مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین: نشستها، همایش ها، پایان نامه ها، معرفی کتاب، مقالات، پژوهشها و یادداشت‌های تحلیلی. اطلاع رسانی، تبادل و دریافت مطلب: مریم محمدی اکمل @maryam_mohamadiakmal


️روزه، ضد سرطان و پارکینسون و موجب طول عمر است

️روزه، ضد سرطان و پارکینسون و موجب طول عمر است
یوشینوری اسومی، دانشمند زیست شناس ژاپنی برنده نوبل ۲۰۱۶:. تحقیقات او به شکل بسیار هیحان انگیزی آثار مثبت گرسنگی‌های طولانی مدت نظیر روزه مسلمانان را یادآور می‌شود …این دانشمند ژاپنی در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که سلول‌های بدن هرگاه با گرسنگی طولانی مدت مواجه شوند اقدام به خودخواری پروتیین‌های خود (اتوفاژی) برای جبران انرژی مورد نیاز می‌کنند و با همین مکانسیم پروتئین‌ها و اجزای تخریب شده‌ی خود را از میان بر می‌دارند و از انرژی آن سلول‌های جدید می‌سازند، مواد زائد را پاکسازی و با باکتری‌ها و ویروس‌های مهاجم را از میان بر می‌دارند …در متون علمی برای فعال سازی سیستم اتوفاژی بدن پیشنهاد‌های مختلفی برای ساعات گرسنگی شده است که یکی ساده‌ترین آن گرسنگی (روزه) بیش از ۱۲ ساعت تا ۲۴ ساعت و حتی بیشتر است …منبع: شبکه اجتهاد. ...
  • گزارش تخلف

️اگر جوایز «برنده باش» را اسپانسر می‌دهد، مصداق قمار نیست/ برخی بازیهای فکری را مصداق «لعب» نمی‌دانند/ خروج از مصداق قمار، به معنا

️اگر جوایز «برنده باش» را اسپانسر می‌دهد، مصداق قمار نیست/ برخی بازیهای فکری را مصداق «لعب» نمی‌دانند/ خروج از مصداق قمار، به معنا
گفتگوی شبکه اجتهاد با استاد محمدعلی خادمی کوشا، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم:. اینکه بعضی از فقها فرق گذاشتند بین علمی و غیر علمی‌اش، سرش این است که اگر یک بحث علمی باشد دیگر به آن بازی نمی‌گویند، بلکه جلسه‌ای علمی و سبکی در علم آموزی است. خیلی‌ها برای ایجاد انگیزه در علم‌آموزی این کار را می‌کنند …در رابطه با بازیهای فکری، از آنجا که تحرک عضلانی در آنها صورت نمی‌پذیرد، عنوان «لعب» از اساس صادق نیست، بلکه به قول عربها، «ترفیه» (از ماده رفاه) یا «تسلیه» (از ماده آسایش) است …قمار سه رکن دارد و با فقدان هر رکن، منتفی می‌شود. این ارکان عبارتند از. ...
  • گزارش تخلف

️ «برنده باش» نه قمار است و نه حرام! /مسابقات علمی، نه «لعب» است نه «اکل مال بالباطل»

️ «برنده باش» نه قمار است و نه حرام! /مسابقات علمی، نه «لعب» است نه «اکل مال بالباطل»
گفتگوی شبکه اجتهاد با استاد محمد قائنی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم:. وجود این مسابقات موجب نمی‌شود که مردم کلا همه کارشان را ترک بکنند و کارشان را منحصر در این امور قرار دهند …مرحوم آقای تبریزی می‌فرمود قمار متقوم به این است که هم برد و هم در آن باخت متصور باشد؛ اما اگر کس دیگری ضامن پرداخت مال شود، دیگر باخت معنا ندارد و لذا قمار نیست …لازم نیست که کل سؤال‌ها علمی باشد، بلکه اگر درمجموع، مشتمل بر اغراض عقلایی علمی و اطلاعات قابل‌توجه و مورد غرض عقلایی باشد، برای خروج از عنوان باطل بودن کافی است.. ادامه گفتگو. ...
  • گزارش تخلف

روزه نمی‌گیرند ولی افطار می‌کنند!.. محمدرضا زائرى

دوستی اخیرا در یکی از شبکه‌های اجتماعی چیزی نوشته بود در باره کسانی که روزه نمی‌گیرند، اما به محافل افطار دعوت می‌شوند و این دعوت را کاملا جدی می‌گیرند و بر سفره افطار می‌نشینند و با آغاز اذان مغرب چای می‌نوشند و خرما می‌خورند و … اما چنین چیزی نه تنها اصلا مسخره نیست بلکه این رفتار برای برخی بدون آن که بدانند و متوجه باشند پاسخی طبیعی به یک نیاز فطری و درونی است!. اشتباه است اگر فکر کنیم چنین پدیده‌ای فقط به خاطر میل خوردن غذا یا تظاهر به روزه داری و ریا بوده، بلکه چه بسا یک احتیاج معنوی و نیاز درونی یا دلتنگی برای گم شده‌های عاطفی و قلبی است که شاید اصلا شخص به آن توجه نداشته باشد. یکی از ادبای مشهور مسیحی لبنانی داستانی از سفر خود به فرانسه نقل می‌کند و شرح می‌دهد که در آن سالها که دسترسی به تماس تلفنی و ارتباطات رسانه‌ای مثل امروز آسان نبود بعد از چند روز دلتنگ وطن می‌شود و به شدت هوای دیارش را می‌کند و می‌نویسد که توی خیابان‌های پاریس قدم می‌زدم که ناگهان صدای اذان به گوشم رسید، چنان بی اختیار شدم که ناخواسته در کوچه پس کوچه‌ها به دنبال صدا روانه شدم تا از مسجد پاریس سر درآوردم. د ...
  • گزارش تخلف

️گناه یعنی چه و تفاوت گناه اخلاقی و گناه شرعی در چیست؟.. عبدالکریم سروش:

ما اگر روزه نگیریم گناه اخلاقی نکرده‌ایم بلکه گناه شرعی کرده‌ایم. ما اگر انگشتری طلا بدست بکنیم گناه اخلاقی نکرده‌ایم بلکه گناه شرعی کرده‌ایم. ما اگر شراب بخوریم گناه اخلاقی نکرده‌ایم بلکه گناه شرعی کرده‌ایم. بی حجابی بی عفتی نیست چرا که بی حجابی ناروای اخلاقی نیست اما ناروای شرعی است.. منبع: روشنفکری دینی. ...
  • گزارش تخلف

روحانیت و مناسک نوپدید.. مهراب صادق‌نیا.. … افطار که تمام شد، با دوستان نشستیم به گفت‌وگو

یکی از اساتید حاضر از پیدایش امام‌زاده‌های جدید و فربه شدن مناسک می‌گفت و با طعم نگرانی، از سکوت مراجع انتقاد می‌کرد. می‌پرسید به راستی مسئولیت ما روحانیان چیست. او روایت می‌خواند و می‌گفت مهم‌ترین کار روحانیان مبارزه با بدعت است. در مقابل، یکی دیگر از دوستان، که از استادهای خوش‌نام حوزه‌های علمیه هم هست، گفت مراجع کار درستی می‌کنند! مسئولیت روحانیت هم چیزی جز توجیه و تثبیت سنت‌های مذهبی نیست؛ حتی اگر مناسک نوپدیدی باشند. او شواهدی آورد که نشان می‌داد در حالی‌که هیچ یک از روحانیان شیعه به دلیل دفاع از سنت‌های مذهبی‌ای که در قرآن و حدیث ریشه‌ای ندارند (خرافات)، اذیت نشده است؛ تا دلتان بخواهد کسانی که به بهانه‌ی مبارزه با خرافه، مناسک نوپدید را به چالش کشیده‌اند اذیت شده و به حاشیه رفته‌اند. پس به‌‌جای مبارزه با امام‌زاده‌ها و آئین‌های تازه، بهتر است آن‌ها را تثبیت و تئوریزه کنیم. شاید شهادت تاریخ به سود این استاد محترم باشد، ولی فکرش را بکنید اگر این منطق را بپذیریم، کار برخی مناسک خیلی بیخ پیدا می‌کند ….۹۸/۲/۲۳. منبع: اخلاق در حوزه اجتماع. ...
  • گزارش تخلف

چالش فرهنگ در حکمرانی دینی؛ این بار موسیقی.. محمدرضا پویافر. [بخش ۲ از ۲]

پاسخ به این سوال را می‌شود با چند سوال دیگر از مسئولان و سیاستگذاران حاکمیتی پی گرفت:. دوستانی که اینقدر دغدغه دین و فرهنگ و دوری از ابتذال دارید، خوب است به مردم بگویید که طی این چهار دهه، چقدر برای ارتقای سلیقه و ذایقه موسیقایی مردم این جامعه برنامه داشتید؟. چقدر و چه مدت از زمان رسانه رسمی، یا محتوا و امکانات آموزش و پرورش کشور را به معرفی و ترویج موسیقی اصیل ایرانی اختصاص دادید؟. مگر نه این است که عرصه قاب تلویزیون ملی شما، پر از چهره‌های پاپی است که بتوانند به هر بهایی به بینندگان تلویزیون اضافه کنند و در نتیجه بتوانید مقدار بیشتری پول از تبلیغات (بخوانید آنتن فروشی) به دست آورید و کمکی به این رسانه رو به ورشکستگی بکنید؟ در مقابل این واگذاری رسانه به نفع موسیقی کم عمق که برای کسب درآمد بیشتر انجام می‌شود، در کجای این شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی، حتی یک زمان چند دقیقه‌ای به آموزش موسیقی و آواهای اصیل ایرانی پرداخته‌اید که انتظار داشته باشید، سلیقه موسیقی مردم به سمت هر موسیقی ای نرود؟. مگر همین رسانه شما نبوده که در مقابل تبلیغات وسیع برای انواع موسیقی و شعر بی محتوا و خوانندگان آ ...
  • گزارش تخلف

چالش فرهنگ در حکمرانی دینی؛ این بار موسیقی.. محمدرضا پویافر. [بخش ۱ از ۲]

یک آهنگ پاپ از ساسی مانکن و اجرای آن در مدرسه‌ها با همراهی جمعی دانش آموزان، تبدیل به مسأله روز نظام آموزش و پرورش، بلکه کل رسانه و دوستان دغدغه مند نظام و – اگر غلو نباشد- مسأله اصلی فرهنگی در جامعه شده است. هرچند که از ابتذال موجود در محتوای کلامی این موسیقی و سطحی بودن آن نباید گذشت، اما مسأله اصلی نه ابتذال محتوایی و فرمی این آهنگ پاپ، بلکه نحوه مواجهه با آن از سوی گروه‌های مختلف جامعه به خصوص حاکمیت، مسئولان و رسانه رسمی کشور (صدا و سیما) با این رخداد است. از یک طرف بعضی از مردم و حتی چهره‌های مشهور و نیمه مشهور، از اجرای این آهنگ در مدرسه با این استدلال که «شادی برای همه جامعه از جمله بچه‌ها لازم است»، حمایت کردند. غافل از این که وقتی خودشان هم در صفحه خود این کلیپها را پخش می‌کنند، مجبور هستند آن قسمت خاص آهنگ را با بوق بپوشانند. چرا که حتی آن شعر را در جمع خانواده خودشان هم نمی‌توانند با صدای بلند بخوانند. اما در سوی مقابل، بلافاصله بعد از پخش شدن کلیپ‌های اجرا و همخوانی این آهنگ ساسی مانکن در چند مدرسه، تعدادی از آقایان مدیر و مسئول در مقام نشان دادن انقلابی بودن خود برآمدند و ...
  • گزارش تخلف

معنویت‌گرایی و جهانی شدن

مرکز ملی مطالعات جهانی‌شدن با اجرای طرح «یک کتاب در یک مقاله» در سال ۱۳۹۲ اقدام به انتشار کتاب «معنویت‌گرایی و جهانی‌شدن» کرده است. این کتاب تلخیص و ترجمه ۵ کتاب زیر است:.۱⃣ اخلاق‌های الهیاتی و پویایی‌های جهانی. نوشته ویلیام شویکر. ®William Schweiker. Theological Ethics and Global Dynamics: In the Time of Many Worlds. Malden, MA: Blackwell Publishing, ۲۰۰۴.۲⃣ جهانی‌شدن و عامل انسانی: نگاه انتقادی. اوسل پرمپه و جوزف منساه. ®E. Osel Kwadwo Prempeh, Joseph Mensah. ...
  • گزارش تخلف

در نگاه سنتی به اسلام؛ روزه نگیران را باید تازیانه زد و کشت.. ️

«… مطابق نقل‌های بالا اگر کسی روزه را واجب بداند ولی عملا تن به انجام آن ندهد را در بار اول و دوم تعزیر می‌کنند (۲۵ ضربه شلاق می‌زنند) و اگر باز روزه نگرفت، در بار سوم و حداکثر چهارم (اختلاف در فتوا) او را واجب القتل می‌دانند ولی اگر کسی روزه را واجب نداند (یعنی روزه را اساسا قبول نداشته باشد) در این صورت بدون طی هیچ مراحلی، مستقیما اعدام می‌شود. با این وصف، تصدیق خواهید کرد که اینک در دوران رأفت بسر می‌بریم چرا که اگر قرار باشد آن احکام فقهی به طور دقیق و کامل اجرا شود آغازش جراحت شلاق و فرجامش سینۀ گورستان است …». متن کامل. ۳danet. ir/۷uwii. منبع: نو اندیشی دینی کیان. ...
  • گزارش تخلف

«تجربه زیسته در لباس طلبگی»

«تجربه زیسته در لباس طلبگی»
حجت الاسلام دکتر محسن الویری در نشستی با جمعی از فضلاء و پژوهشگران حوزوی تجربیات خود از تلبس و فعالیت‌های مختلف با لباس روحانیت را بیان کرده‌است. تجربیات و نکاتی که جمع‌بندی و ارائه شده می‌تواند برای بسیاری از طلاب و همچنین پژوهشگران موضوع دین مفید و جذاب باشد. متن کامل این نشست جهت انتشار در اختیار مباحثات قرار گرفته است که از ایشان سپاسگزاریم. دانلود متن کامل:. نشست:. ...
  • گزارش تخلف

️ ظهور الگوهای قدرت در شیعه‌ی متقدم:.. مختار و زیبایی شناسی اقناع

️ Emerging Patterns of Authority in Early Shiʿism:. al-Mukhtār and the Aesthetics of Persuasion. Torsten Hylén؛ Dalarna University, Sweden. Abstract. In this study the author examines some aspects of authority in the movement of the Shiʿite leader al-Mukhtār. The notion of religious aesthetics as developed by Birgit Meyer is used as an analytical tool. It is argued that al-Mukhtār accomplished his political endeavour partly by introducing and controlling three «aesthetic forms» which functioned as «media» between the people and the deceased ʿAlī b. Abī Ṭālib: his claim to act on behalf of ʿAlī’s son Ibn al-Ḥanafiyya, whom he called al-mahdī, «the rightly guided» ; his call to revenge for the killing of ʿAlī’s son Ḥusayn; and his exhibiting of a chair that he claimed had belonged to ʿAlī. …. ...
  • گزارش تخلف

زنان می‌توانند در جایگاه افتاء به معنای بیان کلی احکام شرع بر مردم قرار گیرند

️حتی مخالفین مرجعیت زنان، بر مشروعیت مرجعیت زنان بر اساس اصول و قواعد کلی و سیره عقلاء اذعان دارند. حسین بستان در درس خارج فقه نظام‌های اسلامی دبیرخانه مفتاح با موضوع فقه جنسیت. در این جلسه به موضوع مرجعیت زنان می‌پردازیم و می‌خواهیم ببینیم آیا تصدی منصب افتاء برای مرد و زن به طور یکسان مشروع شده و یا اینکه میان این دو تفاوت وجود دارد … در این بحث هیچ روایت خاصی در رد یا تأیید این موضوع به طور مشخص وجود ندارد. همچنین از جهت اقوال فقها نیز سابقه چندانی نداشته، به همین دلیل نمی‌توان به اجماع یا شهرت در این زمینه تمسک نمود … در میان متأخرین عده‌ای مخالف و عده‌ای موافق مرجعیت زنان هستند که از مخالفان می‌توان به آیت‌الله خوئی و آیت‌الله فاضل لنکرانی و از موافقان نیز به مرحوم آیت‌الله سید محسن حکیم و مرحوم شیخ محمد حسین اصفهانی (کمپانی) اشاره نمود … باید به این نکته توجه داشت که حتی مخالفین مرجعیت زنان نیز اذعان می‌کنند که مقتضی اصول و قواعد کلی و سیره عقلاء مشروعیت مرجعیت زنان است، اما به دلیل امور عرضی و عوارضی که به دنبال دارد؛ به طور خاص، اختلاط زن و مرد و تصرفات ولایی زنان را مورد خدشه ...
  • گزارش تخلف

«ساکن خیابان ایران» (معرفی کتاب). [بخش سوم از سه بخش - پایانی].. زهره سروشفر

در «آخرالزمان شیعی و الاهیات سیاسی جمهوری اسلامی (برگزاری صبحگاه مشترک نیروهای نظامی و انتظامی در مسجد جمکران و دلالت‌های آن)، نویسنده از شکل‌گیری «تاریخ مقدس» تشیع حول دو محور اصلی «عاشورا» و «ظهور» سخن می‌گوید و رواج ادبیات نزدیکی ظهور و نظریه اتصال حکومت وقت به حکومت امام زمان را دو وجه اشتراک آخرالزمان‌گرایی عهد صفوی و عصر جمهوری اسلامی معرفی می‌کند. از نظر وی به ویژه از میانه دهه ۷۰ مسأله انتظار و ظهور موعود جایگاه دیگری یافته و ابعادش گسترده‌تر شده است. در این زمینه نمادها و نشانگان جدیدی برای «انتظار» مطرح می‌شود که محور اصلی اش مسجد جمکران است. در سال‌های اخیر دامنه تبلیغات در این خصوص به حدی گسترش یافته است که وارد فضاهایی کاملا رسمی همچون فضای نظامی کشور شده و برای مثال در روز نهم ربیع سال ۱۳۹۶ مراسمی به عنوان «صبحگاه مشترک نیروهای نظامی و انتظامی برای تجدید بیعت با امام زمان» در مسجد جمکران برگزار شد یعنی برای اولین بار در مکان و زمانی غیررسمی برای چنین مراسمی. مظاهری این رویداد را ناشی از حرکت جمهوری اسلامی از یک «نظام اسلامی» به سمت یک «نظام شیعی» و با مرجعیت قم به جای تهر ...
  • گزارش تخلف

«ساکن خیابان ایران» (معرفی کتاب). [بخش دوم از سه بخش].. زهره سروشفر

«تکثیر «خیابان ایران»: کلونی‌های دینداران و سیاست بقا: چالش زیست مذهبی در چهارمین دهه حکومت دینی» به یک تناقض مهم در دوران پس از پیروزی انقلاب پرداخته است. در دوران پیش از انقلاب و در دوران حکومت پهلوی دینداران به دلیل فشار و محدودیت هایی که بر آنها اعمال می‌شد، «سیاست بقا» را در پیش گرفتند و مدارس اسلامی حاصل چنین رویکردی بود. این مدارس «محصول تلاش جامعه مذهبی برای حفظ خود در دل جامعه‌ای بود که مذهب در آن روز به روز بیشتر به حاشیه می‌رفت.» (۵۸) با پیروزی انقلاب «سیاست غلبه» جای «سیاست بقا» را گرفت و حکومت به اسلامی‌سازی جامعه روی آورد و در نتیجه دیگر دینداران تحت فشار قرار نداشتند اما با روی آوردن بخش زیادی از اعضای جامعه به سبک زندگی‌ای متفاوت مجددا افراد دیندار، دچار احساس ناامنی شدند و به همین دلیل به جدا کردن خود از جامعه و ایجاد فضاهایی مخصوص دینداران روی آوردند. این همان چیزی است که مظاهری آن را «تکثیر خیابان ایران» نامیده است. منظور از خیابان ایران محله‌ای در جنوب شهر تهران است که از پیش از انقلاب محل زندگی افراد دیندار بوده است و بر آن شرایط خاصی حکم‌فرما بوده. نکته جالب ترغیب ...
  • گزارش تخلف

«ساکن خیابان ایران» (معرفی کتاب). [بخش اول از سه بخش].. زهره سروشفر

«ساکن خیابان ایران: مسایل و چالش­‌های دینداری در جمهوری اسلامی» اثری از محسن حسام مظاهری است که در قالب مجموعه مقالات توسط نشر آرما منتشر شده است. در این اثر مظاهری مقالات و مطالبی را که در سال­‌های گذشته در برخی نشریات یا در فضای مجازی منتشر کرده، گرد آورده است. با اینکه مطالب این کتاب موضوعات گوناگون و متنوعی دارند اما در مجموع می­‌توان چند موضوع کلی را در این اثر تشخیص داد: مسأله شیعه و سنی، تناقضات دینداری در دوران پس از پیروزی انقلاب و رابطه دین و حکومت در دوران پس از انقلاب … «ساکن خیابان ایران» را می‌توان اثری دانست که به حکومت دینی در دوران پس از انقلاب در عرصه دینداری جامعه، تحولات حکومت در ارتباط با دینداری و نیز تحولات دینداری در ارتباط با چنین حکومتی پرداخته و مسائل و تناقضات ناشی از زیستن در سایه یک حکومت دینی را برای دینداری و دینداران برشمرده است؛ همچنین شکست سیاست‌های حکومت در این دوران در خصوص رشد و گسترش دینداری و مشخص کردن جهت و مسیر آن را خاطرنشان کرده است …مقاله اول «برزخ آرمان گرایی و واقع گرایی: جمهوری اسلامی و دوگانه فارابی ابن خلدون» نام دارد. پرسش اصلی مقاله ...
  • گزارش تخلف