️ در باب تحلیل‌گری ذی‌نفع

در اقتصاد و سیاست مفهومی هست به نام «تعارض منافع» (Conflict of interest) که به وضعیتی اشاره می‌کند که در آن شخص بین وظیفه و رسالت خود از یک سو و منافع شخصی خود از سوی دیگر باید گزینش کند. استاد دانشگاهی است که از قضا در وزارت علوم هم مسئول امور آموزشی است و هنگامی که قرار است درباره اساتید دانشگاه قواعدی بگذارد فی‌الواقع می‌فهمد که دارد برای خودش قاعده‌گذاری می‌کند. رویۀ صحیح این است که حتی‌الامکان افراد، در مقام قاعده‌گذاری، سیاستگذاری، تحلیل، اظهارنظر، یا هر کاری که جنبۀ حرفه‌ای دارد، درباره اموری که خود در آن ذی‌نفع‌اند ورود نداشته باشند … نامه ۲۵ اقتصاددان که برای ما ارسال شد از آنجا که تقریبا با کلیت آن همدل بودیم، پای آن ایستادیم. این نامه بیش از میزان پیش‌بینی مورد توجه قرار گرفت. تقریبا همه اظهارنظرهای فنی درباره آن مثبت بود. بعدا متوجه شدیم که تنها افرادی که از آن برآشفته شده‌اند، درصدبگیران و دلالان بورس هستند. خب معلومه!. دیروز شنیده شد برخی افراد کم‌دان، یکی از رفقای امضاکننده نامه را ذیل کلیپی مذمت کردند که او می‌گفت تا به حال فعالیتی در بازار سرمایه نداشته است. کاری به ای ...
  • گزارش تخلف

ببینید: (بخش سوم | تنها یک دقیقه پایانی به علت قطع اینترنت ضبط نشده).. در اقتصاد ایران چه خبر است؟

ابرتورم در راه است؟. راه حل چیست؟ …. با دوستانتان به اشتراک بگذارید. t. me/joinchat/AAAAAD۵۸ps۱HeFuxDo۸kBg
  • گزارش تخلف

در اقتصاد ایران چه خبر است؟. ابرتورم در راه است؟. راه حل چیست؟

در اقتصاد ایران چه خبر است؟. ابرتورم در راه است؟. راه حل چیست؟
…. شنبه ۲۸ تیر | ساعت ۱۸. لینک ورود (گزینه مهمان را انتخاب کنید):. skyroom. online/ch/today_money/iran. توصیه میکنیم جهت بهره بیشتر، پیش از جلسه مباحث مطرح شده توسط ایشان را مطالعه کنید … با دوستانتان به اشتراک بگذارید. t. me/joinchat/AAAAAD۵۸ps۱HeFuxDo۸kBg ...
  • گزارش تخلف

️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟ | بخش دهم (بخش پایانی) | کلام پایانی

تأکید چندبارۀ استاد محترم آقای دکتر که ریشه دارد در آموزه‌های اقتصاد متعارف (و نه تحلیل شخصی ایشان)، دلالت بر این دارد که پول قدرت هیچ نوع اثرگذاری واقعی بر اقتصاد را ندارد … اینکه جریانات پولی چگونه است، چه جزئیاتی دارد، صرف چه فعالیتی می‌شود، به دست چه کسانی می‌رسد، وارد چه زنجیره‌هایی از کسب و کار می‌شود و … هیچ و مطلقا هیچ اهمیتی در این قضاوت سرراست ندارد … در حد بضاعت بستر مجازی (که مساعد تشریح مکتوب نیست)، به نقد این رویکرد پرداختیم. با علم به اینکه رشد تولید و توسعه اقتصادی، بطور خلاصه محصول کیفیتی بهتر و سطحی بالاتر از هماهنگی بین عوامل است؛ پول را عاملی نهادی دانستیم که قادر است در فرآیند تولید به ارتقاء سطح هماهنگی بین عاملان کمک کند.. بیان کردیم که پول بسته به درجۀ تحقق پیش‌نیازهایی، که به دردسترس بودن مقدمات نهاده‌ای و برقراری سایر لوازم نهادی مربوط است، می‌تواند به خلق ثروت واقعی منجر شود.. تأثیرگذاری واقعی پول بستگی به این دارد که تا چه حد از عاملی در جهت تحریک تقاضا فراتر رفته و در نقش نیرویی در جهت گشودن گره هماهنگی و ارتقای سازماندهی در طرف عرضه عمل کند. به دیدگاهها و ...
  • گزارش تخلف

️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟ | بخش نهم | شروط عدم‌خنثایی پول

عدم خنثایی پول، یا اثرگذاری واقعی پول بر تولید، یک امکان نظری قابل دفاع است. واضح است که این به معنای ضرورت و قطعیت آن نیست. اما تفسیر ما تا اینجا هم به طور حدی مغایر با رویکرد اقتصاد متعارف است که دقیقا بر عدم امکان نظری (نه عملی) آن تأکید دارند.. محقق‌کردن چنین امکانی در عمل محتاج مقدماتی است که پرداختن به جزئیات آن، به معنای پرداختن به جزئیات یک راهبرد توسعه است. رفع موانع پیش روی اثرگذاری واقعی خلق پول، خود به منزلۀ تدبیری برای غلبه بر تنگنای توسعه است. پیشتر گفتیم در روایت‌هایی نزدیک به قرائت شومپیتر و اینگهم، توسعۀ جهشی در دنیای غرب محصول همین موفقیت بوده است.. اثر واقعی خلق پول اکیدا بستگی به مصارف آن دارد. مصرف پول در سرمایه‌گذاری مولد، شرط اصلی در عدم خنثایی پول است. با این حال لازم است مقصد سرمایه‌گذاری با ظرفیت‌های خالی از حیث نهاده‌های تولید همراه باشد (دردسترس بودن منابع، دانش و تکنولوژی، و نیروی کار کیفی). ...
  • گزارش تخلف

️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟ | بخش هشتم | پاسخ به یک سوال پرتکرار

ایده‌های مطرح‌شده در این سلسله یادداشت، که بطور خلاصه به قدرت اثرگذاری واقعی خلق پول باور دارد، با سوالات متعددی مواجه می‌شود. تمامی این سوالات در پژوهشی در مرکز پژوهش‌های مجلس احصا و پاسخ گفته شده که مدتهاست در مرحله انتشار قرار دارد. از آنجا که ممکن است این انتظار طولانی‌تر شود، بد نیست در اینجا به یکی از پرتکرارترین آنها بپردازیم:. «بر فرض که بپذیریم خلق پول در بدو ایجاد بتواند با اصابت به سرمایه‌گذاری، موجب تحریک واقعی عرضه شود. اما این پول که از بین نمی‌رود؛ پس در دست‌های بعدی گردش خود آثار تورمی به جا خواهد گذاشت». تا به حال چند بار بویژه برخی اقتصاددانان اسمی، این اشکال را بیان کرده‌اند. این حرف، نتیجۀ عدم التفات به الزامات تناسب پول و کالا، بی‌توجهی به منطق رابطۀ مقداری پول و گرفتن دلالتی نابه‌جا از مفهوم گردش پول است.. تورم، نتیجۀ شکاف بین موجودی پول و محصول است. اگر پول بتواند «در یک دست گردش» به خلق محصول منجر شود، تناسب پول-کالا برقرار خواهد ماند. ...
  • گزارش تخلف

️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟ | بخش هفتم | عدم خنثایی پول و تجربه عملی

علاوه بر استدلالات نظری، تجربیات عملی از اثرگذاری واقعی پول-اعتبار بر اقتصاد از طریق تأمین مالی سرمایه‌گذاری در دست است. قبلا گفتیم که روایت شومپیتر از نقش و اهمیت خلق پول در تحولات اقتصادی جوامع صنعتی حول همین نکته دور می‌زند … مهمترین شاهد مصداق از برساختن اقتصاد به اتکای پول اعتباری، کشورهای شرق آسیا هستند. مفهوم «اقتصاد حرکت‌کننده با اعتبار» (Credit-driven economy) بیش از هر چیز برگرفته از این تجربه است.. سابقه کره‌جنوبی را دنبال کنید. در مقطع رشد شگرف اقتصادی این کشور - (۱۹۸۰-۱۹۶۰) با نرخ متوسط بیش از ۹ درصد- شاهد نرخهای بالا در رشد حجم پول بود. متوسط رشد نقدینگی در این سه دهه به ۳۰ درصد می‌رسد. نرخ رشد تشکیل سرمایه در همین مقطع متوسطی ۱۶ درصدی را نشان می‌دهد که رقمی حیرت‌آور بر حسب تجارب رشد اقتصادی است.. می‌دانیم که آمار و ارقام بیانگر جهات علی نیست. جریان متعارف می‌تواند ادعا کند رشد بالای نقدینگی در کره پس از/متناسب با رشد واقعی تولید رخ داده که با دیدگاه آنها ناسازگار نیست. ...
  • گزارش تخلف

‼️ شاید غریب باشد، اما تفسیر ما از ارتباط پول و تولید و تفکیک مقدمات رشد/توسعه به نهادها و نهاده‌ها؛ تصور رایج مبنی بر ریشه‌داشتن

تأکید بر استعمار به عنوان عامل پیشرفت دنیای غرب، ناشی از همان باوری است که مقوم رشد و توسعه واقعی اقتصاد را افزوده‌شدن به نهاده‌های تولید می‌داند. آن شیوۀ فکری، این سوال را بدون جواب می‌گذارد که پس چرا نهاده‌های تولید در کشورهای مستعمره موجب رشد و شکوفایی نمی‌شد.. در واقعیت، ظرفیت نهادی و سازه‌های اجتماعی ساخته‌شده در غرب مدرن، بستری ایجاد کرده بود که باعث می‌شد نهاده‌های تولیدی که به آن ریخته می‌شود، ثروت بیافریند؛ نهاده‌هایی که در کشورهای مبدأ، بیکار و بلااستفاده مانده بود. شومپیتر و اینگهم و تا حدی مکتب تاریخی آلمان، نظام خلق منعطف پول اعتباری را از مؤلفه‌های اصلی و مهم در پیدایش این قوت نهادی دانسته‌اند …پ. ن: واضح است که می‌دانیم استعمار، اقدامی غیرانسانی بوده است … با دوستانتان به اشتراک بگذارید. t. me/joinchat/AAAAAD۵۸ps۱HeFuxDo۸kBg ...
  • گزارش تخلف

️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟ | بخش ششم | دیدگاه‌های متفاوت محققان

مخالفت با خنثایی پول یک مدعای نوآورانه و بی‌سابقه نیست. گرچه در نظریۀ متعارف اقتصادی و کلام جناب دکتر به عنوان مهمترین شارح آن در ایران، سمت و سوی پول هیچ دلالتی بر نتایج مترتب بر آن نداشته و خلق پول از هر نوع آن خنثی و صرفا تورم‌زاست، اما در نظر برخی اقتصاددانان و مکاتب، چنین روایتی مردود است. از جمله:. هرچند کینز در موضوع مورد بحث صراحت کافی نداشته و قرائت متعارف از او با دیدگاههای جریان اصلی همسوست، اما او گاهی اوقات به سوی رد قطعیت خنثایی پول گام برمی‌دارد … تبیین فرآیند تولید به عنوان یک جریان پولی و کنایه انتقادی به رویکردی که تولید را یک فرآیند تهاتری و شبه‌همکارانه (غیرپولی) می‌داند نقطه‌‌ی برجسته کار اوست. کینز یکبار در مصاحبه‌ای رادیویی گفت: «هر کاری که عملا شدنی باشد را میتوان تأمین مالی کرد» (Every thing we can do, we can afford). به خیال او تا زمانی که یک سرمایه‌گذاری با موانع واقعی (نهاده‌ها) روبرو نیست، موضوع تأمین مالی برای آن یک مانع کلیدی نیست … این تلویحا یعنی اقتصادی با ظرفیت‌های بیکار، قادر است با اختصاص پول برای تأمین مالی کاراندازی آن (قاعدتا مشروط به تحقق فروضی) ...
  • گزارش تخلف

️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟

| بخش پنجم | تحلیل پولی متعارف؛ برونزا و بی ارتباط با تولید.. بارها از اقتصاددانان شنیده‌ایم که نقدینگی باید متناسب با رشد اقتصاد افزایش یابد. جناب دکتر هم همین مضمون را تکرار کرده‌اند که رشد نقدینگی را باید متناسب با رشد اقتصاد تنظیم کرد … گرچه تناسب رشد بخش پولی و بخش حقیقی، امری معقول است، اما آنچه در پس این گزاره وجود دارد فراتر از این دلالت معقول، بیانگر نوعی مفهوم‌پردازی از پول، تولید و ارتباط علی آن دو است که دور از واقعیت‌های اقتصاد امروز است …۱️⃣ اولا. پولی‌بودن فرآیند تولید یعنی «بسط تولید دست در دست بسط پول» تحقق می‌یابد. به بیان دیگر اینطور نیست که تولید «بصورت مجزا» رشد کند و سپس ما تصمیم بگیریم که متناسب با آن پول عرضه کنیم یا نکنیم. «بسط تولید، ایجاد پول جدید را اقتضا می‌کند». علت؟ پولی‌بودن فرآیند تولید.. توسعه تولید به معنای نیاز کارآفرینان به تسلط بیشتر بر عوامل تولید است. ...
  • گزارش تخلف

️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟

| بخش چهارم | یک مثال: اثر واقعی پول بر تولید چگونه است؟.. فرض کنید ۱۰۰ زمین کشاورزی خردمقیاس و غیربهره‌ور وجود دارد که توسط خانوارهای مالک آن بصورت سنتی برای کشت استفاده می‌شود. در صورت یکپارچه‌سازی این زمین‌ها، امکان بهره‌گیری از صرفه‌های مقیاس، مکانیزاسیون، تحقیق و نوآوری و تمامی مقدمات افزایش بهره‌وری و تولید فراهم خواهد شد. اگر مالکان این ۱۰۰ زمین با هم هماهنگ شده و این موضوع را درک کنند و به جای وضع فعلی سهامدار زمینی یکپارچه و بهره‌ور باشند، کل اقتصاد و بلکه همان خرده‌مالکان منتفع خواهند شد. اما چطور می‌توان با ۱۰۰ خانوار وارد مذاکره و چانه‌زنی برای جلب هماهنگی شد و آنها را قانع کرد که این کار در نهایت به نفع شما تمام می‌شود؟. فرض کنید به جای فرآیند اقناع برای جلب همکاری (اقتصاد تعاونی یا اقتصاد دستمزد واقعی) یک کارآفرین نوآور با اتکا به قدرت پول خلق‌شده وارد شود و تمام زمین‌های موجود را خریداری کند. برای واقع‌بینانه‌تر شدن، فرض کنید اقتصاد بصورت دوره‌ای و روالی در حال خلق پولی است که تمام یا بخشی از آن برای خرید این ۱۰۰ زمین و یکپارچه‌سازی آنها استفاده شود. رهبر تغییر یا عامل « ...
  • گزارش تخلف

️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟ | بخش سوم | مددگیری از کینز (و شومپیتر)

گویا جان مینارد کینز در تفسیر خود از پول در برابر جریان اصلی زمان خویش، متوجه نکاتی شده بود که گرچه توسط خود وی به طور شایانی تبیین نشد، اما جرقه‌ای در ذهن برخی دنباله‌روهای متأخر وی ایجاد کرد که این قلم هم از آن متأثر است … کینز با نقد تحلیل نهاده‌محور اقتصاد کلاسیک، روایت آنها از فرآیند تولید در اقتصادهای امروزین را با سه عنوان مشخص می‌کند: اقتصاد تعاونی (Cooperative Economy)، اقتصاد دستمزد واقعی (Real-wage Economy) یا اقتصاد تهاتری (Barter Economy). در این تفسیر، تولید فرآیندی همکارانه (تعاونی) است که در آن عاملان برای دستیابی به مقداری واقعی در پایان فرآیند تولید به عنوان سهم مشارکت خود در تولید، به نحوی تهاتری با هم وارد تعامل می‌شوند … کینز چنین تفسیری را مغایر با واقع دانسته و در عوض، بر اقتصادهای امروزی سه عنوان می‌گذارد: «اقتصاد کارآفرینانه» (Entrepreneurial Economy)، «اقتصاد دستمزد پولی» (Money-wage Economy)، یا «اقتصاد تولید پولی» (Monetary production Economy). فهم تمایز این دو تبیین مخالف، اهمیت کلیدی در فهم اختلاف در باب نقش پول در اقتصاد دارد … کینز می‌خواهد بگوید اقتصاده ...
  • گزارش تخلف

️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟ | بخش دوم | پول؛ نهاده یا نهاد؟

مهمترین نقطه اختلاف با رویکرد استاد دکتر در این سلسله نقد، به تفسیر پول در جریان اصلی اقتصاد بازمی‌گردد … ویژگی بارز جریان متعارف اقتصادی، غفلت از اهمیت «نهادها» در رشد و توسعۀ تولید است. آنها رشد اقتصاد، به عنوان یک خروجی واقعی و عینی (Objective)، را برخاسته از بهبود و ارتقاء در مقدمات عینی می‌دانند. شاید اندکی سخت باشد که باور کرد خروجی‌های عینی از قبیل رشد درآمد و رفاه، محصول مقدمات (Subjective) باشند. حق با دکتر نیلی است که «پول نهادۀ تولید نیست»، اما منظور ایشان از این تذکر این است و قرار است از آن نتیجه بگیریم که «پس پول برای رشد تولید بی اهمیت است». این به خوبی نشانگر قضاوت قبل در خصوص شیوه تفکر منتسب به ایشان است: «رشد تولید صرفا محصول رشد نهاده‌هاست» … نظریه‌های رشد در دانش اقتصاد کلان هم نوعا دائر مدار همین باور شکل گرفته‌اند. بهبود در کمیت و کیفیت جمعیت، دانش و تکنولوژی، ماشین‌آلات، بهره‌وری و سایر عوامل عینی جاگرفته در تابع تولید است که می‌تواند اقتصاد را بصورت واقعی بهبود دهد. از آنجا که پول در زمرۀ این موارد نیست، پس لاجرم هیچ تأثیر واقعی ماندگاری بر اقتصاد نخواهد داشت. ت ...
  • گزارش تخلف