حسین جاویددانشجوی دکتریمدیر نشر مشاوره و همکاری در زمینه‌ی همه‌ی مراحل تولید کتاب: ۰۹۱۲۲۴۷۲۸۳۸ صرفاً پیام ضروری و کاری:


هوشمندی در انتخاب قطع یکی از ویژگی‌های ضروری برای ویراستارهای تحریریه و نیز ناشران است

انتخاب قطع نامناسب مساوی است با شکست تجاری و معنوی کتاب. مثلا، انتخاب قطع وزیری برای رمان‌ها یا داستان‌های کوتاه انتخابی اشتباه و به احتمال بسیار زیاد منتج به شکست است (مگر استثنائاتی در حوزه‌ی کارهای حجیم کلاسیک). ...
  • گزارش تخلف

حتما می‌دانید که در فارسی نو شش واکه داریم: سه واکه‌ی کوتاه و سه واکه‌ی بلند

البته در دوره‌های پیشین زبان فارسی واکه‌های دیگری هم داشته‌ایم که از بین رفته‌اند. گاهی نویسنده‌ها برای تأکید بیشتر روی بعضی از واژه‌ها تعدادی از حروف آن‌ها را چند بار می‌نویسند. مثلا، «واااااای» یا «بیااا». نکته اینجاست که وقتی قرار است از این تکنیک استفاده شود بهتر است در واژه‌هایی باشد که واکه دارند و فقط هم واکه‌های بلند تکرار بشوند. فرض کنید بنویسیم «بیااا اینجججااا». امکان تلفظ سه همخوان «ج» پشت‌سرهم در چنین عبارتی وجود دارد؟! بدیهی است که پاسخ خیر است. اما به‌راحتی می‌توان تکرار حرف «ا» را نشانه‌ای از کشیدگی دانست. اصولا هم این ویژگی مختص گفتار است و گویشوران فارسی به‌طور طبیعی برای بیان تأکید یا تعجب میل به کشیدن واکه‌های بلند (/ɒː/, /iː/, /uː/) دارند. ...
  • گزارش تخلف

متن‌های برجسته‌ای که طی چند هزار سال به زبان‌های ایرانی (اوستایی، پهلوی، فارسی نو و …) نوشته شده‌اند حرف‌های زیادی برای گفتن دارند

✔️در فارسی میانه زبان متن‌هایی که مثلا در اوایل دوره‌ی ساسانی نوشته شده‌اند با زبان متن‌های اواخر دوره‌ی ساسانی تفاوت دارد. ✔️در فارسی نو زبان متونی که در قرون مختلف نوشته شده‌اند متفاوت است و نویسنده‌های قرون مختلف دایره‌ی واژگان و گاه حتی ویژگی‌های دستوری خاصی دارند …مفهوم این‌ها چیست؟ خیلی ساده: زبان در معرض تغییر و تحول است و گویشوران و نویسندگان هر عصر از زبان همان عصر استفاده کرده‌اند. سخن کوتاه، غرضم از این یادآوری این است که بگویم اگر نثرهای مصنوع و متکلف را کنار بگذاریم (که در ارزش و اعتبار آن‌ها هم بحث بسیار است)، هیچ کاتب و نویسنده‌ی کاربلد و عاقلی را در تاریخ زبان‌های ایرانی پیدا نمی‌کنیم که زبان قرن‌های دیگر را تقلید کرده باشد! چه شده است که بعضی از نویسنده‌های معاصر ما (که متأسفانه اغلب بنام هم هستند) تمام زورشان را می‌زنند که مثلا ادای بیهقی را دربیاورند یا ویژگی‌های دستوری زبان فارسی در قرن پنجم هجری را به‌زور در متنشان بگنجانند؟!. بزرگ‌ترین مصنفان دنیا در همه‌ی قرون کسانی بوده‌اند که زبان روزگار خودشان را به بهترین و سلیس‌ترین شکل به کار می‌گرفته‌اند، نه کسانی که نثر پ ...
  • گزارش تخلف

وقتی برای چک‌آپ تشریف می‌برید پیش پزشک و او آزمایش می‌نویسد و معاینه‌تان می‌کند و بعد اعلام می‌کند مشکلی ندارید، پیش خودتان گمان م

قطعا این‌طور نیست. هنگام ویرایش هم باید در نظر داشته باشید که درست انجام دادن کار به معنای دست بردن زیاد در متن و اعمال تغییرات پرتعداد روی آن نیست. چه بسا متن‌هایی که نثر و زبان شسته‌رفته و کم‌ایراد دارند و صرفا نیاز است یک بار خوانده شوند تا مطمئن شویم ناهمسانی و خطایی ندارند. در بعضی متون شاید حتی هر چند صفحه یک بار صرفا نیاز به تغییر یا اصلاحی کوچک باشد. ویراستارهای کم‌تجربه گمان می‌کنند کار خوب یعنی کار زیاد! این‌طور نیست. کار خوب یعنی کاری که در آن هیچ خطایی از نظر دور نمانده باشد و سبک نویسنده و مترجمش هم حفظ شده باشد. سیاه کردن متن به معنی وجدان کاری یا تخصص بالای شما نیست؛ هنر آن است که با کمترین و ضروری‌ترین تغییرات، و در عین حال به بهترین شکل ممکن، متن را ویرایش کنید. ...
  • گزارش تخلف

اگر به این نکته دقت کنید، مشکلات ضبط اسامی در متنی که تألیف، ترجمه یا ویرایش می‌کنید تا حدود زیادی حل می‌شود:

اسامی خاصی که در متن می‌آیند، اعم از نام افراد و جای‌ها و …. بولد نمی‌شوند. ایرانیک نمی‌شوند. داخل گیومه قرار نمی‌گیرند. زیر آن‌ها خط کشیده نمی‌شود.
  • گزارش تخلف

تجمیع سامانه‌های فیپا و ارشاد، محاسن پرشمار و یک عیب

همان‌طور که اهل فن می‌دانند، در سال‌های اخیر و تا همین چند روز پیش، سامانه‌های سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی ایران (متولی صدور فیپا) و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (متولی صدور مجوز انتشار کتاب) از هم جدا بود. ناشران برای اینکه بتوانند کتابی را در سامانه‌ی مجوز ارشاد ثبت کنند نیاز داشتند برای کتاب فیپا بگیرند. روال صدور فیپا هم چنین بود که هر ناشر با ارائه‌ی سی صفحه از متن کتاب قادر بود فیپا را ثبت و دریافت کند. چند روز است این دو سامانه به هم متصل شده‌اند (هرچند، ابعاد واقعی ماجرا هنوز برای ما ناشران هم مشخص نیست)، یعنی اینکه شما هم‌زمان با درخواست مجوز، درخواست صدور فیپا هم خواهید کرد. فیپاهایی هم که در روزهای اخیر به شیوه‌ی سابق ثبت شده‌اند به‌زودی حذف خواهند شد و باید بر اساس شیوه‌ی جدید مجددا پروسه را طی کنند. نتیجه‌ی بدیهی چنین شرایطی این است: شما تا متن کامل یک کتاب (اعم از تألیف یا ترجمه) را در اختیار نداشته باشید، قادر نخواهید بود پروسه‌ی انتشار آن را آغاز کنید. به فرض اینکه شرایط به همین شکل باقی بماند، محاسنی بر موضوع مترتب است که سعی می‌کنم آن‌ها را با زبان ساده شرح دهم. ⭕️ از ...
  • گزارش تخلف

امروز رسما پایان سه سالگی و آغاز چهار سالگی است

امروز رسما پایان سه سالگی و آغاز چهار سالگی است
البته، درواقع دو سال و نیم است که چاپ کتاب را شروع کرده‌ایم و آنچه در عکس می‌بینید حاصل همین مدت است. خدا را شکر، کارها روی روال است و به‌رغم همه‌ی تنگناهای این سال‌ها و این روزها، کارمان را با انرژی پیش می‌بریم و کتاب‌های زیادی از استادان و مترجمان و نویسندگان درجه‌یک در دست انتشار داریم، بسیاری از کتاب‌هایی هم که در تصویرند در نوبت تجدید چاپ‌اند. من همیشه گفته‌ام خودم را خوش‌شانس می‌دانم، چون طی سال‌های کارم (نه فقط در که در همه‌ی مؤسساتی که تجربه‌ی کار در آن‌ها را داشته‌ام) با کسانی همکاری کرده‌ام که چه به لحاظ فنی و چه به لحاظ اخلاقی بهترین‌ها بوده‌اند. همه‌ی کسانی که در این سه سال کتاب‌هایشان را چاپ کردم می‌توانستند آثارشان را به ناشران قدیمی و نامی بسپارند، اما به من لطف و اعتماد کردند و فرصت دادند هم امکان رشد بیابد. این اسم‌هایی که روی کتاب‌های سه سال اخیر نقش بسته‌اند برای من عزیزترین‌ها هستند. و حرف آخر اینکه، از همه‌ی شما ممنونم. ...
  • گزارش تخلف

دکتر هاینریش یونکر، زبان‌شناس و شرق‌شناس نامی آلمانی، در سال ۱۹۱۲ کتابی با نام Frahang ī pahlawīg به چاپ رساند که موضوع آن عمدتا ک

سال‌ها گذشت و محققان دیگری به این موضوع پرداختند و به‌خصوص کار ارزشمندی که اریش ابلینگ منتشر کرد (با توجه به تسلط او به زبان‌های سامی به‌ویژه اکدی و آشوری) ضعف‌های کار یونکر را نشان داد. یونکر در سال ۱۹۵۵ سراغ کتاب خودش رفت و قرائت جدیدی بر اساس یافته‌های متأخر ارائه داد، یعنی ۴۳ سال بعد هم از اندیشه‌ی اصلاح خطاهای خود غافل نبود!. آن‌وقت بعضی از محققان کتاب‌هایی دارند که بیست یا سی چاپ (و حتی بیشتر) با غلط‌های واضح و اشتباهات بزرگ به چاپ رسیده‌اند و می‌رسند و آن‌ها حوصله یا فرصت نمی‌کنند کتابشان را ورقی بزنند و دستی به سر و گوشش بکشند!. ...
  • گزارش تخلف

هنگام ویرایش یا نمونه‌خوانی روی کاغذ، بهتر است تا جای ممکن اصلاحاتی را که مد نظرمان است در گوشه‌های چپ و راست صفحه بنویسیم، نه در

در این صورت، اپراتوری که اصلاحات را از روی کاغذ به فایل کامپیوتری منتقل می‌کند راحت‌تر آن‌ها را می‌بیند و ضریب خطا و احتمال جاافتادگی پایین‌ می‌آید.
  • گزارش تخلف

منتشر کرد.. / ترجمه‌ی. / ۳۷۶ صفحه/ ۵۰۰ نسخه/ ۵۹۰۰۰ تومان

منتشر کرد.. / ترجمه‌ی. / ۳۷۶ صفحه/ ۵۰۰ نسخه/ ۵۹۰۰۰ تومان
از متن کتاب:. «راننده‌ای که مسته براش مهم نیست سال‌هاست نقاشی می‌کنی و تازه بعد از این‌همه سال اولین نمایشگاهت هفته‌ی دیگه افتتاح می‌‌شه. چه چرت‌وپرت‌هایی! یه گوزن شمالی هزار و پونصد کیلویی لبه‌ی جاده توی سایه‌ی درخت‌‌‌ها وایساده و منتظره که بپره وسط جاده، روحش هم خبر نداره که بچه‌ی شما قراره هفته‌ی دیگه به دنیا بیاد. یا مثلا لنت ترمز روغن‌گرفته‌ی ماشینت یا وقتی که داری تو رانندگی با تلفنت حرف می‌زنی …. مهره‌ی شل‌شده‌ی پیچ چرخ ماشین یا راننده‌ی کامیون خواب‌آلود …. انگار دنیا به هیچ‌‌جاش نیست که سه سال تمامه پاک پاکی یا بالاخره به تناسب اندام رسیدی و تو مایوی دوتکه خوب به نظر می‌رسی یا درنهایت اون آدمی رو که همیشه تو زندگیت دنبالش بودی ملاقات کردی و عمیقا و بی‌حدومرز، با تمام وجودت، عاشقش شدی. امروز وقتی لباس‌هات رو از خشک‌شویی بگیری، گزارش‌های روزانه رو فکس کنی، لباس‌های شسته‌شده رو تا کنی، یا ظرف‌های شام دیشب رو بشوری، چیزی که هیچ‌وقت حتی فکرش رو هم نمی‌کردی جایی برات کمین کرده …». ...
  • گزارش تخلف

منتشر کرد.. / ترجمه‌ی. / ۲۶۳ صفحه/ ۵۰۰ نسخه/ ۳۹۰۰۰ تومان

منتشر کرد.. / ترجمه‌ی. / ۲۶۳ صفحه/ ۵۰۰ نسخه/ ۳۹۰۰۰ تومان
«مارکسن هم به ‌اندازه‌ی جویس دقیق و خیره‌کننده است. نتوانستم این کتاب را زمین بگذارم. نمی‌توانم فراموشش کنم. تمام آنچه می‌توانم بگویم این است که این کتاب اصیل، زیبا و شاهکاری محض است.». آن بیتی …
  • گزارش تخلف

رسم است که مؤلفان غربی در قسمتی به نام acknowledgement از کسانی که نقشی در شکل‌گیری کتابشان داشته‌اند تشکر می‌کنند

این بخش، به‌رغم‌ کوتاهی، غالبا دربردارنده‌ی ده‌ها نام است، از بستگان و دوستان نویسنده گرفته تا کارکنان مؤسسه‌ی نشر و مشاوران حوزه‌‌های مختلف و احیانا حامیان مالی. در ترجمه‌ی فارسی آثار نیازی نیست بخش acknowledgement ترجمه شود و در انتهای کتاب قرار گیرد، مگر در موارد بسیار نادر که اطلاعات آن یاری‌رسان خواننده یا پژوهشگر خواهد بود. ...
  • گزارش تخلف

حروف اضافه‌ در زبان فارسی عمدتا نقش دستوری کلمات پس از خود را مشخص می‌کنند (حروف اضافه‌ای مثل «در»، «از»، «بر»، «با»، «به» و …)، ج

البته در گذشته برخی حروف اضافه جز «را» هم گاهی پسین بوده‌اند، مثلا:. گرد کردند و گرامی داشتند/ تا به سنگ «اندر» همی بنگاشتند (رودکی). به دریا «در» منافع بی‌شمار است/ وگرخواهی سلامت، بر کنار است (سعدی). با توجه به این موضوع، بهتر است در نمونه‌خوانی نهایی کتاب‌ها دقت شود که حروف اضافه جز «را» در انتهای سطر قرار نگیرند و حرف اضافه‌ی «را» هم در ابتدای سطر نباشد.. ...
  • گزارش تخلف

نگاه مهدی یزدانی‌خرم به رمان نوشته‌ی.. رمانی در روایت حذف

کشتن دیگران و مصادره‌ی مفاهیم و تاریخ به نام خود. رمانی مهم درباره‌ی ترورها و کشتارهای استالین در نیمه‌ی دوم دهه‌ی سی. رمانی که در روزهای ناآرام خواندم‌اش. ویکتور سرژ یکی از غول‌های ادبیات روسیه است که در ایران چندان شناخته نشده. هرچند او بسیاری آثارش از جمله همین رمان «قضیه‌ی رفیق تولایف» را به فرانسه نوشت. رمانی که از قلب مسکوی سرمازده شروع شده و می‌رود به دفترها و زندان‌هایی که مقامات مخلوع در انتظار اعدام مانده‌اند. استالین از اواسط دهه‌ی سی میلادی دستور تصفیه‌ی هول‌ناکی را صادر کرد که طی آن عملن اکثر انقلابی‌های قدیمی و حتا وفاداران به خودش اعدام شدند. یکی از دلایل شکست‌های متعدد شوروی در جنگ با آلمان را نیز همین اعدام‌ها و حذف بسیاری نیروهای کارآمد می‌دانند که جای‌گزین نداشتند. رمان در هر تکه به روایت یکی از این شخصیت‌ها می‌پردازد. ...
  • گزارش تخلف