‌ 🔻خاطرات لطف علی خان.. ق] به طول انجامید، حوادث مهمی را در خود داشته است …

🔅از سال ۱۳۱۱ که پدر لطف علی خان فوت شده او همیشه در کنار محمد ناصرخان شجاع الدوله به سر می‌برده است. محمد ناصرخان که اهل ذوق و ادب بوده دور و بری هایش را به مشاعره وا می‌داشته و به ویژه به لطف علی خان که نوازنده خوبی به شمار می‌رفته و از صدای خوبی هم برخوردار بوده نظر لطف داشته است. لطف علی خان در نواختن شش تار نیز مهارت داشته …. 🔅 «خاطرات لطفعلی خان»، با تصحیح و تحقیق «سیدجلال قیامی میرحسینی»، در شمارگان ۳۰۰ نسخه و قیمت ۲۷ هزار تومان، از سوی انتشارات روزگار، منتشر شده است …👉 ...
  • گزارش تخلف

‌ 🔻قصه سرب و کاغذ.. درباره چاپ سنگی در مشهد، اطلاعات کمتری نسبت به اصفهان و شیراز وجود دارد

تا آخر قرن نوزدهم، تنها سه کتاب با چاپ سنگی مشهد شناخته شده است، که شامل این موارد هستند: دیوان حافظ به تاریخ ۱۲۶۷ق/۱۸۵۱م، رساله‌ای مذهبی به زبان عربی و بخشی به زبان فارسی و مقاله تلخیص العروض الوافیه فی علم القافیه (فارسی و عربی) به تاریخ ۱۲۹۵ق/۱۸۷۷م. 🔅در اواخر سده ۱۹، کارخانه آستان قدس رضوی و کارخانه مشهدی محمدرضا در مشهد فعال بود. در این سال‌ها، شماری کتاب چاپ شد ولی تنها درباره ۹ کتاب آگاهی به‌دست آمد. در سال ۱۲۸۶ش. آستان قدس رضوی اولین تجهیزات چاپخانه کوچک سنگی را خریداری و در بازارچه کلاه‌دوزها در شرق صحن نو آن را دایر کرد. امور این چاپخانه را شخصی به نام سیدمیرزا آقا برعهده داشت و به‌وسیله آن کتاب و زیارت‌نامه‌های آستان قدس به چاپ می‌رسید. اولین کتاب چاپ شده در این مطبعه، فواید الرضویه یا کتابچه صدیق‌الدوله است. این چاپخانه، تا سال ۱۳۰۶ش. نیز دایر بوده است. ...
  • گزارش تخلف

‌ 🔻به اسم تاریخ شفاهی، به رسم سفارشی‌نویسی. ✍علی صمدی جوان

کتاب «روی ریل خدمت» در دانشگاه فردوسی مشهد نقد و بررسی شد. نشست نقد و بررسی کتاب «روی ریل خدمت» در دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. کتاب یادشده به تاریخ شفاهی خط‌یک قطار شهری مشهد می‌پردازد و نشست نقد و بررسی آن در سالن شماره ٣ جلسات دانشکده علوم تربیتی، افزون بر نویسندگان و منتقدان، با حضور تنی چند از مدیران قطار شهری مشهد همراه بود. در این جلسه، غلامحسین نوعی، مدیرعامل انجمن پارسه و سرپرست پروژه تاریخ شفاهی قطار شهری مشهد، ضمن معرفی کلی اثر گفت: کتاب «روی ریل خدمت» حاصل بیش از ٣٠٠ ساعت مصاحبه با حدود ١٠٠ تن از دست‌اندرکاران خط یک قطار شهری مشهد است که با همکاری تیمی نه‌نفره و در مدت دو سال صورت پذیرفته است. او خاطرنشان کرد: خلأهای پژوهشی در جریان مصاحبه‌ها را با به‌کار‌گیری اسناد رسمی و مکتوبات برجای‌مانده جبران کردیم. 🔅در ادامه، دکتر ابوالفضل حسن‌آبادی، منتقد و مدیر امور اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، گفت: کتاب مذکور بیش از آنکه تاریخ شفاهی باشد تجربه‌نگاری مدیریت دانش است و موضوع آن، تبیین و تحلیل تجربه‌نگاری ...
  • گزارش تخلف

🔻چرا قدیم‌ها در کنار هر نانوایی یک حمام بود؟

…🔅علی بلوکباشی در کتاب «در فرهنگ خود زیستن و به فرهنگ‌های دیگر نگریسیتن» آورده است که کارگران پای تشک یا پای تنور ناپاک سرکار نمی‌رفتند و باورشان این بود که اگر غسل نکرده خمیر بزنند و نان بپزند، آن خمیر و نان خراب می‌شود و وا می‌رود …🔅هر زمانی نانوا کار، رفتار و اخلاق کارگری را نمی‌پسندید و می‌خواست او را جواب دهد و بیکار کند، به ترازودار می‌سپرد تا او را بعد از پایان پخت شب جواب یا رد کند. معمولا ترازودار برای کارگر از قهوه چی چای شیرین سفارش می‌داد. کارگر با سفارش چای شیرین مقصود او را می‌فهمید و محترمانه رخت بند خود را بر می‌داشت و از همکاران خداحافظی می‌کرد و می‌رفت …🔅پزندگان (شاطر و نان‌گیر)، نان درآران (آتش انداز و دست به سیخ) و خلیفه و پیشکار را که در نانوایی‌ها ارج و احترامی بیش از کارگران دیگر داشتند، معمولا به شیوه‌ی غیرمستقیم بالا از کار بیکار می‌کردند …🔅دیزی نانوایی، لبوی تنوری، کباب تنوری و سیب‌زمینی تنوری میان تهرانی‌ها معروف بوده است و این معروفیت آن‌ها به سبب پختن و کباب شدن تدریجی آنها با آتش تنور و خوش خوراکی آنها بود …🔅تهرانی‌های می‌گویند «آدم گرسنه نان سنگک خواب می‌ ...
  • گزارش تخلف

‌ 🔻از نقاره خانه تا عملجات شکوه.. مراسم نقاره زنی در حرم مطهر امام رضا (ع) به دوره صفویه می‌رسد

در اسناد و مکاتبات تاریخی دوره قاجار از نقاره خانه با عنوان «کرناخانه» یاد شده است که نقاره‌چیان را «عملجات شکوه» می‌نامیدند. 🔅نقاره‌نوازی در آستان رضوی‌ در‌ دوران قاجاریه از آداب و تشریفات‌ خاصی‌ برخوردار شد و از جمله مناسبت‌های ویژه نقاره‌نوازی اعیاد مذهبی به خصوص جشن ولادت امام‌ رضا‌ (ع) بود. 🔅 ادیب المعی می‌نویسد‌: در‌ شب یازدهم‌ این‌ ماه‌ که میلاد حضرت امام‌ رضا (ع) بود، صحن را به قسمی دلکش چراغانی کرده، زینت دادند. نقاره‌خانه آستانه را‌ کوفتند‌ و باب سرور مفتوح و قلب اعالی دین‌ مقروح‌ و مجروح‌ شد‌. 🔅 علینقی حکیم الممالک مولف روزنامه سفر خراسان که همواره باناصر الدین شاه قاجاردر سفر و حضر بود از اجرای مراسم نقاره زنی طولانی در روز میلاد امام رضا (ع) یاد کرده و نوشته است: در جشن ولادت امام‌ رضا (ع) نقاره‌خانه حضرت تا هنگام صبح غلغله افکن طارم اعلی بود. 👉 ...
  • گزارش تخلف

‌ 🔻مروری بر تاریخچه تاسیس اولین آموزشگاه‌های پرستاری در مشهد.. 🔅از بیماردار تا پرستار

خدمت پرستارها بر بالین بیماران در شهر ما، طولانی است. اسناد تاریخی حکایت از آن دارند که بیمارداران یا پرستاران زن از دوره صفویه در دارالشفای حرم مطهر مشغول به خدمت بوده‌اند و بانوان بیمار به وسیله بیمارداران زن مراقبت و پرستاری می‌شده‌اند. 🔅 اما سابقه تاسیس مراکز آموزش پرستاری در مشهد به دوره پهلوی اول بر می‌گردد. وظیفه پرستاران در آن دوران، اموری همچون پانسمان، تزریق، شست وشوی زخم‌ها، آماده کردن بیمار برای عمل جراحی و … بوده و متوسط حقوقی که یک پرستار در سال ۱۳۱۰ش. دریافت می‌کرده؛ حدود ۴۰ ریال ثبت شده است …اما برنامه‌ها برای آموزش پرستاری با تأسیس بیمارستان شاهرضا (امام رضا (ع) فعلی) عملی می‌شود. 🔅پروفسور «هامرشلاک» مدیر این بیمارستان، در اطلاعیه‌ای خبر از ‌تأسیس کلاس پرستاری می‌دهد و اعلام می‌کند که به دلیل نیاز به پرستاران متخصص در کادر بیمارستان، از اول فروردین ۱۳۱۴ کلاسی مخصوص آموزش فن پرستاری، به صورت جداگانه مردان و زنان در بیمارستان (برای واجدان شرایط) برگزار خواهد شد. البته انتخاب داوطلب‌ها بی قید و شرط نبود. این موارد، از جمله شروط اعلامی برای ورود به این دوره بودند: «دارا ...
  • گزارش تخلف

‌ 🔻ماجر ای ایجاد اولین قراولخانه‌ها در مشهد.. در سال ۱۲۹۵ق/۱۲۵۷ش

تعداد ۳۵ قراولخانه در مشهد وجود داشته است که دو قراولخانه در ارگ مشهد قرار داشته‌اند …🔅قراولباشی از جمله مشاغل دولتی محسوب می‌شده به طوری که «علی رضا بیک قراولباشی» در محله سراب جزو کارکنان یا وظیفه بگیران دولت بوده است و اسمش در اسناد تاریخی ذکر شده است …🔅طی نقشه‌ای که «مک گرگور» افسر انگلیسی در سال ۱۲۹۲ق. /۱۲۵۴ش. برای مشهد ترسیم کرده است، حدود تقریبی هفت قراولخانه در سطح شهر مشخص شده است. ناصرالدین شاه در سال ۱۳۰۲ ق. طی تلگرافی به آصف‌الدوله حکمران خراسان، دستور گذاشتن قراول در مرزها را می‌دهد، تا از تجاوزهای مرزی جلوگیری شود …🔅 از اسناد موجود چنین بر می‌آید که در اکثر شهرهای خراسان قراولخانه‌ها و مراکزنظامی وجود داشته و شهرهای قاینات، بیرجند، نیشابور، مشهد، بجنورد، درگز و کلات از عمده مراکز نگهداری قشون بوده‌اند …🔅 «جرج کرزن» سیاستمدار و ایران شناس انگلیسی در ارتباط با قراولخانه‌های مشهد نوشته است: یک اختصاص برجسته دیگر مشهد تعداد زیاد قراولخانه‌های آن است که در سراسر شهر پراکنده هستند و در آن دسته‌های نگهبان از لشکر و پیاده آماده‌اند. این بناها برحسب معمول شامل یک رواق کوتاه با اتا ...
  • گزارش تخلف

‌ ◾️من احمد علی، معلمم … …حدود۱۷ سالی است که احمدعلی منتظری را میشناسم

اوایل دهه ۸۰ بخاطر انجام پژوهش‌های اسنادی در مرکز اسناد آستان قدس رضوی با مرحوم منتظری آشنا شدم. گاهی در خواندن اسناد مشکل داشتم او با علاقه کمکم می‌کرد. انچه در ذهنم مانده آقای منتظری متولد ۱۳۰۴ و اولین معلم روستای فریزی از توابع مشهد بوده است. امروز یکی از دوستان خبر درگذشت ایشان را اطلاع داد. 🌐متن زیر قسمتی از گفتگوی حسین بیات با احمدعلی منتظری در روزنامه شهرآرا ۱۰ آذر ۱۳۹۳ است. روحش شاد. که شاه از ترور نافرجامش در دانشگاه جان سالم به در برد و مردم تا مدت‌ها به شکرانه رفع خطر از ذات ملوکانه، نامه‌ها و هدایایی می‌فرستادند به دربار. یکی از این نامه‌ها از روستای فریزی مشهد است. می‌گوید: پسری به نام کیانی فر همراه شعری لنگه به لنگه که برای سلامتی شاه می‌فرستد، می‌نویسد که «روستای ما مدرسه ندارد.» از قضا نامه به دست شاه می‌رسد و او هم دستور می‌دهد مدرسه‌ای برای این روستا دایر کنند و نتیجه را فورا گزارش دهند! ...
  • گزارش تخلف

‌ 🔻دزدی از کتابخانه سلطنتی در خاطرات بدری آتابای

در زمان قاجار قسمت عمده‌ای از این کتابها را آقا محمدخان قاجار از چنگ مردمی که اینها را یا به غارت برده بودند با خانواده سلطنتی صفویه بودند میخواستند حفظ بکنند، در هر صورت به هر وضعی بود او گرفت، گرفت جمع کرد، خودش که نتوانست کاری بکند ولی فتحعلیشاه قاجار، جون خیلی علاقه به کتاب داشت و به اصلا هه شعر خیلی علاقه داشت، بخصوص به خط، اصلاخطوط هفتگانه ایرانی را خیلی خوب می‌شناخت و تشویق می‌کرد که هنرمندها این خطوط را کامل بکنند. 🔅فتحعلیشاه قاجار بنیانگذار این کتابخانه به این صورت فتحعلی شاه قاجار بود که یک اطاقی را در کاخ گلستان بخصوص برای کتابخانه ساختند، و البته آن وقت کتابخانه‌ها مثل حالا که نبوده فرم همین انبار بوده روی هم میگذاشتند تا زمان محمدشاه، فتحعلیشاه که میرود کتابخانه بعد کتابخانه محمدشاه می‌شود، ولی حاج میرزا آ غاسی چون خیلی علاقه به کتاب نداشته، فقط کتابی که او دوست داشت قرآن بوده و کتاب ادعیه. چند تا ازبهترین کتاب‌های ایرانی را که نادرشاه از هند آورده بود یعنی کتاب هایی که تمام تذهیب داشت مرصع، مزین به جواهر به طلا به لاجورد با بهترین عکس‌ها، حاج میرزا آغاسی اینها را می‌بخشید ...
  • گزارش تخلف

🔻طرح تاریخ شفاهی صد سال تئاتر کودکان و نوجوانان در ایران کلید خورد

سازمان اسناد و کتابخانه ملی و بنیاد نمایش کودک در اجرای طرح تاریخ شفاهی صد سال تئاتر کودکان و نوجوانان در ایران، آغاز شد. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در جلسه امضای تفاهم نامه همکاری میان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و بنیاد نمایش کودک، غلامرضا عزیزی، رئیس پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در سخنانی یادآور شد: در این ۲۷ سال بیش از هزار مصاحبه تاریخ شفاهی (در مدت زمان‌های مختلف) انجام شده و امیدوارم این پروژه علاوه بر تدوین تاریخ شفاهی این بخش از هنر، برای نسل جوان و آینده مفیده فایده باشد. وی همچنین اظهار کرد: این اولین بار است که فعالیت‌های تاریخ شفاهی را با امضای تفاهم‌نامه با یک نهاد انجام می‌دهیم. 🔅همچنین شفیقه سادات نیک نفس، رئیس گروه تاریخ شفاهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: آشنایی با استاد کیانیان به سال ۹۵ بازمی‌گردد. زمانی که ایشان به سازمان مراجعه کرده بودند تا برای کار پژوهشی خود اسناد جبار باغچه‌بان را ملاحظه کنند. این مسئله آشنایی ما با ایشان را رقم زد که در نهایت به پیشنهاد انجام کار تاریخ شفاه ...
  • گزارش تخلف