دین و جامعه

دین و جامعه

مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین: نشستها، همایش ها، پایان نامه ها، معرفی کتاب، مقالات، پژوهشها و یادداشت‌های تحلیلی. اطلاع رسانی، تبادل و دریافت مطلب: مریم محمدی اکمل @maryam_mohamadiakmal

✔️غرفه‌های خالی مذهب🔻.. 🔸علی زمانیان

🔹برپایی نمایشگاه کتاب، به هر هدفی که باشد، اما واجد یک کارکرد پنهان است. به سخن دیگر، نمایشگاه کتاب، علاوه بر معناهای متعدد، واجد معنایی است که علی رغم آشکارگی‌اش، اما پنهان است. آن وجه نادیده و پنهان چیست؟. 🔹کسانی که در غرفه‌های داخل نمایشگاه قدم می‌زنند، شاید به این نکته کمتر توجه کرده باشند که: کدام یک از غرفه‌ها خالی از مراجعین و کدام یک مملو از مراجعه کننده است. کتاب خوان‌ها به سوی کدام غرفه‌ها اشتیاق نشان می‌دهند و کدام را نادیده می‌گیرند؟ آیا تا کنون به این اندیشیده‌اید که چرا غرفه‌های عریض و طویل و پرهزینه‌ای مانند «دلیل ما»، آیت الله جوادی آملی، انتشارات نشر آثار امام خمینی، غرفه‌ی بزرگ آیت الله مکارم و سایر غرقه‌ها‌یی از این دست، خالی و از کمترین مراجعه کننده برخوردار است؟. 🔹به این نکته اندیشیده‌اید که چرا غرفه‌هایی که کتابهای منتشره شان به دین نزدیک می‌شود، دلی را جذب نمی‌کند و شوقی را در کسی برنمی انگیزاند؟ موج مشتاقان، از کنار چنین غرفه‌هایی از این دست، چرا بی تفاوت رد می‌شوند و حتی زحمت دیداری کوتاه هم به خود نمی‌دهند؟. 🔹نمایشگاه کتاب، یکی از صحنه‌های خوب برای شناخت گرایش ...

‍ 🔸نیاز جامعه به تعادل غم و شادی، مقوم برساخت شادی در بستر مناسک.. نسیم کاهیرده

پژوهشگر جامعه شناسی تشیع. بنظر میرسد درسالهای اخیر به تبع افراط در برگزاری مجالس روضه و عزاداری و پرتعداد شدن روز‌های سوگ در تقویم سالانه نیاز اجتماعی جامعه به صورت قابل توجهی به برگزاری مناسک دینی با وجهی شادمانه و نشاط انگیز سوق پیدا کرده است … «دین و جامعه» کانال مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین. ...

✔️عمامه‌گذاری زیر سقف سالن همایش با صدای ترمپت🔻.. 🔸سیداکبر موسوی

🔹مراسم عمامه‌گذاری اتفاقی جدید است. قبل از انقلاب آن‌قدر طلبه نبود که نیاز به مراسم عمامه‌گذاری باشد. تا همین ده-بیست سال عمامه‌گذاشتن حاشیهٔ مراسم اعیاد علما بود و پس از برگزاری مجلس. این چند ساله اما «مراسم عمامه‌گذاری» به تنهایی عنوانی برای یک مجلس شده است. از «عمامه‌گذاری» پس از «جشن عید مبعث» به «مراسم عمامه‌گذاری» در عید مبعث تغییر یافته است. شکل و شمایل مراسم همان بود؛ اما مرکز مراسم از جشن مبعث/نیمه شعبان و … به عمامه‌گذاری تغییر کرده بود. طبعا مراسم در مسجد یا حسینیه برگزار می‌شد، سخن‌ران بالای منبر می‌رفت و مداح می‌خواند و …. فقط نام عوض شده بود …🔹دگرگونی مرکز مراسم از مناسبت مذهبی [مثلا‌ نیمه شعبان یا مبعث] به مناسبت صنفی [مراسم عمامه‌گذاری] تنها یک دگرگونی اسمی نبود. این تغییر تدریجی است و نشانه‌هایش آرام‌آرام بروز خواهند کرد.. ...

نشست «مروری بر پژوهش‌های حسینی در آکادمیای غیرشیعی. کانون زیتون

موسسه زیتون و وارث الانبیاء – نشست عاشورا پژوهی در آکادمیای غیرشیعی ( 2:03:55, 57.6 MB )

دانلود و مشاهده در تلگرام

📣نحوه ادامه فعالیت «دین و جامعه». پس از فیلترینگ احتمالی

با سلام به همه دوستان و همراهان کانال «دین و جامعه». 🔹اکنون که با تکرار بی تدبیری سیاستگذاران حاکمیتی، احتمال فیلترینگ رسمی تلگرام قوت گرفته، به ناچار اعلام می‌کنیم که اگر تلگرام فیلتر و دسترسی به کانال «دین و جامعه» غیرممکن شد، فعالیت دین و جامعه فعلا به هیچ پیام رسان داخلی منتقل نخواهد شد. شما می‌توانید مطالب «دین و جامعه» را صفحه اینستاگرام «دین و جامعه» (. 🔹اطلاع رسانی برای اعلام آدرس سایت و همچنین حضور احتمالی در پیام رسان‌های دیگر از همان صفحه اینستاگرام «دین و جامعه» انجام خواهد شد …گروه «دین و جامعه». ...

📩مخاطبان فرهیخته و بزرگوار، شما را به بازدید از کانال «حجاب انتخابی آگاهانه، نه اجباری!» دعوت می‌نماییم …

🔻آنچه پل ریکور از زیارت امام رضا می‌گوید:.. 🔹امر قدسی حتی بیرون از دایرۀ مذهب نیز وجود دارد

می‌دانید، امر قدسی الزاما امری اخلاقی نیست. به یاد دارم که زمانی در مشهد با پل ریکور، که برایش احترامی فوق‌العاده قایلم، گفت‌وگویی داشتیم، از مذهب می‌گفتیم. ریکور به عنوان فیلسوف پروتستان دیدی اخلاقی به مذهب داشت. به گمان من مذهب ضرورتا اخلاقی نیست، زیرا از نظر مذهب انسان می‌توان هم مؤمن واقعی باشد و هم گناهکار. انسان می‌تواند با امر الهی، فارغ از همۀ رده‌های کلامی اخلاقی رابطه‌ای محرم برقرار کند. به یاد دارم که به ریکور پیشنهاد کردم که به زیارت حرم امام رضا برود. زیرا آن‌جا محیط مطلوبی برای تجربۀ هیبت (tremendum) یا درد تقدس در مستقیم‌ترین شکل بیانش بود. فردای آن روز که دوباره ریکور را دیدم، به من گفت که از این جنبه از مذهب به‌کلی غافل بوده است، حتی غیبت الوهیت می‌تواند شکل منفی‌ای از قدسیت باشد. گمان می‌کنم که حتی اگر عمر همۀ مذاهب جهان به سر رسد، این تجربه هرگز از روی زمین محو نخواهد شد، این تجربه‌ای است که در اعماق جان انسان ریشه دوانده است …👈متن کامل در لینک زیر. ...

🔻چالش میان «دین» و «جامعه‌شناسی» از چه زمانی کلید خورد؟.. ♻️ «موقعیت جامعه شناسی تشیع در ایران»

🎤دکتر سارا شریعتی. 🔹بر این باورم که، این «دین» نیست که مانع تحقیقات علوم‌ا‌جتماعی می‌شود بلکه این «سیاست» است که به تعبیر وبر نقش همان قفس آهنین را بازی می‌کند و برای یک جامعه‌شناس که گمی‌خواهد پژوهش کند، محدودیت ایجاد می‌کند …🔹 «جامعه‌شناسی تشیع» از تاریخچه چندانی برخوردار نیست. همین چند سال پیش بود که در دانشکده علوم‌اجتماعی دانشگاه تهران جلسه‌ای تشکیل دادیم و به تاسیس «جامعه‌شناسی تشیع» تصمیم گرفتیم …. 👈ادامه مطلب در لینک زیر:. از سایت ایران آنلاین. «دین و جامعه» کانال مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین. ...

🔺محمدرضا تاجیک: اوایل انقلاب دو سال طلبگی خواندم و هنوز هم متون دینی را مطالعه و دنبال می‌کنم …

Video file ( 05:19, 8.5 MB )

دانلود و مشاهده در تلگرام

🖋گام ماندگار دکتر ابولفضل مرشدی در ترجمه یک اثر مهم جامعه شناسی دین به فارسی.. اثر برجسته پیتر برگر

نشر ثالث.

🔻محمد صلاح حلقه وصل تقریب ادیان.. 🖋مهدی سلیمانیه

🔹قبلا نوشته بودم که برای نزدیکی‌ بیشترمان به جوامع دیگر منطقه آسیای غربی و سایر جوامع مسلمان - که امروز یک ضرورت است و نه یک انتخاب -، نیاز به پر کردن حفره‌ای داریم که آن را «حفره‌ی اجتماعی تقریب» نامیده بودم. قدمی که این بار نه علمای دو مذهب اهل سنت و تشیع و نهادهای دینی، که هنرمندان و دانشگاهیان و ورزشکاران و نویسندگان و روشنفکران جوامع مسلمان عرب، ایرانی، افغانستانی و … باید آن را بردارند …🔹این روزها، نقشی که «محمد صلاح»، ستاره مصری تیم فوتبال لیورپول انگلیس در قلب اروپا دارد بازی می‌کند، چنین نقشی است؛ تغییر نگاه اروپاییان مسیحی به مسلمانان از مسیر ورزش. همان مسیری که به پیمودن‌ش در این گوشه از جهان نیاز مبرم داریم …🔸متن زیر را در کانال‌های دیگر تلگرام دیدم و توضیحی بر این ایفای نقش مؤثر محمد صلاح است:. 🔻شهر لیورپول امسال روزه میگیرد!. 👈ادامه مطلب در لینک زیر:. از کانال اینکجا. «دین و جامعه» کانال مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین. ...

🔻محمد صلاح، الگوی ورزش‌کاران مسلمان.. 🖋حسن محدثی گیلوایی

🔹من سخت فوتبال‌دوست هستم و سال‌های زیادی را صرف آن کرده‌ام، اما رفتارهای نادرست بسیاری از فوتبالیست‌ها همیشه مرا دل‌زده کرده است. این روزها اما یک ورزش‌کار مسلمان مصری به‌عنوان بازیکن باشگاه لیورپول، دل انگلیسی‌ها را ربوده است. از خصایل نیکوی اخلاقی وی بسیار گفته شده است. رسانه‌ها درباره‌ی او سنگ تمام گذاشته‌اند. 🔸الکوثر درباره‌ی او نوشته است:. «ساخت بیمارستان در روستا‌های دورافتاده مصر و کمک به فقرا از مواردی است که رسانه‌های انگلیس را تحت تاثیر قرارداده است. تواضع او در برابر رقبا، دوستان و هواداران از بارزه‌های اخلاقی او محسوب می‌شود. هواداران محمد صلاح او را الگوی خود می‌دانند و معتقدند اگر این عملکرد محمد صلاح تداوم یابد آن‌ها مسلمان خواهند شد. این شعاری بود که پس از بازی با پورتو و درخشش محمد صلاح شنیده شد» (اینترنتی بالاترین در تیتری مبالغه‌‌آمیز نوشته است: ‌ «خروجی ترویج اسلام و اخلاق محمد صلاح مساوی است با بازده کل حوزه علمیه»!. ...

🔻نارضایتی مردم بیشتر سیاسی اجتماعی است نه فقط اقتصادی.. 🔻تکمله‌ای بر سخنان آیت الله جوادی آملی

🖋محسن نستوه. 🔹آیت الله جوادی آملی با انتقاد از وضع اقتصادی موجود و فقر و ربا و اختلاس، به مقامات جمهوری اسلامی هشدار داده است که اگر مردم بشورند، همه را می‌شورند و به دریا می‌ریزند و راه گریزی برای کسی نمی‌ماند!. من با تاکید بر درستی سخنان این عالم و مرجع بزرگوار حوزه به ایشان و دیگر زمامداران دین و دنیای مردم عرض می‌کنم:. 🔹نارضایتی بیش و پیش از آن که اقتصادی باشد، سیاسی اجتماعی است. روشنفکران، دانشمندان، دانشگاهیان، نویسندگان و طیفی گسترده از اهل خردو قلم و هنر و جوانان و زنان از کل سیستم ناراضی اند. از قوانین و نگاه سنتی، از تبعیض جنسیتی. از فقدان آزادی بیان و قلم و آزادی‌های فردی و اجتماعی و سیاسی.، از بی عدالتی و طلم دستگاه قضایی. از انحصار قدرت در دست «خودی»؟ ها و عدم چرخش شفاف قدرت، از نظارت استصوابی و از حاکمیت شبه ننظامی بر فرهنگ و سیاست و اقتصاد و امنیت، از دروغ و بی اعتمادی واز خیلی چیزهای دیگر … ناراضی اند. ...

🔻اگر با وجود این مشکلات ملت قیام کنند همه ما را به دریا خواهند ریخت

🎤به گزارش جماران؛ آیت‌الله جوادی‌آملی در دیدار وزیر کار و رفاه اجتماعی. 🔹فقر بدنی یک مشکل خوش‌خیم اما فقر فرهنگی یک مشکل بدخیم است، جامعه اگر از نظر حیثیت اجتماعی باشد، درست باشد فقر مادی هم تحمل می‌کند کما اینکه اوایل انقلاب فشارهای مختلف از جمله جنگ تحمیلی، بمباران‌ها، ترور شخصیت‌ها و … تحمل کرده‌اند اما بدون شک همین مردم اختلاس‌ها و بی‌عرضگی‌های مسئولان را تحمل نمی‌کند …🔹باید غده‌های بدخیم جامعه که مردم را ناراحت می‌کند شناسایی و برطرف کنیم، باید بفهمیم و درست عمل کنیم و بدانیم که مسایلی مانند دو تابعیت بودن مسوولان و پر کردن جیب برخی افراد تحمل نمی‌شود. باید بدانیم اگر ملت به‌خاطر همین مسایل نامطلوب شورید دیگر همه را می‌شورد و کنار می‌گذارد. به همین جهت حواس‌تان باشد …👈ادامه مطلب در لینک زیر. …. 👈نقل از کانال خبری جماران. «دین و جامعه» کانال مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین. ...

📗معرفی کتاب: روایت ایرانی جامعه شناسی دین.. 🖋دکتر حسن محدثی

🔹جامعه‌شناسی دین از رشته‌های مهم دین‌پژوهی است که می‌کوشد تأثیرات متقابل دین و پدیده‌های اجتماعی را به‌نحو تجربی مورد بررسی قرار دهد. کتاب روایت ایرانی جامعه‌شناسی دین محصول بیش از دو دهه مطالعه و تحقیق دربارة دین و نیز سال‌ها تدریس درس جامعه‌شناسی دین در دانشگاه‌های مختلف است. نویسنده در نگارش روایت ایرانی جامعه‌شناسی دین، آثار غربی جامعه‌شناسی دین را ملاک نگارش کتاب قرار نداده است بلکه با توجه به تجربه‌های شخصی خود در تدریس، تحقیق، و گفت‌وگوها و مناظره‌های مختلف با صاحب‌نظران دانشگاهی و حوزوی کوشیده است کتابی برای مخاطب ایرانی بنویسد …👈ادامه مطلب در لینک زیر. و جامعه» کانال مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین ...

🔻نقدی بر جامعه شناسی فقه اسلامی؛ اسلام، متعه النساء و روسپیگری.. 🖋م

ش/طلبه حوزه علمیه …🔹مطلب اخیر شخصی که در کانال شما اخیرا در مورد صیغه مطلبی نوشته شدیدا انحراف دارد. طبق متن قرآن حلال است. متن آیه مورد استناد «فما استمتعتم به منهن فآتوهن أجورهن فریضة». ولی نویسنده می‌گوید رسول الله حلال کرد و عمر مبنی بر مصلحت حرام کرد. در حالیکه عمر حق ندارد حکم خدا و رسول را تغییر دهد …. 🔸توضیحات نویسنده انگار طوری است که یه به ظاهر شیعه. دارد عقیده جماعت مخالفین را ترویج می‌دهد. اگر سنی است باید با زبان سنی سخن بگوید. نه اینکه در لباس شیعه حرفهای سنی را بگوید …🔹اینکه بگوییم عمر چنین مصلحت دید که متن صریح کتاب خدا و دستور رسول الله را حرام کند این سخن صد در صد ناپسندی است. ...

🔻زلف بر باد مده ….. جامعه شناسی گیسوی زنان.. 🖋سعیده داوری مقدم/ دانش آموخته جامعه شناسی

🔹تا بحال به این فکر کرده‌اید که زلف عنبرین نسوان تا چه حد در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی نقش داشته؟. از شعر شعرا و عرفا که سر زلف یاری خانه دارند یا قصد بهم آوردن زلف پریشان نگاری را دارند، یا از نقش صورتگران از زلف معشوق خیالی، اگر بگذریم، کاشف به عمل می‌آید که گیسوی زنان گذشته از ابزار دلبری و زیبایی در طول تاریخ کارکردهای مختلفی داشته و دارد. یکی از ابتدایی‌ترین کارکردهای گیسوی زنان، ابزاری برای نمایش شادی یا غم در آنها می‌باشد، زلفی که در مراسم شادی و جشن آراسته می‌شود، در مراسم عزا پریشان میشود و حتی در سالهای نه چندان دور عمدتا کنده یا بریده میشد. در دوره هایی نیز بلندی و کوتاهی گیسو معانی خاصی در عرف داشته، مثلا کوتاه کردن موی زنان جنبه تنبیه و بدنامی اجتماعی برای آنان داشته است. کارکرد دیگر که در برخی اقوام وجود دارد و البته در شرایط استجابت برخی دعاها هم به آن اشاره شده، دعای مادر با گیسوی پریشان است، در واقع زلف آشفته مادر نمودی از اضطرار وی محسوب میشود که منجر به استجابت دعای او در حق فرزند میشود. از بحث اقتصادی گیسوی بانوان چه بجهت آراستن آن با انواع و اقسام زیور آلات و لوازم ...

‍ 🔻تخفیف یا خفیف کردن دین.. 🖋مهدی سلیمانیه

🔹‍ دیروز در اصفهان، در خانه‌ی قدیمی بازسازی شده‌ی هوانس که با خلاقیت تبدیل به کافه-رستوران شده است، این تابلو را دیدم. این سالها، روشهای سلبی بازداشتن و واداشتن جامعه به رفتار دینی در زمینه‌های که وضعیت مطلوب حاکمیت نبوده، غالبا بی نتیجه مانده است. جامعه به شیوه‌ی خود دینداری کرده است. نه به شیوه‌ای که حاکمیت پسندیده است. به بن بست رسیدن این روشهای سلبی، ایده هایی برای به کارگیری روشهای ایجابی و تشویقی را پررنگ‌تر کرده است. این هم نمونه‌ای از همین روشهاست: جایی که برای حجاب داشتن، تخفیف مالی میدهند. جایی که برای پوشیدن لباس حوزوی از سوی طلاب، شهریه را افزایش میدهند. جایی که برای عضویت در برخی نهادهای حاکمیتی، بورسیه‌های خاص و سهمیه‌های دانشگاهی در نظر میگیرند …اینجا برنده کیست؟ دین؟ ...

🔻وضعیت مطالعات شیعی در کشور چگونه است؟. ایران مرجع مطالعات تشیع نیست

🔸گزارشی از نشست «مؤسسات حوزوی و جامعه‌شناسی تشیع». در این نشست شرکت کنندگان ضمن مفید دانستن برگزاری چنین جلساتی از آن به عنوان راه حل پیش رو برای دستیابی به نقاط مشترک و تشخیص نقاط افتراق در جهت غنا بخشیدن و رشد مطالعات در حوزه شیعه شناسی و تشیع یاد نمودند … … …. 👈متن کامل در لینک زیر:. و جامعه» کانال مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین. از سایت دعبل ...

‍ 📋گزارشی از نشست «پژوهش‌های علوم انسانی و چالش‌های پیش رو»

🎤 دکتر بیژن عبدالکریمی، سیدفرید العطاس، دکتر سیدجواد میری. 🔹فرید العطاس: من با مفهوم شرق‌شناسی موافق نیستم / اگر بخواهیم از رویکرد اروپامدارانه عبور کنیم باید گرفتار مغالطه‌هایی چون اسلامی کردن علوم انسانی نشویم چرا که من این را حرکت شرق‌شناسانه وارونه می‌دانم. 🔸بیژن عبدالکریمی: در روزگار پست‌مدرن تردید و تزلزل در بسیاری از مبانی علوم انسانی جدید دیده می‌شود، اما هنوز نظام علمی آلترناتیوی جایگزین نشده / امروز باید شوق وافر به واقعیت فرازمانی و مکانی به‌وجود بیاید. 🔹سیدجواد میری: در علوم انسانی فعلی ما در حالت محض نیستیم در حالت ایده‌آل تایپ یک سنت عبری اسلامی داریم که بنیادهای متفاوتی از سنت‌های هلنی یا رنسانس دارد اما پارادوکس مساله این است که ما امروز خودمان هضم شدیم / پژوهش‌های علوم انسانی مسأله‌محور نیستند …👈مطالعه کامل گزارش در لینک زیر.، ….» دین و جامعه» کانال مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین. ...