزاس جنوبی و عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی است. انتشار محتوا، به معنای رد یا تأیید آن از سوی انجمن بین المللی ترنم صلح نیست … …منبع: ترنم صلح. ...
دین و جامعه ۰۰:۵۴ ۱۳۹۸/۰۴/۲۵ پوشیدن چادر مشکی مستحب نیست. استفاده از رنگهای غیر از مشکی در حجاب، فینفسه محذوری ندارد کاظم قاضیزاده، رئیس مؤسسه پژوهشی فرهنگی فهیم. به لحاظ شرعی نمیتوان حکم وجوبی یا حکم تحریمی نسبت به چادر مشکی داشته باشیم، بلکه تنها در مواقعی، چادر مشکی ترجیح دارد. در برخی موارد محدود نیز چادر مشکی شاید مورد توصیه نبوده و اگر در حد لباس شهرت نیز باشد، شاید استفاده از آن حرام باشد … در مورد رنگ پوشش بانوان یکی از عناوین کلی که وجود دارد، حفظ کرامت و وقار زن با رنگی خاص، ساتر بودن و پوشش بیشتر با رنگی خاص و لباس شهرت بودن با رنگی خاص است. از باب حفظ کرامت و وقار زن نباید هر رنگی برای پوشش استفاده شود. از باب ساتر بودن و پوشش بیشتری که برای رنگ مشکی نسبت به رنگهای دیگر هست، بهتر است رنگ پوشش مشکی باشد. علاوه بر این موارد بهطورکلی در جوامع اسلامی چادر مشکی لباس شهرت نیست درحالیکه حداقل برخی از دیگر رنگها علاوه بر چادر در سایر لباسها، لباس شهرت هستند …متن کامل. طلبه بانو. ...
دین و جامعه ۱۶:۱۰ ۱۳۹۸/۰۴/۲۲ بازخوانی بدون سانسور اندیشههای متفکرین برجسته در باب «آزادی» با روایت صاحب نظران مطرح کشوری در قالب طرح «برای انسان» … زمان: ۲۷و ۲۸ تیر، ۳و۴مرداد_۱۰و۱۱ مرداد. مکان: تهران، میدان ولیعصر (عج)، تقاطع ولیعصر (عج) - زرتشت. آیدی ادمین جهت ثبت نام و اطلاعات بیشتر:. به علت محدودیت ظرفیت کلاسها، حق تقدم با کسانی است که زودتر اقدام به ثبت نام نمایند …. ...
دین و جامعه ۲۲:۱۱ ۱۳۹۸/۰۴/۲۱ ️ «رواداری اسلامی».. جان لاک از فیلسوفان سده هفدهم میلادی در انگلستان بود او از تأثیرگذارترین اندیشمندان عصر روشنگری شمرده میشود. نوشتههای او بر و ژان ژاک روسو، بسیاری از اندیشوران اسکاتلندی و انقلابیون آمریکائی اثرگذار بود. او که در بحبوحه جنگهای مذهبی اروپا میزیست، پس از سفری که به هلند انجام میدهد در جستجوی علل و اسباب شرایط غیرقابل تحمل روزگارش است. حاصل این دوره تفکر، نامهای به فردی خیالی است که بعدها یکی از دوستان نزدیکش تحت عنوان «نامهای درباب مدارا» آن را منتشر کرد …لاک در این نامه از حاکمان دینی آن روز جامعه انتقاد میکند و میگوید شرایط امروز جامعه محصول خودخواهیها و زیادهخواهیهای بشری است و ارتباطی با مسیحیت و کلیسا ندارد. از دیدگاه لاک، دین و کلیسا نه به منظور برانگیختن نوعی شکوه ظاهری و نه با هدف کسب تفوق دینی و مذهبی و نه برای اعمال فشار و اجبار نیستند، بلکه کارشان منظم کردن حیات بشری برمبنای فضیلت و تقواست. لاک به این مطلب اشاره میکند که خشونت دینی محصول اندیشه ایست که تلاش میکند با فشار و اجبار صرفا یک دین و عقیده خاص را بر جامعه حاکم کند. او میگوید دینداران افراطی، که با تعبیر زیلوت از آنها نام میبرد، از آن سبب سزاوار توبیخ هست ...
دین و جامعه ۲۲:۰۷ ۱۳۹۸/۰۴/۲۱ ️ «نخستین کنفرانس بین المللی قرآن و سلامت اجتماعی».. برای اطلاعات بیشتر به وبسایت b۲n ir/۳۳۴۲۲ مراجعه نمایید …منبع: ترنم صلح.
دین و جامعه ۱۸:۵۹ ۱۳۹۸/۰۴/۱۹ ️ اسلام، ایمان بدون عدالت را به رسمیت نمیشناسد امام موسی صدر: صدها دستور اسلامی، که عدالت اجتماعی و اقتصادی را در عمق عبادات وارد میسازد و آن را از جمله شرایط صحیح بودن آنها میشمارد، به روشنی نشان میدهد که عدالت اجتماعی و عدالت اقتصادی نهتنها دو حکم فرعی و دو واجب عادی و معمولی نیستند، بلکه بر پایه عقیده و ایمان استوارند و از آنها جداشدنی نیستند. اسلام ایمانی را که نتیجه آن عدالت در زندگی فرد و جامعه نباشد، برنمیتابد. از این رو عدالت اقتصادی و اجتماعی در اسلام ریشهدار، دائمی و فراگیر است، زیرا با طبیعت و هستی مؤمن درآمیخته و از درون فرد و جامعه مسلمان سرچشمه گرفته است … برگرفته از سخنرانی امام صدر در نهمین همایش اندیشه اسلامی در الجزایر / ۱۷ تیر۱۳۵۴ / کتاب رهیافتهای اقتصادی اسلام. منبع: نو اندیشی دینی کیان. ...
دین و جامعه ۱۸:۵۷ ۱۳۹۸/۰۴/۱۹ داود فیرحی:..۱️⃣ فقه شیعه مفهوم «ترور» و «خودکشى» را تحریم کرده است اما عملیات شهادت طلبانه را ذیل مفهوم عمومى «جهاد دفاعى» قرار د شیعیان درباره جهاد دو دیدگاه را مطرح کردهاند: عده اى اندک از فقیهان شیعه جهاد را مطلقا دفاعى دانسته و از تقسیم جهاد به «ابتدایى» و «دفاعى» انتقاد کردهاند اما اغلب فقیهان شیعه تقسیم رایج مسلمانان از جهاد به «جهاد اولیه» و «دفاعى» را پذیرفتهاند؛ با این قید تعیین کننده که جهاد ابتدایى مشروط به حضور امام مبسوط الید معصوم است. چنین قیدى استراتژى جهادى شیعه در دوره غیبت را محصور در جهاد دفاعى و دفاع مشروع کرده است. بنابراین، از فقه شیعه به هیچ وجه نمى توان براى توجیه هیچ اقدام تروریستى و خشونت طلبانه بین المللى استفاده کرد …۲️⃣ همچنین فقه شیعه در استراتژى دفاعى خود، دو قید ممنوع دارد: تحریم فتک و غدر، منع ترور و حرمت نقض عهد و میثاق. بدین سان، استناد تروریستها و ادبیات تروریستى در حمایت شیعیان از تروریسم، یک خطاى حقوقى آشکار است. فقه شیعه ترور و نقض عهد و پیمان را مطلقا تحریم مى کند. منابع فقه شیعه علاوه بر مواضع بنیادى مزبور، ملاحظات مهم دیگرى را در استراتژى دفاعى خود لحاظ کردهاند:. اولا، وقتى دفاع واجب است که مهاجمان هجوم مسلحانه به درون خانه / مرزهاى جامعه اسلامى داشته و قصد جان و نا ...
دین و جامعه ۱۷:۵۷ ۱۳۹۸/۰۴/۱۸ هشداری برای آینده مرجعیت شیعه.. خبرگزاری مهر؛ یادداشت وارده/علی مهدوی: هر مجتهدی جایز است ادعای مرجعیت کند، خمس بگیرد و فتوا دهد. اخلاق فردی هم میگوید: کاری به هیچ مجتهدی نداشته باشید؛ هرکسی آزاد است اعلام مرجعیت کند و اگر به وی انتقادی کردی یا نسبت به آینده به وی تذکر دادی، این دخالت در کار دیگران است …اما نه فقه نظام و نه اخلاق اجتماعی و نه حتی سیره متداول سلف گرانقدر، هیچیک جواز گزارههای فوق را ثابت نمیداند. اخلاق و تقوای اجتماعی، هر انسان مؤمنی را مکلف میداند که نسبت به آینده تشیع هوشیار باشد و تذکر دهد که اگر اینچنین نکند از دستور «کلکم راع و کلکم مسؤول» تخطی کرده است.. آیتالله مکارم شیرازی، آیتالله شبزندهدار، دیگر اعضای جامعه مدرسین بارها تذکرات مختلفی مبنی بر تعطیلی دفاتر مراجع تقلید متوفی، رعایت احتیاط و عدم اخذ خمس توسط بیوت ایشان دادهاند؛ چرا که اخلاق حقیقی رعایت این موارد و پرهیز از ورود به دایره مرجعیت است؛ مگر در شرایط خاصی که مطابق سیره سلف صالح است …مردم از اینکه حوزه از درون خود، دست به تذکر و اصلاح بزند هیچ ملول و ناراحت و زده نخواهند شد؛ اما از اینکه حس کنند بنیاد استوار مرجعیت از مدار سابق خود خارج شده و در حال تبدیل به نهادی ...
دین و جامعه ۱۱:۳۴ ۱۳۹۸/۰۴/۱۷ دفاع تأملبرانگیز امامجمعهی مشهد از مناسکسازی …دیروز (۱۴ تیر ۱۳۹۸) آیتالله علمالهدی امامجمعه مشهد در خطبههای نمازجمعه به دف این شاید نخستین دفاع صریح و جدی یک مقام مذهبی رسمی در جمهوری اسلامی از مناسکسازی و نیز اعتراف به تولید مناسک توسط نظام سیاسی است و ازین جهت اهمیت زیادی دارد. نکتهی مهم دیگر اینکه ایشان تنها به دفاع سیاسی/مذهبی اکتفا نکرده، بلکه کوشیده است منطق و استدلالی هم برای مناسکسازی بیان کند که منطق قابل اعتنایی هم هست. به نظر ایشان مناسکسازی، سیرهی پیامبران و اهل بیت و پاسخی به نیاز جامعهی شیعی بوده است. هنوز به متن کامل خطبههای ایشان دست نیافتهام. ناچار گزارش این بخش از خطبهها را از سایت رسمی ایشان نقل میکنم: … «نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی، دهه کرامت را یک سنت حسنه توصیف کرد و گفت: دهه کرامت از جمله سنتهای حسنه و ارزشمندی است که در سالهای اخیر تثبیت شد و جا افتاده همه افراد در نقاط مختلف در داخل و خارج کشور در ایام دهه کرامت توجه خاصی به ولایت خاصه امام هشتم (ع) دارند. ایشان با انتقاد از برخی افراد که دهه کرامت را مناسکی خودساخته میدانند، خاطرنشان کرد: متأسفانه برخی افراد ناآگاه این را بهعنوان نقطه ضد ارزشی، مشکل و اشکال مطرح میکنند، میگویند مناسک سازی میکنید با دهه کرامت ر ...
دین و جامعه ۲۲:۵۸ ۱۳۹۸/۰۴/۱۳ چالشهای تاریخنگاری دین.. حسن یوسفی اشکوری.. ️درآمد اول بگویم که من هم از گذشتهها (حتی از دوران نوجوانی) به تاریخ و موضوعات تاریخی علاقهمند بودهام و هم بعدها به طور متمرکز روی تاریخ اسلام کار کرده و چند سالی نیز در دانشگاه تاریخ اسلام تدریس کرده و مقالات متعددی در دایره المعارف بزرگ اسلامی و دایره المعارف تشیع نوشتهام که الان در مجلدات مختلف این مجموعهها موجودند. در پانزده سال اخیر نیز با تمرکز بیشتر روی تاریخ ایران پیش از اسلام و بعد قرن نخست هجرت کار کرده و هنوز هم ادامه دارد. فرازهایی از این تحقیق و نگارش با عنوان «جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام»، ابتدا در وب سایت زیتون منتشر شده و بعد در دو جلد جداگانه انتشار یافته و در «آمازون» قابل دسترسی اند. اما امروز میخواهم در جمع فرهیختگان این جمع تحت عنوان «چالشهای تاریخ نگاری دین» نکاتی را عرض کنم و در واقع دغدغههای روزمرهام را با شما به اشتراک بگذارم و احیانا از نقطه نظرهایتان استفاده کنم …️بنیاد محوری چالش تاریخ نگاری دین. بنیاد محوری چالش مورد نظر در یک تقریر اجمالی این است: تاریخ به مثابه یک علم (هرچند ظنیترین علم) صرفا به تحقیق کافی و روشمند و تعادل و تراجیح معقول و ...
دین و جامعه ۱۲:۵۳ ۱۳۹۸/۰۴/۱۲ ️سخنرانی در جمع گروهی از مدیران تولید بمناسبت شهادت امام صادق (ع).. موضوع: نگاه دین به دنیا نگاه دین به دنیا.mp3 (13.7 MB) دانلود و مشاهده در تلگرام محمدسروش محلاتی. ️شهرری، ۱۰تیرماه ۹۸. منبع: کانال محمد سروش محلاتی.
دین و جامعه ۱۱:۴۲ ۱۳۹۸/۰۴/۱۰ آن چیزی که ارزش دارد فرمانبرداری انتخابی است» (بهشتی، ۱۳۷۷: ۹) اصطلاحی که خود بهشتی بهکار میبرد برای توصیف بینش ترمیمگرایان دینی دربارهی امر به معروف و نهی از منکر بسیار دقیق است: «فرمانبرداری انتخابی». تصور کنید ده راه پیش پای انسان باشد که ۹ تای آن صواب (با درجات متفاوت) و راه دهم راه ضلالت و گمراهی باشد. در اینجا ما به فرد میگوییم که حق داری از میان این ده راه یکی را برگزینی. توصیهی ما این است که راه دهم را انتخاب نکنی چون به ضلالت منجر خواهد شد. اگر فرد مورد نظر یکی از راههای صواب را انتخاب کرد، او «فرمانبرداری انتخابی» مورد نظر را تحقق بخشیده است. از نظر بهشتی خطاست که ما راه دهم را حذف کنیم یا فرد را مجبور سازیم که یکی از نه راه را طی کند. شق اول به «فرمانبرداری اجباری» میانجامد و شق دوم تحمیل دین است. اما تصور آیتالله بهشتی از شرایط اجتماعی بهویژه در دوران مدرن تصوری ساده و غیرواقعبینانه است. راههای ضلالت در جامعه اگر بیشتر از راههای صواب نباشد کمتر نیست. ...
دین و جامعه ۱۱:۴۰ ۱۳۹۸/۰۴/۱۰ ️اسلام و محدودسازی آزادی بشری: بررسی انتقادی آرای بهشتی.. حسن محدثی گیلوایی این روزها برخی در حال ساختن تصویری آرمانی و بسیار آزاداندیشانه از آیتالله بهشتی هستند. اما بررسی آرای او نشان میدهد این تصویرسازیهای ایدهآل از بهشتی کاذب است. بخشی از کتاب در حال انتشار «تخریب قلمرو دینی» نوشتهی حسن محدثی گیلوایی و رسول انبارداران در همین باره تقدیم میشود تا مخاطبان گرامی بهنحو دقیقتری با آرای آیت الله بهشتی آشنا شوند. اگر چه بین آرای او بهعنوان یک ترمیمگرای دینی با آرای محافظتگرایان دینی (نظیر آیتالله مصباح یزدی) تفاوت فاحشی وجود دارد، اما نمیتوان بهشتی را فردی آزاداندیش تلقی کرد. بین آرای او و آرای کسانی چون سیدموسی صدر و علی شریعتی نیز تفاوتهای جدی و قابل اعتنایی وجود دارد. …. آیتالله بهشتی معتقد است که «انسان … موجودی است چند بعدی با ابعاد گوناگون، مایههای رنگارنگ» (بهشتی۹:۱۳۷۷). بهعلاوه، «انسان اسلام انسانی است آزاد و این آزادی را رایگان به او ندادهاند، این آزادی را به او دادهاند و به او گفتهاند ای انسان آیندهات و سرنوشتت را خودت بساز» (همان). بر این اساس، بهشتی معتقد است که «اسلام هیچ] چیز [را بر کسی ت ...
دین و جامعه ۱۶:۴۰ ۱۳۹۸/۰۴/۰۸ تفاوت حجاب شرعی با پوشش اخلاقی. سید حمید حسینی اگر چه میان حکم شرعی ستر بهمعنی حدود خاصی که باید به حکم دین از نامحرم پوشانده شود با مفهوم اخلاقی آن که نوعی پوشش عرفی است، پیوندی عمیق وجود دارد، ولی بیتوجهی به تفاوت این دو، موجب اشتباهاتی بزرگ، هم در میان برخی ملتزمان به حجاب شرعی و هم در مسلمانان غیر پایبند به حجاب شده است …ما وقتی حجاب را نه بهعنوان ارزشی اخلاقی، بلکه بهمثابهٔ حکمی شرعی در نظر بگیریم، دیگر نمیتوانیم آن را از ایمان شخصی و حدود دقیق احکام تعبدی جدا کنیم. چرا که در این فرض حتی آشکار ساختن چند تار مو هم تعبد کسانی که واجب بودن پوشاندنش را پذیرفتهاند خدشهدار میکند و اگر کسی بگوید با این مقدار، به عفت شخص یا جامعه لطمهای وارد نمیشود، به او خواهیم گفت: پایبندی به فرمان خداوند در گرو رعایت دقیق مرزهای آن است. اما وقتی حجاب را بهعنوان رفتاری اخلاقی و صرفا برای حفظ عفاف در نظر بگیریم، دیگر منتظر حدود و مقرراتی شرعی در این زمینه نمیمانیم و پوششی را که عرف و فرهنگ هر جامعه بهعنوان حداقل لازم برای این منظور ضروری بشمارد ملاک قرار خواهیم داد …مشکل اصلی در موضوع حجاب با خلط میان این دو مفهوم پدید آمده است. یعنی بسی ...
دین و جامعه ۱۶:۳۸ ۱۳۹۸/۰۴/۰۸ ️سرطان تقلید در حوزههای علمیه️. (چرا «بخارای حوزوی» متولد نمیشود؟).. مهدی سلیمانیه مجلات علمی و پژوهشی چندین سال است که در ادامه فرآیند «بروکراتیزه شدن» و «شبهدانشگاهی شدن» حوزه، در این نهاد تکثیر میشوند. ظهور و تکثیری که نشان میدهد ساز و کارهای درونی حوزوی، دیگر برای تشویق طلاب به نوشتن کفایت نمیکند. ساز و کارهایی که نشان میدهد چگونه حوزه نیز به تقلید چشمبسته از مسیر دانشگاه افتاده است. مسیری که نشان میدهد که چگونه از «ساختن فرم» خاص خود عاجز مانده است. فرمی که با تاریخ، داشتهها، سرمایهها و منابع فرهنگی چند صدسالهاش نسبی داشته باشد و به صورتی «اجتهاد» ی، این بار نه در محتوا، که در فرم، خلاقانه ظهور کند.. سؤال این است که این ساز و کار «مجلات علمی و پژوهشی» که در خود دانشگاه هم سالهاست شکست خورده و به خصوص در رشتههای علومانسانی، غالبا سهم و اثری در تولید دانش نداشته و اغلب تنها به کار ارتقاء و امتیاز و افزایش حقوق و تبدیل وضعیت و استخدام و هیأت علمی شدن دانشگاهیان آمده است، چطور به حوزههای علمیه هم سرایت کردهاست. آیا جز این است که علاقمندی حوزویان به این مجلات، نشان از تمایل پیدا و پنهان آنان به کسب امتیازات مالی و مادی و ارتقاء، چه در نظام دانشگاه و چه ...
دین و جامعه ۰۹:۳۶ ۱۳۹۸/۰۴/۰۵ حکومت دینی؛ امکان یا امتناع؟.. حکومتها را به استبدادی و دموکراتیک تقسیم میکنند نوع سوم در تصور نمیگنجد؛ زیرا حکومتها یا در فرایندی آزاد و بدون فیلترهای ایدئولوژیک یا طبقاتی یا حزبی شکل میگیرند و استمرار مییابند یا با دخالت عواملی که همه یا بخشی از آزادیهای سیاسی جامعه را نقض میکنند. در نظامهای دموکراتیک، لاجرم غلبۀ کمی و کیفی با نهادهای انتخابی است و نیز همۀ مسئولیتها زمان محدود و قلمرو معین (تفکیک قوا) دارد. اما در نظامهای استبدادی (از الیگارشی و آریستوکراسی تا خودکامگی فردی)، مسئولیتهای انتصابی دست بالا را دارند و زمام امور در دست اقلیتی مقتدر و منسجم است.. اینکه در جهان امروز حکومت دموکراتیک وجود خارجی دارد یا نه، و اینکه کدامیک از این دو نوع حکومت، به نفع شهروندان است، سخن دیگری است. در اینجا سخن من این است که دین نه با دموکراسی سازگار است و نه با استبداد. بنابراین حکومت موصوف به دینی باید قادر به تولید نوع سومی از حکومت باشد که به نظر ناممکن میآید؛ مگر از رهگذر بازی با الفاظ. هیچ کس مانند شیخ فضل الله نوری، درست و صریح و شجاعانه دربارۀ ناهمدلی دین با دموکراسی سخن نگفته است. خلاصه و عصارۀ سخن او در لوایح و سخنرانیهایش این است که در دموکراسی، مرد ...
دین و جامعه ۰۹:۳۳ ۱۳۹۸/۰۴/۰۵ عصر جمعه و تبلیغ مهدویت سکولار!.. سلمان کدیور.. به طاها به یاسین به معراج احمد به قدر و به کوثر به رضوان و طوبی. به وحی الهی به قران جاری. به تورات موسی و انجیل عیسی. بسی پادشاهی کنم در گدایی. چو باشم گدای گدایان زهرا (س). این آهنگ چند سال است به عنوان مهمترین دستاورد رسانه ملی، در ترویج مهدویت، در بازه زمانی سی دقیقه قبل از مغرب، به طور هم زمان از تمام شبکههای تلویزیونی و رادیویی، با همگامی مناظر طبیعت مثل آبشار و گل و بلبل و ابر و آسمان پخش میشود …آهنگی تهی، از هرگونه حقیقت ظهور که مخاطب دلخسته را با چکاندن چند قطره اشک، به خلسهای خوشایند وارد میسازد …اگر عاشقانه هوادار یاری،. اگر مخلصانه گرفتار یاری،. اگر آبرو میگذاری به پایش،. یقینا یقینا خریدار یاری،. ...