تاریخ شفاهی "ایران"
تاریخ شفاهی "ایران"

تاریخ شفاهی "ایران"
تاریخ شفاهی "ایران"
۱۷:۴۷ ۱۳۹۷/۰۴/۱۷

‌ 🔻روایتی از اولین تاکسی‌های شهر مشهد که درشکه‌چی‌ها را به چالش کشیدند
خیابان‌های این شهر در قرق درشکه‌ها بود. درشکه از کلمه «دروژکی» روسی گرفته شده است و نام وسیله نقلیه کوچک و سبکی بود که دو یا چهار چرخ داشت و به وسیله اسب کشیده می‌شد. «درشکه‌چی»، «درشکه خانه» و «درشکه سازی» از جمله مشاغلی بودند که با این وسیله حمل و نقل گره خورده بودند. عصر قاجار، دوران درشکه‌سواری ایرانی‌ها بود و اغلب اعیان به عنوان وسیله شخصی از آن استفاده می‌کردند. درشکه‌ها یک اسبه یا دو اسبه بودند. قبل از این که اتومبیل به‌عنوان وسیله حمل و نقل شهری در بین عموم مردم استفاده شود، درشکه اصلی‌ترین وسیله جابه جایی بود. 🔅در دهۀ اول قرن اخیر، در شهر مشهد نیز، به علت کمی وسعت شهر و نزدیک بودن منازل به محل کسب و کار، احتیاج زیادی به وسایل نقلیه احساس نمی‌‌شد و درشکه تنها وسیله حمل برای داخل شهر بود. درشکه‌ها ایستگاه‌های ثابت مشخصی در چند نقطه شهر، ازجمله حمام شاه و بست بالاخیابان داشتند و مردم برای استفاده از آن‌ها به ایستگاه‌های مذکور مراجعه می‌کردند. در ابتدا تعداد درشکه‌ها خیلی محدود بود و در کل شهرمشهد، از چهل دستگاه تجاوز نمی‌کرد. ...
  • گزارش تخلف
تاریخ شفاهی "ایران"
تاریخ شفاهی "ایران"
۱۵:۳۳ ۱۳۹۷/۰۴/۱۰

‌ 🔻روایتی از حمام و حمامی‌های قدیم مشهد.. 🔅به صرف مشت و مال
حمام و حمام کردن و حرفه حمامی به نوعی با فرهنگ عامه مردمان این سرزمین نیز پیوند خورده است و در زمره قدیمی‌ترین مشاغل به شمار می‎آید. در هر حمام عمومی افراد مختلفی مشغول به کار بودند. تونتاب یا گلخن تاب: شخصی که وظیفه‌اش نگهداری از حمام، گرم کردن آب و همچنین تمیز کردن حمام بود. دلاک: فردی که با کیسه کشی و شست وشوی افراد در حمام امرار معاش می‌کرده است. مشتمالچی: شخصی که در حمام به اشخاص مشت و مال می‌داده است. حمامی: مالک حمام خصوصی که درحمام عمومی نقش مدیریت را به عهده داشته است. پادو: این فرد وظیفه‌اش جفت کردن کفش اشخاص و خدمت رسانی به مشتریان بود. 🔅مشهورترین حمام‌های تاریخی مشهد. اما در زمان قدیم، محلات مختلف شهر مشهد نیز دارای حمام‌های عمومی بودند که نقش مهمی در بهداشت و سلامت مردم داشتند. ...
  • گزارش تخلف
تاریخ شفاهی "ایران"
تاریخ شفاهی "ایران"
۱۷:۳۸ ۱۳۹۷/۰۴/۰۴

‌ 🔻روایتی از ورود صنعت یخ و سرگذشت انواع یخچال‌ها در مشهد
منابع مختلف ذکر شده که پرداختن به امور عام المنفعه اعم از ایجاد آب انبار و یخدان از گذشته‌های دور مورد توجه خیران بوده و حتی وقف آن و اختصاص موقوفاتی برای این امر در برخی شهرهای مختلف ایران رواج داشته است. پیش از این که یخ به شیوه مصنوعی تهیه شود، از یخدان‌ها برای تهیه یخ استفاده می‌شد. یخدان‌ها بناهایی مخروطی‌شکل و گل‌اندود بودند، با دیوارهای ضخیم و البته چاله‌ای با وسعت لازم، برای جمع شدن برف‌آب‌های زمستان و یخ بستن آن تا در هوای تابستان همچون یخچال‌ طبیعی مورد استفاده قرار گیرند. البته یخ‌هایی که این‌گونه به دست می‌آمد، غیربهداشتی و خالی از خس و خاشاک نبود. 🔅در مشهد قدیم هم برای تهیه یخ از همین یخدان‌ها استفاده می‌شد و از این لحاظ جایگاه ویژه‌ای برای مردم داشتند. یخدان‌های «مزرعه الندشت» و «زرگران» از جمله قدیمی‌ترین این بناها در شهر مشهد بودند که سابقه تاریخی آن به دوره صفویه می‌رسید. از دیگر یخدان‌های مهم مشهد می‌توان به یخدان محراب‌خان، یخدان گودسلوک، یخدان باغ وزیر، یخدان محله سراب، یخدان سمزقند، یخدان باغ عنبر و … اشاره کرد. 🔅با شروع فصل گرما، عده‌ای که کارشان یخ‌فروشی بود به ی ...
  • گزارش تخلف
تاریخ شفاهی "ایران"
تاریخ شفاهی "ایران"
۱۹:۳۲ ۱۳۹۷/۰۳/۲۷

‌ ⚽️ثبت اولین بازی ملی ایران با ستاره‌های مشهدی در تاریخ.. ✍آذری خاکستر
فوتبال در شهر مشهد به حدود یک قرن می‌رسد. علاقه به این ورزش موجب می‌شود تا باشگاه‌ها و تیم‌های مختلفی تاسیس شوند و مشهدی‌های زیادی هم طرفدار دوآتشه این تیم‌ها باشند. در این نوشتار به سرآغاز ورزش فوتبال در مشهد و نخستین مسابقات فوتبال در این شهر خواهیم پرداخت:. 🔆چالش پوشیدن لباس فوتبال. براساس خاطرات آموزگار در مجله «خواندنی‌ها»، سال ۱۲۹۸ش. چند نفر از جوانان به اصطلاح امروزی، روشن فکر و تحصیل کرده خراسان به مناسبت خواندن اخبار ورزشی که جسته و گریخته در جراید تهران منتشر می‌شد، از وجود ورزشی دسته جمعی موسوم به «فوتبال» که اصول آن بر پیش بردن مقصود بر روی کمک و مساعدت‌های اجتماعی گذاشته شده، پی بردند … و اصغر فرمانفرمایی از نویسندگان و مترجمین قدیمی ایرانی و عضو دارایی خراسان با فرانسه مکاتبه کرده بود و کتاب قوانین فوتبال و چند عدد توپ وارد کرد. ظاهرا در آن ایام پوشیدن لباس فوتبال کار ساده‌ای نبوده است. تغییر لباس آن هم پوشیدن لباس کوتاه فوتبال در مشهد مخصوصا در آن روزگار اگر به قیمت جان صاحب لباس تمام نمی‌شد لااقل موجب تنفر از او می‌گردید. 🔆اولین باشگاه ورزشی مشهد، کدام بود؟. ...
  • گزارش تخلف
تاریخ شفاهی "ایران"
تاریخ شفاهی "ایران"
۲۰:۳۰ ۱۳۹۷/۰۳/۲۶

‌ ⚽️ آدیداس گلشهری.. ✍محمد نظرزاده. نوستالوژیک، خاطره‌های فراموش نشدنی دوران کودکی نسل ماست
نسلی که سال‌های پر نشاط جوانی را پشت سر گذاشته و در سراشیبی پیری قرار گرفته است. یادمان‌های خاطره انگیز دوران خوش و شیرین کودکی دلیلی است که گاهی ذهن درمانده خودمان را در تنش‌ها و آشوب‌های هنگامه‌ی سرشار از دلشوره و دلهره‌های امروز اندکی مرهم نهیم. در دهه شصت که نوجوانی ۱۵ یا ۱۶ ساله بودم، گذشته از فوتبال زمین بزرگ، با بچه‌های محل توی خیابان دریا (۱) ی دوم گل کوچک بازی می‌کردیم. ⚽️ اگر چه می‌گفتند بازی با توپ دو لایه پلاستیکی باعث آب آوردن زانو و صدمه دیدن آن می‌شه، اما کو گوش شنوا. شلوار گرمکن را داخل جوراب می‌کردم و با پوشیدن یک پیراهن ورزشی، اکثر بعد از ظهرها توی محله، برخی از جمعه‌ها در بلوار فرودگاه و ماه رمضان از افطار تا سحر روبروی راه‌آهن مشهد فوتبال دروازه کوچک بازی می‌کردم. ⚽️داشتن دروازه کوچک فلزی به همراه تور آن از آرزوهایی بود که هیچگاه به آن نرسیدم. گاهی تو خیابان چنان غرق بازی می‌شدیم که بدون توجه به عبور وسایل نقلیه، با آن‌ها برخورد می‌کردیم. ترکیدن توپ زیر ماشین‌ها، افتادن توپ داخل فاضل‌آب‌های دو طرف خیابان و پاشیده شدن آب کثیف روی لباس و سر و صورتمان و افتادن توپ در خ ...
  • گزارش تخلف
گزارش این نوشته