شبکه جامعه‌شناسی علامه 📍 بررسی تحلیلی جامعه‌شناختی و سیاست‌گذاری اجتماعی پشتیبانی و ارتباط با ما⬇️ ☑️ @Atu_Sociologier اینستاگرام: 📸 Instagram.com/atu_sociology


‌✅ تعریف مفهوم «اثر ماتیو در علم»

▪️مرتون در مقاله‌ «اثر ماتیو در علم» نابرابری‌های موجود در اعتبار و به رسمیت‌شناخته‌شدن در نهاد علم را مورد بررسی قرار داد و الگوی آن را، اثر ماتیو نام‌گذاری کرد. مرتون این نام را با بهره‌گیری از آیه‌ی بیست و نهم انجیلی متی (ماتیو) ابداع کرده است. در این آیه چنین آمده است: «به آن‌که داراست بازهم داده می‌شود، تا آن‌چه دارد زیادتر شود. ولی از کسی که چیزی ندارد، آن مقدار کمی هم که دارد گرفته می‌شود». مرتون در این مقاله، و نیز در تکمله‌ای که نزدیک به بیست سال بعد بر آن نوشت، به بررسی رویه‌های اجتماعی و الگوهای روان‌شناختی موثر در تخصیص پاداش‌ها و اعتبارات علمی پرداخت؛ پدیده‌هایی که نهایتا به نابرابری در توزیع این اعتبارات و سرمایه‌ها می‌انجامند …▪️ مرتون بر این باور است که نهادهای متولی پاداش و اعتبار در نظام علمی، به دلیل تاثیرپذیری از همین عوامل قادر نیستند تا اعتبارات و پاداش‌های در اختیار خود را عادلانه و برابر میان افراد توزیع کنند: آنانی که بیشتر شناخته شده و در معرض دید هستند، عموما پاداش‌های بیشتری نیز دریافت می‌کنند و آنانی که اعتبار علمی و جایگاه به رسمیت‌ شناخته‌شده‌شان پایین‌تر ...
  • گزارش تخلف

✅ ایمان در حاشیه؟. (در نقد رویکرد مرجعیت دینی به مسأله «فقر و نابرابری»). 🖋 مهدی

📍 آیت الله مکارم شیرازی در دیدار اخیرشان با «اعضای ستاد بزرگداشت غدیر» گفته‌اند: «وهابیت در حاشیه مشهد نفوذ کرده بود، ما برنامه ریزی کردیم حضور پررنگی داشته باشیم چرا که در این صورت، آنها عقب نشینی می‌کنند؛ ما ساخت مدرسه علمیه، مسجد، کتابخانه بزرگ و خانه‌های اساتید را در حاشیه مشهد شروع کردیم و تا مدتی دیگر تکمیل می‌شود. توصیه کردیم در ایام مختلف نظیر غدیر برنامه‌های مختلف و اطعام انجام شود تا وهابیت بداند حاشیه مشهد جای سم پاشی نیست و عقب نشینی کنند و بعد از اقدامات صورت گرفته، مهاجرت معکوس انجام شده است.». ▪یکم. وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه به هیچ وجه مساعد نیست. این مساعد نبودن، امروز به گونه‌ای است که تمامی ارکان نظام نیز به آن معترفند. حکومت، اسلامی است. ارتباط بخش عمده‌ی نهاد روحانیت و مرجعیت با حکومت جدی و ارگانیک است. به همین دلیل روحانیت و مرجعیت نیز در وضعیت فعلی دارای مسوولیت است و نمی‌تواند دامان خود را از وضعیت نامساعد حاضر بیرون بکشد. این مسأله به خصوص در مورد بخش‌های نزدیک‌تر به حاکمیت حوزه صدق می‌کند.. ...
  • گزارش تخلف

✅ دژهای دانشکده‌ای. 🖋 عباس

📍 یکی از معضلات جدی اجتماع علمی و شکل گیری جریان سالم علمی در دانشگاههای ما، گروههای علمی دانشکده‌ای هستند. هر گروه، مجموعه‌ای از افرادی معدود هستند که ذیل یک نام گرد هم امده‌اند (مثلا گروه زیست شناسی سلولی و ملکولی یا گروه انسانشناسی و الخ) این گروهها از یک نظر به شکل قبیله‌ای عمل می‌کنند و از طریق غیریت سازی‌های بیرونی، کار خود را جلو می‌برند. اول اینکه گروه الف با گروه ب در یک دانشکده دشمنی آشکار و پنهان دارد. مثلا به سختی یک دانشجو در گروه الف می‌تواند با یک استاد در گروه ب در یک دانشکده پایان نامه بردارد. حتی استاد به سادگی در گروه دیگر دعوت نمی‌شود. پایان نامه و درس در حکم ناموسهای قبیله‌ای عمل می‌کنند. اعضا به سادگی نمی‌توانند بدان نزدیک شوند. پس از یک نظر، تخاصمی میان گروههای علمی متعدد درون یک دانشکده وجود دارد. (دانشکده‌های ما بیشتر صحنه جنگ هستند تا وفاق). ...
  • گزارش تخلف

🔅آیا می‌توان به انسانها شفقت داشت اما درد و رنجی نکشید؟.. 🖊مصطفی

🔹رواقیون معتقد بودند انسان آرمانی دلش به حال هیچ کس نمی‌سوزد [و در رنجشان رنج نمی‌کشد] و در عین حال با نوعی فارغ‌دلی تمام به دنبال برطرف کردن درد و رنج دیگران است. رواقیون توضیح نمی‌دادند که چگونه چنین چیزی ممکن است، اما اسپینوزا، در کتاب اخلاق، به‌طور کامل به این بحث پرداخته و در واقع شفقت را به عشق و حکمت فروکاسته است و گفته است کافی است انسان اولا عاشق انسانهای دیگر باشد و ثانیا حکمت داشته باشد؛ اگر عاشق انسانهای دیگر باشد خواهان آن است که انسانها درد و رنج نبینند و اگر حکمت داشته باشد (یعنی آن بخش از وجود انسان که به عقلانیت عملی مربوط است) می‌داند که چرا انسانها درد و رنج می‌برند. عشق و حکمت همة فونکسون شفقت (کاستن از درد و رنج دیگری) را به کار می‌برد بدون اینکه صاحب آنها معروض درد و رنج شود.. 🔹من معتقد نیستم که واقعا بتوان بدون اینکه دچار درد و رنج شد درد و رنج دیگران را برطرف کرد. ولفسن، بزرگترین شارح اسپینوزا در کتاب مفصل فلسفة اسپینوزا، هم می‌گوید این سخن او قابل دفاع نیست. در باب حکمت سخنی نداریم، اما عشق در اینجا نه فیلیاست و نه به طریق اولی اروس و باید عشق به معنی آگاپه باش ...
  • گزارش تخلف

🔅دربارۀ سیاست؟.. 🖊محمدمهدی

📍سیاست درعمل از تمام قیدوبندهایی که می‌کوشند احاطه یا مصادره‌اش کنند فراتر می‌رود؛ حتی زمانی که از مفهوم سیاست سخن می‌گوییم، گویی پیشاپیش می‌دانیم که نمی‌توان سیاست را به یک مفهوم صرف تقلیل داد. سیاست نه از حیث نظری به رشتۀ آکادمیک علوم «سیاسی» محدود می‌شود و نه به‌لحاظ عملی به رفتار «سیاست» مداران و این یا آن «سیاست» مشخص در خصوص این یا آن مسئلۀ خاص. سیاست از یک حوزه، یک دانش، یک قرائت، و حتی یک تعریف فراتر می‌رود و مرزهایش بر مرزهای حادث و تاریخی سوژه، در مقام یک سوژه، منطبق می‌شود. اما همین‌جا باید تفکیکی گذاشت: سیاست دست‌کم به دو معنای مختلف بر انسان قابل‌حمل است؛ همۀ انسانها به یک معنا سیاسی‌اند، چرا که انسان، بنابه تعریف مشهور ارسطو، یک «حیوان سیاسی» است؛ این را می‌توان ناشی از اصل مدنیت یا «سیاسی بودن» (being political) جبری و پیشینی انسان دانست که بر تمام افراد نوع انسان حمل می‌شود. اما وجه دیگری از سیاست وجود دارد که به‌صورت‌ پیشینی بر تمام انسانها حمل نمی‌شود؛ این شق ثانی، پسینی و انتخابی را می‌توان با اندکی اغماض «سیاسی شدن» نامید. برخلاف انفعال موجود در «سیاسی‌بودن» که بیش ...
  • گزارش تخلف

🔅هنگامی که کسی می‌پرسد. فلسفه به چه کار می‌آید،.. پاسخ باید ستیزه جویانه باشد،

چرا که پرسش کنایه آمیز و نیش‌دار است. فلسفه نه به دولت خدمت می‌کند و نه به کلیسا، که هر دو دغدغه‌های دیگری دارند. فلسفه به خدمت هیچ قوه‌ی مستقری در نمی‌آید. کار فلسفه ناراحت کردن است. فلسفه‌ای که هیچ‌کس را ناراحت نکند و با هیچ‌کس ضدیت نورزد فلسفه نیست. کار فلسفه آزردن حماقت است، فلسفه حماقت را به چیزی شرم آور تبدیل می‌کند. فلسفه کاربردی ندارد جز افشا کردن پستی‌های اندیشه در تمامی اشکالش. آیا جز فلسفه رشته‌ای هست که به نقد تمامی رازآمیزگری‌ها، هر خاستگاه و هدفی که داشته باشند، همت گمارد؟. 🖊 ژیل. ...
  • گزارش تخلف

🔅نگاهی به مفهوم جدید در قدیم: تاثیر شریعتی بر اندیشه سید جواد طباطبایی.. 🖊سید جواد

📍بسیاری از نویسندگان و محققینی همچون موسی غنی نژاد که درباره سید جواد طباطبایی در عرصه عمومی سخن میگویند ادعا دارند که یکی از کلیدی‌ترین مفاهیمی که طباطبایی به حوزه علوم انسانی ایران افزوده است مفهوم «جدید در قدیم» است و دکتر طباطبایی از این عبارت به کرات استفاده نموده است. به عنوان مثال در نشستی که در ۱۵ دی سال ۱۳۹۵ با عنوان «تامل درباره ایران» برگزار شد موسی غنی نژاد گفت. «سید جواد طباطبایی مفهومی طرح کرد که بسیار تازگی دارد آن، هم مفهوم جدید در قدیم است» (۱۳۹۵ دی ۱۵ خبرگزاری مهر) …البته ناگفته پیداست که هم غنی نژاد و هم طباطبایی در عرصه عمومی شدیدترین حملات را علیه شریعتی در این دو دهه انجام داده‌اند و مصائب جامعه ایران را در تمامی ساحاتش منتسب به اندیشه شریعتی کرده‌اند. برای من پرسشی پیش آمده بود که آیا میتوان این حملات را نشانه‌ای از تاثیر شریعتی بر طباطبایی دانست؟ به عبارت دیگر، آیا طباطبایی جوان تحت تاثیر گفتمان شریعتی بوده است و هجمه‌های پس از انقلاب طباطبایی علیه شریعتی نوعی از قیام طباطبایی جوان علیه والدین فکری خویش در پیش از انقلاب نیست؟ اگر سخن غنی نژاد و بسیاری درباره طبا ...
  • گزارش تخلف

‌✅ گزارشی از کودکان بی‌شناسنامه مناطق محروم چابهار. 🔻هیچ اداره‌ای احوال زینب را ثبت نمی‌کند

🖋 ویدا ربانی. 📍 این گزارش می‌توانست خاطره یک سفر شیرین به چابهار باشد. اگر هنگامی‌که سفر داشت با تصویر زیبای «دریابزرگ» که آن روز سخت مواج بود و پسربچه‌های بلوچی که شادمانه آب‌تنی می‌کردند، پایان می‌یافت. آن‌جا که تصمیم گرفتیم حالا که به مناطق محروم چابهار بسیار نزدیک شده‌ایم، نزدیک‌ و نزدیک‌تر شویم و با آنها گفت‌وگو کنیم. تصویر چابهار زیبا شکست. خودرو که پیچید، توی کوچه‌های خاکی «پشت دادگستری» دیگر خبری از ویلاهای طرح رومی کنار دریا نبود. زاغه بود و خانه‌هایی با بلوک‌های سیمانی که نامنظم و گاه بی‌ملاط روی‌ هم چیده شده بودند با سقف‌هایی از الوار، پتوهای کهنه و مشما. «پشت دادگستری» کنایه نیست نام یکی از محروم‌ترین محله‌های ایران است …. 🔹چند زن بلوچ با لباس‌های رنگ‌ورورفته درحالی ‌که سخت رو گرفته بودند، پرده‌ها را کنار زدند و مردد در آستانه خانه ایستادند. ...
  • گزارش تخلف

‌‌✅ رفاه، رفاه اجتماعی و دولت رفاه

📍 در تعریف دولت رفاه، ابتدا باید هر دو کلمه دولت (State) و رفاه را تعریف کرد و توضیح داد. دولت، یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم در علوم سیاسی و جامعه‌شناسی است. دکتر حسین بشیریه در کتاب آموزش دانش سیاسی [۱] این‌گونه دولت را تعریف می‌کند؛ «دولت عالی‌ترین مظهر رابطه قدرت و حاکمیتی است که در همه جوامع وجود داشته‌است. مهم‌ترین وجه حاکمیت دولت، وضع و اجرای قوانین در جامعه است. قدرت، منبع مورد استفاده دولت؛ حکومت مجموعهٔ نهادهای لازم برای اجرا حاکمیت و اخذ تصمیم؛ و سیاست مجموعه اعمال دولت است.» دیدگاه‌ها در مورد چیستی و وظایف دولت بسیار متفاوت‌اند؛ در طول تاریخ گروهی معتقد بودند دولت شر مطلق است و آن را تجسم زور و سلطه می‌دانستند، در طرف مقابل گروهی وجود دولت را برای حفظ امنیت داخلی و مرزهای کشور، قانونگذاری و پاره‌ای از وظایف ضروری می‌دانند. در مجموع سه گونه تعریف از دولت وجود دارد: تعریف حقوقی، فلسفی و سیاسی که به نوعی مکمل یکدیگر هستند. در تعریف حقوقی گفته می‌شود: دولت واحدی است که ویژگی‌های زیر را دارد: ۱- جمعیت ۲- حکومت ۳- سرزمین ۴- حاکمیت (انحصار قدرت) اما در تعریف فلسفی دولت، ویژگی‌های ضرور ...
  • گزارش تخلف

✅ روزهای سیاه بدون آب …. 🖋 احمد آل یاسین.. ⛔️ پیش بینی سال ۱۴۳۹ شمسی یعنی ۳۵ سال بعد

📍 عید نوروز سال ۱۴۳۹ هست، من اکنون ۵۵ ساله هستم آنقدر پیر شدم که دیگه توان حرف زدن و ایستادن ندارم ۸۰ ساله به نظر می‌رسم! بیماری وخیم کلیه دارم، چون آب اندکی می‌نوشم و می‌دانم که زمان زیادی از عمرم باقی نمانده. امروزه من یکی از پیرترین افراد جامعه هستم. به یاد دارم وقتی کودکی بودم همه چیز خیلی متفاوت بود. بچه‌های ۳۰ ساله من الآن، ۵۵ ساله بنظر می‌رسند. من از آب تنی در رودخانه‌ها و دوش گرفتن و ماندن چند ساعتی زیر دوش حمام لذت می‌بردم! اما امروزه با یک لیتر آب باید دوش بگیرم و بدون استفاده از آب سرم ر ا تمیز نگه دارم. در آن زمان ما، ماشین هایمان را با آب لوله کشی می‌شستیم! امروزه بچه‌ها باور نمی‌کنند که ما آب را این چنین اسراف می‌کردیم. ...
  • گزارش تخلف

🔅فیلسوفان کجا و فوتبالیست‌ها کجا.. 🖋حسینعلی

📍به یادداشتی از آقای دکتر سیدیحیی یثربی، استاد محترم فلسفه، برخوردم که خطاب به آقای دکتر بیژن عبدالکریمی نگاشته بودند. بخش هایی از آن را به وضعیت فلسفه ورزی امروز کشورمان مربوط است را در این جا می‌آورم. آقای عبدالکریمی وضعیت اساتید فلسفه را با فوتبالیست‌ها مقایسه کرده بودند و گفته بودند این نشان میدهد جامعه ما به فوتبالیست نیاز دارد ولی به فلسفه و استاد فلسفه نه.. 🔹همه می‌دانند که فوتبالیست‌های مملکت چه وضعی دارند و اساتید مملکت چه وضعی! شما دو متر خانه ندارید، ولی بنده پس از حدود نیم قرن تحقیق و تدریس، همین سال گذشته آپارتمان سه خوابه‌ی جنوبی ام را در طبقه‌ی سوم مجتمع مسکونی با آپارتمان دو خوابه ­ی شمالی طبقه‌ی دوم همان مجتمع عوض کردم تا مبلغی به کف آرم و برای نیازهای تحقیقاتی خودم هزینه کنم! زیرا، من از آغاز با کاسبی از طریق تدریس مخالف بوده‌ام و از روزی که بازنشسته شده‌ام، یک ساعت تدریس نداشته‌ام و مشاور یا راهنمای هیچ پایان نامه‌ای نبوده‌ام. به خاطر از کار افتادن چشم هایم هم نیازمند دستیار تمام وقت و نیمه وقت بوده‌ام که باید به آنان حقوق بپردازم …🔹درون کشور هم که فیلسوفان جایگاه کم ...
  • گزارش تخلف